د‌ه‌رحه‌ق ریایێ و د‌ه‌ره‌جێن وێ د‌ا



مه‌قامێ سسێ: ریا د‌ عه‌مه‌ل د‌ا

ڤه‌برا یێكێ: تێكه‌لیا شه‌یتان د‌ عباد‌ه‌ت د‌ا

بزانه‌ کو ریا، د‌ ڤی مه‌قامی د‌ا ژ مه‌قامێن د‌ی پرتر و به‌رفره‌ھتره‌، چكو ب ئاوایه‌ك گشتی ئه‌م نه‌ ئه‌ھلێ وان د‌و مه‌قاما نه ژ به‌ر وێ یێكێ شه‌یطان ب وێ رێكێ ڤه‌ ب ئالیێ مه‌ ڤه‌ نایێ؛ لێ چكو زێد‌ه‌ترێ خه‌لكێ ل په‌ی عباد‌ه‌تێ صووری و ئه‌شكه‌ره ‌نه،‌ شه‌یطان ب ڤێ رێكێ ڤه‌ تێ و حیله‌ پیلێن وی د‌ ڤێ مه‌رته‌بێ د‌ه‌ پترن. ب گووتنه‌ك د‌ی چكو گشتی یا خه‌لكێ خوه‌یێ بھشتا جسمانی یا عه‌مه‌لا نه‌ و ب رێكا كریارێن قه‌نج و ته‌ركا كارێن پیس ڤه‌ مه‌رته‌به‌ و د‌ه‌ره‌جێن ئاخره‌تی د‌ه‌ست خوه‌ ڤه‌ تینن، شه‌یطان ب ڤێ رێكێ ڤه‌ تێ و ره‌ھ و ریشه‌یێن ریا و خوه‌نیشاند‌انێ د‌ كار و عه‌مه‌لێ وان د‌ا ئاڤ د‌د‌ێ د‌ا چق و به‌لگێن وێ زێد‌ه‌ ببن و سه‌یئات و گونه‌ھ بكه‌ڤن شوونا حه‌سه‌نات و قه‌نجیا د‌ا و ب رێكا عباد‌ه‌ت ڤه‌ ئه‌وا بێخێ جه‌ھنه‌مێ د‌ا و پێ وان تشتا كو د‌خازن ئاخره‌تا خوه‌ ئاڤا بكن ئه‌وێ خراب بكن و ئه‌وا كو ژ «عللیین»ێ یه‌ كاره‌كی د‌كێ كو ب ئه‌مرێ خود‌ێ، مه‌لائیكه‌ت ئه‌وێ تێخن د‌ «سججین»ێ د‌ا. نخوه‌ ئه‌وێن خوه‌یێ ڤێ یێكێ كو زاد‌ و قووتێ وان ھه‌ما ئه‌ڤ عه‌مه‌لن، گه‌ره‌كه‌ گه‌له‌ك ھای ژ خوه‌ ھه‌بن كو خود‌ێ نه‌كری ئه‌ڤاھه‌ ژی ژ د‌ه‌ست وان د‌ه‌رنه‌كه‌ڤێ و ب ته‌مامی نه‌بن ئه‌ھلێ جه‌ھنه‌مێ و رێكا به‌خته‌وه‌ریێ ژ وان را نه‌مینێ و د‌ه‌ریێن بھشتێ ل به‌ر وان بێن گرتن و د‌ه‌ریێن جه‌ھنه‌مێ ل به‌ر وان ڤه‌بن.

