جهادا ل به‌ر به‌فسێ

و ژ فه‌ید‌ێن غه‌زه‌بێ كو ژ نه‌فسێ را ببێ مه‌له‌كه‌ و گه‌له‌ك مه‌له‌كێن رزیل یێن د‌ی ژی ژ وێ په‌ید‌ا ببن، ئه‌وه‌ كو كی به‌ر د‌ه‌ستێ وی بكه‌ڤێ پێ بند‌ه‌ست كرنا وی زولمێ لێ د‌كێ و ئه‌گه‌ر كه‌سه‌ك ھنه‌كی به‌رخوه‌د‌انێ بكێ چ ژ د‌ه‌ستێ وی بێ ل به‌رابه‌رێ وی د‌ا ته‌خسیراتیێ ناكێ و پێ چێبوونا تشته‌ك كێم كو نه‌ ل سه‌ر ڤیانا وی بێ د‌ه‌ست شه‌ر د‌كێ و جه‌نگ و قه‌رقه‌شێ رێ تێخێ؛ و ب چ رێكێ ڤه‌ ژێرا چێبێ حه‌تا ئه‌گه‌ر ببێ سه‌به‌بێ خرابی و فه‌ساد‌ا عاله‌مێ ژی، تشتا به‌رڤاژیێ مه‌یل و ڤیانا وی بێ، ژناڤ د‌بێ.

ھه‌روھا فه‌ید‌ا نه‌فسا خوه‌یێ واھمه‌یێن شه‌یطانی كو ئه‌ڤ مه‌له‌كه‌ ته‌ڤلی وێ بوویه‌، ئه‌ڤه‌ كو ب چ حیله‌ و شه‌یطه‌نه‌تێ چێبێ غه‌زه‌ب و شه‌ھوه‌تا خوه‌ بێخێ كار و پێشیێ لێ ڤه‌كێ، ئه‌وێ د‌كێ و ھه‌می نه‌خشه‌ و پیلانا تێخێ رێ د‌ا كو خوه‌ ل سه‌ر سه‌رێ عه‌ڤد‌ و به‌ند‌ێن خود‌ێ مه‌زن و خورت بكێ، ھه‌رچه‌ند‌ ببێ سه‌به‌بێ ره‌به‌ن كرنا بنه‌ماله‌كی ئان بێچاره‌ كرنا خه‌لكێ باژاره‌كی ئان په‌ریشان كرنا مه‌مله‌كه‌ته‌كی.

ئه‌ڤێنھه‌ ئه‌و فه‌ید‌ه‌نه‌ كو د‌ ڤان ھێز و قووان د‌ا ھه‌نه‌، ئه‌گه‌ر ل بن ئه‌مر و فه‌رمانا شه‌یطان د‌ا بن. حالحاله‌ ئه‌گه‌ر مرووڤ باش باش بد‌ێ عه‌قلێ خوه‌ و حالێ ڤان كه‌سان به‌رچاڤ بگرێ مرووڤ د‌بینێ كو كه‌سه‌ك چقاس قه‌وی بێ و مه‌یل و خوه‌ست و ڤیانێن خوه‌ ب د‌ه‌ست ڤه‌ بێنێ، د‌یسا نه‌گھایه‌ یێك ژ ھه‌زاران ژی. به‌لكی ژ خوه‌ چێنابێ د‌ ڤێ عاله‌مێ د‌ا ھه‌ركه‌س بگھێ ڤیان و ئارزوویا خوه‌، چكوو ئه‌ڤ عاله‌م عاله‌ما ته‌زاحومێ یه‌ و مه‌واد‌د‌ێن ڤێ عاله‌مێ نه‌ گوھد‌ارێ ئراد‌ه‌ و ڤیانێن مه‌نه‌ و مه‌یل و ڤیانێن مه ‌ژی حه‌د‌د‌ و سینووره‌ك ژێرا نینه‌.

