حه‌رفا ث

2- د به‌حسابا غێ وا مرووڤان دا کو صووند خارن صبه‌هی فێکیێ باغ بچنن، و د په‌ی ڤێ بریارێ ره‌: «وَ لا یَستَثنوون - و ئستسنا نه‌کرن: (صوند خارن کو فێکی بچنن و تشته‌کی ژێ نه‌‌دن فه‌قیران. ئان: صووندخارن و دپه‌ی رانه گووتن: ئه‌گه‌ر خودێ حه‌ز بکێ)- قه‌له‌م/ 18». گووره‌کی ڤێ مه‌عنا‌ ئاخریکێ ئایه‌تێن: ئنسان/ 30 و که‌هف/ 23، ب ئاوایه‌کی دبن ته‌فسیرا وێ.

3- « ثَانِيَ اثْنَيْنِ - دوومینێ دوو که‌سا بی - ته‌وبه/ 40»: نه‌فه‌ری سسێ تنه‌بی، هه‌ما دوو که‌س ب ته‌نێ بوون.

4- « ثَانِيَ عِطْفِهِ - قوره‌تی و به‌رزڤراندن - حه‌ج/ 9»، ئه‌ڤ که‌لیمه د ئایه‌تێ ده حاله ژ فاعلی«یجادل» کو د ئایه‌تا 8 ده ده‌ربازبی؛ «عطف» ب مه‌عنا ره‌خ و مله، کو مرووڤێ تشته‌کی قه‌بوول نه‌کێ سه‌رێ خوه‌ ڤی مل وی مل دزڤرێنێ. لێ د هه‌ر حالوکاری ده، جڤیانا ڤان دو که‌لیما «ئانی + عطفه» ل سه‌ر هه‌ڤ مه‌عنا ته‌که‌ببور و قوره‌تی و قه‌بوول نه‌کرنێ ددێ. نخوه مه‌عنائایه‌تێ ئه‌ڤه: ئایه‌تا 8: هنه‌ک ژ خه‌لکێ هه‌نه‌ کو بێ زانین ده‌رحه‌ق خودێ ده دکه‌ڤن خره‌جرێ.. ئایه‌تا 9: ئه‌ڤ د حاله‌کیدا یه کو ئه‌و موته‌که‌ببر و قوره‌یه و دخازێ رێکا خودێ لبه‌ر خه‌لکێ وندا یکێ.

5- « فَانكِحُوا مَا طَابَ لَكُم مِّنَ النِّسَاء مَثْنَى ... دوو دوو بزه‌وجن - نساء/ 3». «مَثنی» ب مه‌عنا «دوو دوو» یه و ‌چه‌وا د «ثلاث»ه ‌یێ ده هاتی گووتن، چکو خطاب ژ گشتا را یه وھا ھاتیه‌ گووتن. لێ د‌ه‌ما ژ واحد را بێ گووتن مه‌عنا وێ د‌بێ د‌وو. یانی: ئانینا 2 و 3 و 4 ژنا ئه‌گه‌ر شه‌رت بێن جی چلێ نایێ.

6- « وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ - و بیه‌قین مه، حه‌فت ئایه‌تێن سه‌رهڤه دان ته - حجر/ 87». مه‌خسه‌د ‌ژ « سبع مثانی» سووره‌تێ حه‌مده. «مه‌ثانی» چه‌وا كو ھات گووتن ب مه‌عنا: بال هه‌ڤه دان و سه‌رهه‌ڤه دان و پالدان و عه‌طف و مه‌یل دانا یێکی یه بال یا دی ڤه، ب ڤێ مه‌عنایێ کو هه‌ر ئایه‌ته‌ک رووناهیکه‌ره ژ یا دیره و هه‌ر یێک ته‌صدیقه ژ یا دی را. چه‌وا کو ته‌فسیرا ئه‌ل میزان ئه‌ڤێ گووتنی ب ئاوایه‌ک به‌رفره‌ھتر د ته‌فسیرا ئایه‌تا: « اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتَابًا مُّتَشَابِهًا مَّثَانِيَ - زوممه‌ر/ 23 » ده‌ رووناهی دکێ و دبێژێ: نه سووره‌تێ حه‌مد ته‌نێ به‌لکی قورئان پێکڤه «مه‌ثانی» یه و هنه‌ک ژ ئایه‌تان رووناهیکه‌ر و ته‌فسیرن ژ ھنه‌ک ئایه‌تێن دی را و به‌یانن ژ ھه‌ڤره.