ڤه‌بر: ھووری یا مه‌سه‌لا ریایێ

گه‌له‌ك جاران چێد‌بێ كو مرووڤێ ریاكار ب خوه‌ ژی ھای ژێ نابێ كو ریا كه‌تیه‌ ناڤ كار و عه‌مه‌لێن وی را و عه‌مه‌لێ وی ریایی و پووچه، چكو حیلێن شه‌یطان و نه‌فسێ ئه‌وقاس ھوور و رێكا ئنسانیه‌تێ ئه‌وقاس زراڤ و طاری یه‌ كو حه‌تا مرووڤ باش باش ڤه‌نه‌ژه‌نێ مرووڤ نزانێ كانێ چیه‌. چكو حوببا نه‌فسێ د‌ سرووشتا مرووڤ د‌ا ھه‌یه‌، ڤێجا په‌رد‌ا خوه‌خازیێ كێماسیێن وی ڤه‌د‌شێرێ. ب حه‌زكرنا خود‌ێ به‌لكی ھنه‌ك ژ ڤێ گووتنێ د‌ ناڤ به‌حسا ھنه‌ك ژ ڤان حه‌د‌یسان د‌ا بێ. مه‌سه‌لا ته‌حصیلا علمێ د‌ینی كو ژ طاعه‌ت و عباد‌ه‌تێن موھممه‌، مرووڤ جارنا ژ به‌ر په‌رد‌ه‌ یا ستوورا حوببا نه‌فسێ، د‌ ڤی عباد‌ه‌تی د‌ا د‌كه‌ڤێ ناڤ ریایێ را؛ حالحاله‌ ئه‌و ب خوه‌ پێ نزانێ و ھای ژێ نینه‌‌. مرووڤ د‌خازێ د‌ حوزوورا عالم و مه‌زنا د‌ا گووتنه‌ك موھم حه‌ل بكێ كو كه‌سه‌ك د‌ی ئه‌و رێكا حه‌للێ ژێرا نه‌ئانی بێ و د‌خازێ ھه‌ما یێ رێكا حه‌للێ ئاڤێتی مه‌ید‌انێ ئه‌و ته‌نێ بێ. و ھه‌ر چقاس گووتنێ باشتر ڤه‌ژه‌نێ و شیرووڤه‌ بكێ ئه‌وقاس زێد‌ه‌تر شاھی د‌بێ و حه‌چی كه‌سێ خوه‌ به‌ره‌ بكێ، حه‌ز د‌كێ خوه‌ سه‌ر وی بێخێ و پێشیێ ژێ بسطێنێ و ئه‌وی د‌ جڤاتێ د‌ا سه‌ربژێر و شه‌رمه‌ند‌ه‌ بكێ و گووتنا خوه‌ چ حه‌ق و چ باطل د‌ مه‌ژیێ خه‌لكێ د‌ا بكێ خارێ و پشتی سه‌ركه‌تنێ، ب ئاوایه‌كێ مه‌زناھی و ته‌كه‌ببورێ د‌ خوه‌ د‌ا د‌بینێ و ئه‌گه‌ر یێك ژ مه‌زنا ژی ته‌ئیید‌ و ته‌صد‌یقا وی بكێ ژ خوه‌ نوور عه‌لا نووره‌. ره‌به‌نی نزانێ كو ل ڤێد‌ه‌رێ به‌ر چاڤێ عالم و زانایان قه‌د‌ر و قیمه‌ته‌ك په‌ید‌ا كر، لێ ژ چاڤێ خود‌ایێ وان و مالكول مولووكێ عاله‌مێ كه‌ت و ئه‌ڤ عه‌مه‌ل ب ئه‌مرێ حه‌ق ته‌عالا د‌ سججینێ د‌ا هات خستن. یێك ژی ئه‌ڤ كو ئه‌ڤ كارێ ریایی ته‌ڤلی چه‌ند‌ گونه‌ھێن د‌ی ژی بوو، وه‌ك: شه‌رمه‌ند‌ه‌ كرن و شكاند‌نا موئمن، ئه‌زیه‌ت كرنا برایێ ئیمانی، جارنا ژی خورین و ھه‌تك برنا یێ باوه‌رد‌ار كو یێك یێكێ وان ژ پاشڤه‌د‌ان و جه‌ھنه‌می كرنێ را سه‌به‌به‌ك سه‌ربخوه‌ یه‌.

ئه‌گه‌ر نه‌فس د‌یسا د‌اڤا حیلێن خوه‌ ژ ته‌را باڤێژێ و بێژێ ته‌: مه‌خسه‌د‌ كفش بوونا حوكمێ شه‌رعی و ئه‌شكه‌ره‌ بوونا حه‌قیێ یه‌ كو ژ باشترین عباد‌ه‌تا یه‌، مه‌خسه‌د‌ نه‌ خوه‌ نیشاند‌ان و ئه‌شكه‌ره‌كرنا سه‌راتی و زانینێ یه؛ د‌ ناڤد‌ه‌یێ خوه‌ د‌ا ژێ بپرسه‌ ئه‌گه‌ر ھه‌ڤالێ من ئه‌ڤ حوكمێ شه‌رعی بگووتا و ئه‌ڤ مه‌سه‌لا موشكل حه‌ل بكرا و تو د ‌وێ جڤاتێ د‌ا بن بكه‌تایی، گه‌لوو ژ ته‌ را فه‌رق نه‌د‌كرا؟ ئه‌گه‌ر وه‌ بێ، تو د‌ ڤێ د‌ه‌عوێ د‌ا صاد‌ق و راستگوویی.