مه‌سه‌لا: قووه‌ و ھێزا شه‌ھه‌وی د‌ مرووڤ د‌ا ب ئاوایه‌كی یه‌ كو ئه‌گه‌ر ب فه‌رزه‌ك مه‌حال ژنێن باژاره‌كی پێكڤه‌ د‌ه‌ست وی ڤه‌ بێن ژی وێ بكه‌ڤێ فكرا ژنێن باژارێ د‌ی د‌ا و ئه‌گه‌ر یێن وه‌لاته‌كی د‌ه‌ست ڤه‌ بێن وێ به‌رێ خوه‌ بد‌ێ وه‌لاته‌ك د‌ی. و د‌ائم ئه‌وێ د‌خازێ یا ئه‌وی تنه‌یی. ھه‌رچه‌ند‌ ئه‌ڤاھه‌ فه‌ره‌زی و خیاله‌ك پووچه‌؛ لێ د‌یسا ته‌نوورا شه‌ھوه‌تێ ھه‌ر پێكریه‌ و مرووڤ نه‌گھایه‌ ئارزوو و مه‌خسه‌د‌ا خوه‌.

و ھه‌ر وھا قووا غه‌زه‌بێ د‌ مرووڤ د‌ا وه‌ره‌نگ ھاتیه‌ چێكرن كو ئه‌گه‌ر ببێ سه‌رووك و خوه‌یێ مه‌مله‌كه‌ته‌كی وێ به‌رێ خوه‌ بد‌ێ مه‌مله‌كه‌تك د‌ی كو نه‌ د‌ د‌ه‌ستێ وی د‌ا یه‌. و به‌لكی چقاس د‌ه‌ست ڤه‌ بێ وێ ئه‌ڤ قووه‌ د‌ وی د‌ا زێد‌ه‌ ببێ. كه‌سێ ئنكار بكێ، بلا بنێرێ حالێ خوه‌ و حالێ خه‌لكێ عاله‌مێ ژ پاد‌شاھ‌ و قود‌ره‌تمه‌ند‌ و زوورد‌اران، ھنگێ وێ گووتنا مه‌ د‌ورست بزانێ و ته‌ئیید‌ بكێ.

نخوه‌ ھه‌ر د‌ائم مرووڤ عاشقێ وێ یه‌ یا نه‌ د‌ د‌ه‌ستێ وی د‌ا و ئه‌وا نه‌یی. و ئه‌ڤاھه‌ ئه‌و سرووشت و فطره‌ته‌ كو سه‌ید‌ایێن گرانقه‌د‌ر و حه‌كیمێن مه‌زن یێن ئسلامێ نه‌خاصما شێخ و سه‌ید‌ایێ مه‌ عارفێ ئلاھی و كامل جه‌نابێ ئاغا میرزا موحه‌ممه‌د‌ عه‌لی یێ شاھ ئاباد‌ی[44] (ئه‌ز گوھری بم) پێ وێ گه‌له‌ك ژ زانینێن ئلاھی سابت د‌كێ[45] كو ب به‌حسا مه‌ ڤه‌ گرێد‌ایی نینن.

د‌ ھه‌ر حال و كاری د‌ه‌ ئه‌گه‌ر مرووڤ بگھێ مه‌خسه‌د‌ا خوه‌ ژی، گه‌لوو چقاس وێ به‌ھره‌مه‌ند‌ ببێ؟ ما قووا و ھێزا جوانی و خوورتینیێ چقاس به‌رد‌ه‌وامه‌؟ د‌ه‌ما بھارا عومر به‌ره‌و پاییز بچێ شاھی ژ د‌ل و ھێز ژ ئه‌ند‌امان د‌ه‌رد‌كه‌ڤێ؛ زائقه‌ ژ كار د‌كه‌ڤێ و طام كێم د‌بێ و چاڤ و گوھ و ھێزا پێحه‌سانێ و ھێزێن د‌ی نه‌كار د‌بن و كێماسی د‌كه‌ڤێ له‌ززه‌تان و ئان ب ته‌مامی ژناڤ د‌چن.

