ره‌وشت و وره‌ی عه‌ره‌ب

1 ـ كۆمه‌لێك له‌ خاوه‌نی كتێب به‌بیری هه‌ڵه‌ی خۆیان به‌ ته‌مابوون وه‌ چاوه‌رێیان ئه‌كرد پێغه‌مبه‌ری ئیسلام صلی الله علیه و اله به‌ بییرو رِای ئه‌وانه‌ حوكم بكات قورئانی لێره‌دا «حكم جاهلیه‌» ناو لێى ناوه‌ [افحكم الجاهلیه‌ یبغون][29].

2 ـ خوای میرو مه‌زن خۆپه‌سه‌ندی كوێرانه‌ی هۆزایه‌تی عه‌ره‌ب كه‌ بت په‌ره‌ستی یه‌ به‌ «تعصب جاهلیه‌» ناساندووه‌ قورئان ئه‌فه‌رمی: [اژ جعل الژین كفروا فی قلوبهم الحمیه‌ حمیه‌ الجاهلیه‌...][30].

3 ـ قورئانی پیرۆز روو له‌ ژنانی پێغه‌مبه‌ر كردووه‌ و فه‌رمویه‌تی به‌ شێوه‌ی «جاهلیه‌تی پێشوو» خۆتان پێشان مه‌ده‌ن له‌ماڵا ده‌ر نه‌كه‌ون. [وقرن فی بیوتكن وڵا تبرَّجن تبرُّج الجاهلیه‌ اڵاولى...][31]

4 ـ خوای میر و مه‌زن كۆمه‌ڵێك له‌ دووروه‌كان (منافقین) وه‌ كه‌سانێك كه‌ باوه‌رِیان ڵاواز بوو له‌ دوای تێشكانی له‌شكری ئیسلام له‌ شه‌رِی ئوحد، ووره‌یان له‌ده‌ست دابوو، توشی سه‌ر لێشێواوی و له‌باره‌ی خوای میرو مه‌زن وه‌كو «جاهلیه‌» گومان ئه‌كه‌ن بوون لۆمه‌یان ئه‌كات و ئه‌فه‌رمێ [... وگائفه‌ قد اهمتهم انفسهم یظنون بالله غیر الحق ظن الجاهلیه‌][32].

5 ـ خوای میرو مه‌زن كاتا چیرۆكی هۆزی حه‌زره‌تی موسا ئه‌ گێرێته‌وه‌، پیان ئه‌فه‌رمێ مانگایه‌ك سه‌ر ببرِن! ئه‌وان له‌ وڵامدا وتیان «گاڵته‌مان پائه‌كه‌ێت» حه‌زره‌تی موسا له‌ وڵامیاندا فه‌رموی: «په‌نا بۆ خوا ئه‌به‌م كه‌ من له‌ جاهڵان بم». [قالوا اتتخژنا هزوا قال اعوژ بالله ان اكون من الجاهلین...][33] میرى باوره‌رداران عه‌لی كوری ئه‌بو تالیب علیه السڵامله‌ ده‌ر خستنی ژیانی نیگبه‌ت و رۆژره‌شی عه‌ره‌به‌كانی بت په‌رستی ئه‌و سه‌رده‌مه‌ كه‌ له‌ ئه‌نجامی «جاهلیه‌» مێشكیان پوك بوو ئه‌فه‌رمێ: «واستخفتهم الجاهلیه‌ الجهڵاء»[34].

* * *