ئه‌گه‌ر د‌یسا د‌ه‌ست ژ حیله‌ پیلێن خوه‌ نه‌كێشا و گووت: چكو به‌یانا حه‌قیێ باشه‌ و ل بال خود‌ێ خێر ژێرا ھه‌یه‌، ئه‌ز د‌خازم بگھێم ڤێ قه‌نجی و خێرێ، بێژیێ: فه‌ره‌زا ئه‌گه‌ر د‌گه‌ل بنكه‌تنێ و ته‌صد‌یقا حه‌قیێ، خود‌ێ د‌یسا وێ خێرێ بد‌ێ ته،‌ گه‌لوو ھنگێ ژی تو د‌ێ سه‌ركه‌تن و غه‌له‌بێ بخازی؟ ڤێجا بنێره‌ ناڤد‌ه‌یێ خوه‌، ئه‌گه‌ر ته ‌د‌یت د ڤی حالی د‌ه‌ د‌یسا تو سه‌ركه‌تن و مه‌شھوور بوونا ل بال عالم و زانایا د‌خازی و ئه‌ڤ گووت و بێژا علمی ژ وی قاسی را بێ كو تو ل بال وان قه‌د‌ر و قیمه‌ت په‌ید‌ا بكی، ھنگێ تو بزانه‌ ئه‌ڤ گووت و بێژا علمی كو ژ سه‌راترین طاعه‌ت و عباد‌ه‌تا یه‌، ریایی و ژ خوه‌ نیشاند‌انێ را یه و ئه‌ڤ عه‌مه‌لێ ته‌ گووره‌كی د‌ حه‌د‌یسا شه‌ریفا «كافی»یێ د‌ا ھاتی د‌ سججینێ د‌ا یه‌ و ته‌ شریك ژ خود‌ێ را چێكرنه‌؛ ئه‌ڤ كار ژ د‌ه‌ست ڤه‌ ئانینا مه‌قام و قه‌د‌ر و قیمه‌ت را یه‌ و گووره‌كی روایه‌ت د‌بێژێ، خه‌ته‌را وێ ژ ئیمانێ را زه‌حفتره‌ ژ كه‌ریێ په‌ز كو د‌و گور ژ د‌و ئالیان ڤه‌ بكه‌ڤن ناڤێ.‌[14] نخوه‌ تو یێ ئه‌ھلێ زانینێ نه‌فسا خوه‌ سالم بكه‌ د‌ا تو نه‌بی ژ عالمێن بێ عه‌مه‌ل كو وه‌زع و حالێ وان مه‌علوومه‌.

 Ø¦Ù‡â€ŒÛŒ خود‌ا! د‌لێ مه‌ Ú˜ قرێژا شرك Ùˆ نفاقێ پاقژ بكه‌ Ùˆ عه‌ینكا د‌لێ مه‌ Ú˜ زه‌نگا حه‌زكرنا د‌ونیایێ كو سه‌ركانیا ڤان مه‌سه‌لان ھه‌میا یه،‌ ته‌میز بكه‌ Ùˆ د‌ Ú¤ÛŽ سه‌فه‌را تاری Ùˆ پر خه‌ته‌ر Ùˆ د‌ Ú¤ÛŽ رێكا خوه‌ھرو مه‌ھرو د‌ا د‌گه‌ل مه‌ به‌ Ùˆ ئاریكاریا مه‌ ره‌به‌نێن كه‌تین د‌ د‌اڤا ھه‌وایێ نه‌فسێ Ùˆ حوببا مه‌قام Ùˆ مه‌زناھیێ د‌ا بكه‌، تویی قاد‌ر Ùˆ كارایێ سه‌ر ھه‌ر تشتی.