ھه‌می ئاوایێن نه‌خوه‌شیان ھێرشێ تینن؛ د‌ه‌زگاھێن گڤراند‌ن و كێشان و د‌وور كرن و نه‌فه‌س كێشانێ نكارن كارێ خوه‌ بكن و خێنجی ژ واھ‌ و ئاھ و د‌لئێش و حه‌سره‌ت و پوشمانیێ تشته‌ك ژ مرووڤ را نامینێ. نخوه‌ ژ زه‌مانێ فێھمابوونێ حه‌تا ژ كاركه‌تن ئان ل كێماسی د‌انا قووه‌ و ھێزان ژ مرووڤێ ل سه‌ر خوه‌ و صه‌حیح و سالم را ژ سی چل سالان زێد‌ه‌تر نینه‌، ئه‌و ژی ئه‌گه‌ر نه‌خوه‌شی و گیروگرفتێن كو ھه‌ر رووژ ئه‌م د‌بینن و ژێ بێ خه‌به‌رن ژێرا چێنه‌بن و نه‌یێن پێش.

ھه‌ما نھا ئه‌ز ژ ته‌ را فه‌رز بكم، فه‌رزه‌ك خیالی و بێ بنیات: ھه‌ما ئه‌م بێژن ئه‌ڤه‌ ته‌ صه‌د‌ و پێنجی سالان عه‌مر كر و ھه‌می ئاوایێن شه‌ھوه‌ت و غه‌زه‌ب و شه‌یطه‌نه‌تێ ژ ته‌ را جڤیان و فه‌ره‌زا قه‌ت چ نه‌خوه‌شی ژ ته‌را چێنه‌بین و قه‌ چ تشتێن نه‌ ل سه‌ر مه‌یلا ته‌ ژ ته‌ را نه‌ھاتن پێش، گه‌لوو ژ ڤی زه‌مانێ كورت كو وه‌ك بایێ د‌بوورێ چ ژ ته ‌را ھه‌یه‌؟ ژ ڤان له‌ززه‌تان ته‌ ژ ژیانا خوه‌ یا ھه‌ر و ھه‌ر را چ قووت به‌رھه‌ڤ كریه‌؟ ژ رووژا په‌ریشانی یا خوه‌ را؛ ژ رووژا نه‌د‌اری و تنێتی یا خوه‌ را؛ ژ به‌رزه‌خ و قیامه‌تا خوه‌ را؛ ژ مولاقات و رووبروو بوونا خوه‌ را د‌گه‌ل خود‌ا و مه‌لائیكه‌تان و ئه‌ولیا و پێغه‌مبه‌رێن خود‌ا ته‌ چ حازر كریه‌؟ خێنجی ژ كارێن پیس و كووتی و بێمه‌رێس كو ھه‌ما ته‌نێ خود‌ێ ته‌عالا ب شكلێ وان د‌زانێ، وێ د‌ به‌رزه‌خ و قیامه‌تێ د‌ا ته‌سلێمێ ھه‌وه‌ بكن.

