حه‌رفا بێ

باء - بێ - ب. حه‌رفا دووێ یه د عه‌ره‌بی و کوردی و لاتین دا. په‌یڤناسا چارده مه‌عنه ‌ژیرا ئانینه کو ئه‌مێ به‌حسا چه‌نده‌کا بکین:

1- موته‌عه‌ددی کرنا فعلێ: « وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا - د‌ه‌ما به‌ر پووچێ را د‌بوورن ب ماقوولی ژێ د‌ه‌رباز د‌بن/ فورقان/ 72». « وَلَوْ شَاء اللّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ - ئه‌گه‌ر خود‌ێ بخوه‌ستا وێ بھیستنا وان ببرا. بقره/ 20». «مَن جَاء بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا - كه‌سێ قه‌نجیكی بێنێ ژێره‌ د‌ه‌ھ به‌رابه‌ر ھه‌یه‌. ئه‌نعام/ 160». «وَلَقَدْ جَاءكُم مُّوسَى بِالْبَيِّنَاتِ - و ب یه‌قین مووسا ژ ھه‌وه‌ره‌ د‌ه‌لیلێن رووناھی ئانین/ بقره/ 92 ». ئه‌ڤ مه‌عنه‌ ھنگێ د‌ورستن كو «بێ»‌ ژ موته‌عه‌د‌د‌ی كرنێ را بت، نه‌ ب مه‌عنا «مع». لێبه‌لێ ئه‌گه‌ر ب مه‌عنا «مع» بێ نه‌ ژ ته‌عه‌د‌د‌ی یێ را، ھنگێ مه‌عنا فه‌رق د‌كێ. چكوو «مرّ» ب مه‌عنا «بوورین» و « ذهب» ب مه‌عنا چوون و «جاء» ب مه‌عنا هاتنه؛ ڤێجا «ب» یا ل سه‌ر « بِاللَّغْوِ و بِسَمْعِهِمْ و بِالْحَسَنَةِ و بِالْبَيِّنَاتِ »ێ مه‌عنا موته‌عه‌ددی کریه و مه‌عنا وێ ‌بویه: «ده‌رباز بوون و برن و ئانین».

2- ته‌ئکید‌ و شدائدنا گووتنێ. د‌بێژنێ زائده. ژ به‌ر ویقاسی دبێژنێ زائده‌ چکو هه‌بوون و تنه‌ھی یا وێ گوهه‌رینێ د مه‌‌عنا‌یێدا چێناکێ، لێ ژێرا ناێی گووتن بێ فه‌یده، چکو فه‌یدا ته‌ئکیدێ ددێ و لسه‌ر گووتنێ دشدێنێ. «كَفَى بِاللّهِ نَصِيرًا- خودێ ئاریکاربێ موحه‌قه‌ق به‌سه. نساء/ 45». ته‌فسیرا مه‌جمه‌عول به‌یانێ د‌و مه‌عنا ژبوونا «ب» یا «كَفَى بِاللّهِ»ێ دبێژێ: 1- ته‌ئکیدا په‌یوه‌ندێ: «هه‌ما خودێ به‌سه». 2- موته‌عه‌ددی کرن، یانی: «إکتفوا بالله- ب خودێ به‌س بکن».

د 27 جهێن قورئانێ دا خێنجی یێک جارێ « وَكَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ الْقِتَالَ - ئه‌حزاب/ 25» د‌ په‌ی « كَفَى»یێ را «ب» هاتیه (كَفَى بِاللّهِ - نساء/ 6 و 45 و..).

سه‌ر گووتنا راغب د به‌قه‌ره/ 195 دا‌ « وَلاَ تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ » مه‌فعوولێ «تُلقوا» نه‌«بأیدیکم»ه به‌لکی «اَنفُسَکُم»ه‌ کو حه‌زف بویه و ته‌قدیرا وێ ئه‌ڤه: «ولا تُلقوا اَنفُسَکُم بِأیدیکُم» یانی: ژ به‌ر کارێن هوون ب ده‌ستێ خوه دکین، خوه نه‌ئاڤێژن هه‌لا‌که‌تێ. هه‌روها «ب» یا «فَأَهْلَكْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ - ئه‌نعام/ 6» ژ سه‌به‌بیه‌ت را یه، یانی: مه ژ به‌ر گونه‌ھێن وان ئه‌و ژ ناڤ برن.

3- ب مه‌عنا «مَعَ» دگه‌ل بوون و صاحب. وه‌ک چه‌وا هنه‌کا «ب» یا «بِالبَیِنات» ب ڤێ مه‌عنا‌یێ زانینه: «وَلَقَدْ جَاءكُم مُّوسَى بِالْبَيِّنَاتِ - و موحه‌قه‌ق مووسا دگه‌ل ده‌لیلێن رووناهی ژ هه‌وه‌ره هات - به‌قه‌ره‌/ 92». «يَا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلاَمٍ - هات گووتن: ئه‌ی نووح، د‌گه‌ل سه‌لامه‌تیا ژ ئالیێ مه‌ڤه‌ ھه‌ره‌ خارێ - هوود/ 48». د‌ه‌رحه‌ق ئه‌ھلێ ته‌قوایێ د‌ا كو بچن جننه‌تێ: « ادْخُلُوهَا بِسَلاَمٍ آمِنِينَ - ب سه‌لامه‌تی و ئێمناهیڤه بکه‌ڤنێ - حجر/ 46».

4- د وه‌خت و زه‌مانه‌کی دا: ده‌رحه‌ق آلێ لووط دا دبێژێ: «نَجَّيْنَاهُم بِسَحَرٍ- مه ‌ئه‌و د وه‌ختێ سپێدێ دا خلاس کرن. قه‌مه‌ر/ 34».

هنه‌کا «ب» د ئنسان/ 6 دا ب مه‌عنا «من» گرتنه: « عَيْنًا يَشْرَبُ بِهَا عِبَادُ اللَّهِ - کانیه‌ک کو عه‌ڤدێن خودێ ژ وێ ڤه‌دخون».

112- بابل - ناڤێ وه‌لاتێ عراقی یێ ڤێگاڤێ، ناڤی پایته‌ختێ وێ ژی بابل بویه کو دبێژن ل کێله‌کا فوراتێ دا بویه، یێک جارێ تنێ د به‌قه‌ره/ 102 دا هاتیه: «وَمَا أُنزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ».

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37

next