ئه‌خلاقێ پێغه‌مبه‌ر صلی الله‌ علیه‌ و آله‌

خود‌ێ ته‌عالا ئه‌و پێ ھه‌می ھێژانان په‌روه‌رد‌ه‌ كر و د‌ه‌ستوور د‌ایێ لسه‌ر ھه‌می به‌لایێن ژ ئلیێ خه‌لكێ ڤه‌ سه‌ر د‌ا تێن صه‌بر بكێ و گووتێ: «سه‌ر موصیبه‌تێن سه‌ر ته‌ د‌ا تێن صه‌بر بكه‌، چكو براستی ئه‌و ژ گرنگ مه‌سه‌لا یه‌ - وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ».[23]

6- مه‌رحه‌مه‌ت

مه‌رحه‌مه‌ت و د‌لووڤانیا گه‌ل ھه‌می خه‌لكێ، چ باوه‌رد‌ار و چ كافر، ئه‌خلاقه‌ك د‌ی یێ بژاره‌ یێ ره‌سوولێ خود‌ێ بی صلی الله‌ علیه‌ و آله‌ . مه‌رحه‌مه‌تا وی حه‌تا ب قوره‌یشی ژی لبه‌ر خوه‌ گرتن ئه‌و قوره‌یش یێن كو چ ئاوایێن ئه‌زیه‌ت و ئازارێ نه‌مان كو ژێرا نه‌ینن پێش، د‌ه‌ما قوره‌یشی یا پر ته‌نگی و نه‌خوه‌شی ژێرا چێكرن ئه‌وی صلی الله‌ علیه‌ و آله‌ وھا ژ وان را د‌وعا كر: اللھم اھد‌ قومی فانھم لا یعلموون – ئه‌ی خود‌ا گه‌ل و قه‌ومێ من رێ راست بكه‌، ھه‌ما براستی ئه‌و نه‌زانن.[24]

ئه‌و حه‌زره‌ت د‌ه‌رحه‌ق خوه‌ د‌ا وھا د‌بێژێ: ئه‌ز د‌لووڤانێ رێراست بویی مه‌. به‌لێ، ھه‌ما براستی وه‌ره‌نگه‌ كو ئه‌و د‌انا خود‌ا یه‌ ژ به‌ند‌ێن وی را؛ ئه‌وی حه‌زره‌تی د‌ به‌رابه‌رێ یێ خرابی د‌گه‌ل كری د‌ا قه‌ت حه‌یف ھلنانی و پێ باشی و قه‌نجی یێ گه‌ل وی یێ خرابی كری معه‌مله‌ت كر د‌ا كو نه‌حه‌قی و خرابی یێ ژ د‌لێ وی د‌ه‌رێنێ.

د‌ه‌مه‌كی پێغه‌مبه‌ر صلی الله‌ علیه‌ و آله‌ ئمام حوسه‌ین كو زارووك بی د‌ا ملێ خوه‌ و د‌ا به‌ر ماچان، یێكی ژ گره‌گرێن عه‌ره‌با كو وھا د‌یت، ژێ پرسی: كی یێ ته‌ یه‌؟ كه‌ره‌م كر: نه‌ڤیێ منه‌. ئه‌ڤ كار ژ ره‌سوولێ خود‌ێ ل وی عه‌ره‌بی خوه‌ش نه‌ھات و گووت: ئه‌ی ره‌سوولێ خود‌ا، من د‌ه‌ھ نه‌ڤیێن كوری ھه‌نه‌ كو حه‌تا نھا من قه‌ت یك ته‌نێ ژی ژ وان ماچی نه‌كریه‌. ڤێجا ره‌سوولێ خود‌ا صلی الله‌ علیه‌ و آله‌ وھا گووت: ئه‌گه‌ر خود‌ێ مه‌رحه‌مه‌ت ژ د‌لێ ته‌ د‌ه‌رانیه‌، ژ من را چ.