ئاگرێ جه‌ھنه‌مێ و عه‌زابێ قه‌بر و قیامه‌تێ و ... كو ته‌ گوھلێ بوو و ته‌ قیاس كر گه‌ل ئاگر و عه‌زابێ د‌ونیایێ، ته ‌خه‌له‌ت فێھم كریه‌ و خه‌له‌ت قیاس كریه‌. ئاگرێ ڤێ جھانێ ئاگره‌ك په‌ید‌ا بوویی یێ ساره‌. عه‌زابێ ڤێ جھانێ عه‌زابه‌ك سه‌ھل و ھێسانه‌، فێھما ته‌ د‌ ڤێ عاله‌مێ د‌ا كێم و كنه‌. ئه‌گه‌ر ھه‌میێ ئاگرێ ڤێ جھانێ كووم بكن ژی نكارێ روح و جانێ مرووڤ بشه‌وتێنێ؛ ئاگرێ وێد‌ه‌رێ خێنجی جسم و به‌د‌ه‌نێ رووح ژی د‌شه‌وتێنێ، د‌ل د‌حه‌لێنێ، مه‌ژی د‌شه‌وتێنێ. ئه‌ڤێنھه‌ ھه‌می كو ته‌ گوھلێ بوو و حه‌چی یا ته‌ حه‌تا نھا بھیستی جه‌ھنه‌ما كار و عه‌مه‌لێ ته‌یه‌ كو تو ل وێد‌ه‌رێ حازر د‌بینی. خود‌ایێ ته‌عالا كه‌ره‌م د‌كێ: «ئه‌وا كرین حازر د‌بینن».[46] ته‌ ل ڤێد‌ه‌رێ مالێ یه‌تیم خواریه‌ و له‌ززه‌ت بریه‌، خود‌ێ زانێ شكلێ وی كارێ ته‌ كری و له‌ززه‌ت بری چیه‌؟ ته‌ ل ڤێد‌ه‌رێ خه‌به‌رێن پیس ژ خه‌لكێ را گووتنه‌ و د‌لێ وان شه‌وتاند‌یه‌، ھه‌ما خود‌ێ زانێ ئه‌ڤێ د‌لشه‌وتاند‌نا به‌ند‌ێن خود‌ێ چ عه‌زاب ژێرا ھه‌یه‌؟ د‌ه‌ما تو ببینیێ تو د‌ێ پێ بحه‌سی كانێ ته‌ بخوه‌ ب د‌ه‌ستێ خوه‌ چ عه‌زاب ژ خوه‌ را حازر كریه‌. د‌ه‌ما تو غه‌یبه‌ت بكی ھنگێ شكلێ وێ یێ مه‌له‌كووتی یێ حازر بویی وێ ل ته‌ بێ زڤراند‌ن و تو د‌گه‌ل وێ مه‌حشوور ببی و تو د‌ێ عه‌زابێ وێ طام بكی. ئه‌ڤێنھه‌ كو جه‌ھنه‌ما كار و عه‌مه‌لا نه،‌ جه‌ھنه‌ما سه‌ھل و رحه‌ت و سار و خوه‌شه‌ و ژ وان كه‌سا را یه‌ كو ئه‌ھلێ گونه‌ھن، لێ ڤێجا كه‌سێن بوویین خوه‌یێ مه‌له‌كه‌ و ته‌بیعه‌تێن خراب و رزیل و پووچ، وه‌ك: ته‌مه‌ع، حرص، جوحوود‌، جد‌ال و شه‌ر، حوببا مال و مه‌قام و د‌ونیایێ و مه‌له‌كه‌ یێن د‌ی یێن پیس و رزیل، ئه‌و جه‌ھنه‌مه‌ كو مرووڤ نكارێ بد‌ێ فكرا خوه‌، ئه‌و جووره‌ شكل ژێرا ھه‌نه‌ كو د‌ د‌لێ من و ته‌ را د‌ه‌رباز ژی نابێ، كو ژ ناڤد‌ه‌یێ نه‌فسێ ب خوه‌ د‌ا د‌ه‌رد‌كه‌ڤێ و ئه‌ھلێ جه‌ھنه‌مێ ژ به‌ر عه‌زابێ وان د‌بزد‌ھێن. د‌ ھنه‌ك روایه‌تێن جھێ باوه‌ریێ د‌ا ھاتیه‌ كو ژ موته‌كه‌ببران را د‌ جه‌ھنه‌مێ د‌ا د‌وول و گه‌لیه‌ك ھه‌یه‌ د‌بێژنێ «سه‌قه‌ر»، ژ به‌ر گه‌رما زه‌حفی شكایه‌تا خوه‌ بر بال خود‌ێ و ئزن ژێ خوه‌ست كو نه‌فه‌سه‌كی بكێشێ، پشتی گرتنا ئزنێ نه‌فه‌سه‌ك كێشا كو جه‌ھنه‌م ژ به‌ر وێ شه‌وتی.[47]