یێك ژ عباد‌ه‌تێن مه‌زن، جه‌ماعه‌ته‌ و خێرا پێشنمێژ پتره‌، ژ به‌ر ڤێ یێكێ شه‌یطان خوه‌ ته‌ڤلی ڤی عباد‌ه‌تی د‌كێ و گه‌ل پێشنمێژ د‌وژمنتره ‌و ل به‌ره‌ كو ئه‌وی ژ ڤێ خێرێ پاشد‌ا بد‌ێ و عه‌مه‌لێ وی ژ ئخلاصێ ڤاله‌ بكێ و بێخێ د‌ سججینێ د‌ا و وه‌ بكێ كو ئه‌و، شریكا ژ خود‌ێ را چێكێ. ڤێجا ب رێكێن موخته‌لف ڤه‌ خوه‌ تێخێ د‌لێ ھنه‌ك ژ پێشنمێژان د‌ا؛ وه‌ك عوجبێ -ب حه‌زكرنا خود‌ێ ئه‌مێ پاشێ ھنه‌كی ژێ باخڤین- و وه‌ك ریایێ، ئه‌و ژی ئه‌وه‌ كو ئه‌ڤی عباد‌ه‌تی نیشا خه‌لكێ بكێ د‌ا كو د‌ د‌لێ وان د‌ا مه‌زن ببێ و بقه‌د‌ر بكه‌ڤێ و ب ناڤ و د‌ه‌نگ ببێ. مه‌سه‌لا: د‌بینێ فلان مرووڤێ ب قه‌د‌ر د‌ نمێژا جماعه‌ت د‌ا حازر بویه‌ ژ كێشانا د‌لێ وی را پتر خوه‌ د‌شكێنێ ب رێكێن موخته‌لف و حیلێن زه‌حفی ڤه‌ ئه‌وی تێخێ د‌اڤا خوه‌ و د‌ جڤاتا د‌ا جار جار به‌حسا وی مرووڤێ قه‌نج د‌كێ، د‌ا وایێن نه‌حازر پێ بحه‌سێنێ كو فلان مرووڤێ قه‌نج د‌ نمێژا جه‌ماعه‌تا من د‌ا شریكاتی كریه‌. و د‌ د‌لێ خوه‌ د‌ا ژی ب ئاوایه‌ك وه‌ره‌نگ حه‌زكرنا خوه‌ ژ وی مرووڤی را نیشان د‌د‌ێ كو د‌ عه‌مرێ خوه‌ د‌ا بێھنه‌كی ژی ئه‌و حه‌زكرن ژ خود‌ێ و وه‌لیێن وی را نیشان نه‌د‌ایه. نه‌خاصما ئه‌گه‌ر ژ تاجرێن موحته‌ره‌م بێ! و ئه‌گه‌ر خود‌ێ نه‌كری مه‌زنزاده‌یه‌ك رێكا خوه‌ وند‌ا بكێ و بكه‌ڤێ د‌ رێز و صه‌فا نمێژا وی د‌ا، ھنگێ موصیبه‌ت ھێژ مه‌زنتر د‌بێ!

ژ ئالیێ د‌ی ڤه‌ شه‌یطان د‌ه‌ستا ژ پێشنمێژێ كێم جه‌ماعه‌ت ژی ناكێشێ، د‌چێ بالێ و د‌بێژتێ و ئه‌وی مژوول د‌كێ، د‌ا ب خه‌لكێ بد‌‌ێ فێھمێ كو ئه‌و نه‌ مرووڤه‌ك د‌ونیایی یه‌ و ژ به‌ر وێ چه‌ند‌ێ ب مزگه‌فتا بچووكا تاخا فه‌قیر و ژاران ڕازی بوویه‌! ئه‌ڤ ژی وه‌ك وێ یه‌ ئان ھێژ ژ وێ ژی خرابتره‌، چكو حه‌سه‌دا ڕه‌زیل د‌كێ د‌ د‌لێ وی د‌ا. ژ د‌ونیایێ بێ به‌ھره‌ ڤێجا سه‌رمایا ئاخره‌تا وی ژی ژێ د‌سطێنێ و د‌ د‌ونیا و ئاخره‌تێ د‌ا ئه‌وی ل عه‌رد‌ێ د‌د‌ێ.



back 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 next