د‌یسا نیشانه‌ك یا د‌لووڤانی و مه‌رحه‌مه‌تا وی ئه‌وه‌ كو جاره‌كی د‌ سه‌جد‌ێ د‌ا یێك ژ د‌و نه‌ڤیێن وی چو سه‌ر پشتێ، ڤێجا ئه‌وی سه‌جد‌ا خوه‌ د‌رێژ كر. حه‌تا پشتی مێژێ سه‌به‌بێ د‌رێژكرنا سه‌جد‌ێ ژێ پرسین، ئه‌وی صلی الله‌ علیه‌ و آله‌ كه‌ره‌م كر: یێك ژ نه‌ڤیێن من چووبی سه‌ر پشتا من و من نه‌خوه‌ست ئه‌ز نه‌خوه‌شیێ ژێرا چێكم. یێكی د‌ی ژ نیشانێن د‌لووڤانی و مه‌رحه‌مه‌تا وی حه‌زره‌تی ئه‌ڤه‌ كو د‌ه‌رحه‌ق قه‌تا جانێ خوه‌ فاتیما زه‌ھرا د‌ا وھا گووتیه‌: رازیبوونا من د‌ رازیبوونا ته‌ د‌ا یه‌ و نه‌رحه‌تیا من د‌ نه‌رحه‌تیا ته‌ د‌ا یه‌. جارنا ژی د‌ ناڤ كۆمێ د‌ا و لسه‌ر منبه‌را خوه‌ به‌حسا قه‌د‌ر و قیمه‌ت و ھێژانێن وێ كریه‌. د‌لووڤانیا وی نه‌ ھه‌ما د‌ه‌رحه‌ق مرووڤان د‌ا به‌لكی د‌ه‌رحه‌ق حه‌یوانا د‌ا ژی ھه‌ركیه‌؛ ئه‌وی حه‌زره‌تی په‌زه‌ك ھه‌بی كو ب د‌ه‌ستێ خوه‌ خارن و گیا د‌د‌ایێ، پێ ڤی كاری نیشا موسلمانا د‌كرا كو گه‌ل حه‌یوان ژی ب ره‌حم بن.

گه‌ل خه‌لكێ ھه‌میان بره‌حم و د‌لووڤان بی نه‌خاصما د‌گه‌ل باوه‌رد‌اران. قورئانا پیرووز وھا د‌بێژێ: «ھه‌ما براستی ژ ھه‌وه‌ بخوه‌ پێغه‌مبه‌ره‌ك ژ ھه‌وه‌ را ھاتیه‌ كو تشتا ھه‌وه‌ تێخێ زه‌حمه‌تێ، لێ گرانه‌، د‌لێ وی ب ھه‌وه‌ڤه‌ یه‌ و ژ باوه‌رد‌اران را ب ره‌حم و د‌لووڤانه‌ - لَقَدْ جَاءكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَؤُوفٌ رَّحِيمٌ » ته‌وبه‌ / ١٢٨

ژ نیشانێن مه‌رحه‌مه‌ت و د‌لووڤانیا وی ئه‌وه‌ كو نفرین و بێد‌وعایی ل قه‌ومێ خوه‌ نه‌كرن، ئه‌وێن كو پر خرابی گه‌ل كرین و رابیین شه‌رێ وی. جاره‌كی جبرائیل س ھات بالێ و گووت: خود‌ێ گووتنا قه‌ومێ ته‌ بھیست و جه‌واب ژ ته‌ نه‌ھات د‌ایین، ئه‌وی گووتیه‌ كو: ئه‌ڤه‌ چیا د‌ بن فه‌رمانا ته‌ د‌ا نه‌ و تو د‌ه‌رحه‌ق وان د‌ا چ د‌خازی د‌ه‌ستوورێ بد‌ه‌ وان د‌ا ب جی بینن، ڤێجا وی حه‌زره‌تی صلی الله‌ علیه‌ و آله‌ وھا گووت: ھێڤیا من ئه‌وه‌ كو خود‌ێ ژ پشتا وان ھنه‌كان د‌ه‌رێنێ كو عباد‌ه‌تێ خود‌ێ بكن و قه‌ت شریكا ژێرا چێنه‌كن.[25]

د‌ێ ڤێجا ڤێ مه‌رحه‌مه‌ت و د‌لووڤانیا بێ سینوور ببینن، چه‌وا كو خود‌ا د‌ه‌رحه‌ق وی د‌ا گووتی: « ھه‌ما مه‌ تو ژ وێ یێكێ را رێكریی كو تو ره‌حمه‌ت و د‌لووڤانی بی ژ جھانییان را - وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ» ئه‌نبیاء / ١٠٧

نموونه‌یه‌ك د‌ی یا مه‌رحه‌مه‌ت و د‌لووڤانیا وی ئه‌وه‌ كو د‌ه‌ما زارووكه‌ك تانینا بالێ ئه‌وی ص ئه‌و ھمبێز د‌كرا و د‌اتانیا د‌ كووشا خوه‌ د‌ا و سه‌ر رانێ خوه‌ و ژێرا د‌وعا د‌كر، جارنا ئه‌وی زارووكی د‌میزتا پێڤه‌ ژی، جاره‌كی د‌یسا كو زارووك ئانین بالێ، ئه‌وی گرت و د‌انی سه‌ر رانێ خوه‌ و وی زارووكی میزت پێڤه‌، د‌وورو به‌ریێن وی كرن ھاوار و لێ قێرین، ئه‌وی حه‌زره‌تی ص نه‌ھیا وان كر و گووت: زارووك نه‌بزد‌ێنن. حه‌تا د‌وعا خوه‌ خلاس كر، زارووك د‌ا خوه‌یێن وی و ئه‌و ژی رابی و لباس و به‌د‌ه‌نا خوه‌ شووشت.[26]