له‌ پێغه‌مبه‌ر بوونه‌وه‌ تــــــــا كۆچكردنی بۆ «مه‌دینه‌«

بانگهێشتنی نهێنی :

حه‌زره‌تی موحه‌ممه‌د صلی الله علیه و اله بۆماوه‌ی سێ ساڵا بانگهێشته‌كه‌ی به‌ نهێنی یه‌وه‌ بوو[29] چونكه‌ بارودۆخی شاری مه‌ككه‌ هێشتان ئاماده‌ی ئاشكرا بوونی بانگهێشته‌كه‌ی نه‌بوبو، له‌ ماوه‌ی ئه‌و سێ ساڵه‌دا له‌ گه‌ڵا كه‌سانێك كه‌ ئاماده‌یی وه‌رگرتنی بانگهێشته‌كه‌ی بوون به‌ شێوه‌ی نهێنی له‌ گه‌ڵیاندا ئه‌دوا وه‌ به‌ره‌و یه‌كانه‌یی خواو په‌رستنی و باوه‌رِ به‌ پێغه‌مبه‌رایه‌تی خۆی بانگیانی ئه‌كرد. له‌م ماوه‌یه‌ قورِه‌یش بێ ئاگا نه‌بوو، به‌ڵكو به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ ئاگا یان لێی بوو ناتۆره‌یان لێ ئه‌دا ئه‌یان وت گه‌نجی هۆزی عه‌بدول موتته‌لیب له‌ باره‌ی ئاسمانه‌وه‌ قسه‌ ئه‌كات[30]. چونكه‌ له‌ شوێنه‌ گشتیه‌كان قسه‌ی نه‌ئه‌كرد له‌ ناوه‌رۆكی بانگهێشته‌كه‌ی بێ ئاگا بوون بۆیه‌ هیچ جۆره‌ به‌ر په‌رچدانه‌وه‌یه‌كیان له‌ به‌رانبه‌ری دا نه‌بوو.

له‌و ماوه‌یه‌دا ژماره‌یه‌ك موسوڵمان بوون یه‌كێ له‌و موسوڵمانه‌ سه‌ره‌تاییانه‌ به‌ ناوی ئه‌رقه‌م بوو كه‌ ماڵه‌كه‌ی خۆی له‌ خواره‌وه‌ی چیای سه‌فا بوو له‌ ژێر ده‌ستی پێغه‌مبه‌ری صلی الله علیه و اله دانا بوو.

پێغه‌مبه‌ری خوا و موسڵمانه‌كان تا كاتێك بانگهێشته‌كه‌ی ئاشكرا نه‌كرد بوو له‌و ماڵه‌وه‌ كوبنكه‌ی راگه‌یاندن له‌ ده‌وری یه‌ك كۆ ئه‌بوونه‌وه‌، وه‌ هه‌ر له‌وێ نوێژیان ئه‌كرد.[31]

 ÛŒÙ‡â€ŒÙƒÙ‡â€ŒÙ…ین ئافره‌ت Ùˆ پیاوی موسڵمان

له‌ سه‌ر یه‌ك قسه‌ بوونی مێژونوسان یه‌كه‌مین ئافره‌ت كه‌ موسوڵمان بوو خه‌دیجه‌ بوه‌، وه‌ له‌ پیاوان عه‌لی علیه السڵام یه‌كه‌مین كه‌س بوه‌ په‌یره‌وی له‌ پێغه‌مبه‌ر كردوه‌[32]. چونكه‌ شتێكی سروشتیه‌ كاتی پێغه‌مبه‌ر له‌ ئه‌شكه‌وتی حه‌ررا گه‌رایه‌وه‌ له‌گه‌ڵا خه‌دیجه‌ی هاوسه‌ری و عه‌لی كه‌ ئه‌ندامی ئه‌و خێزانه‌ و په‌روه‌رده‌كراوی ده‌ستی خۆی بوون روداوه‌كه‌ی باسكرد، وه‌ ئه‌و دوانه‌ راسگۆیی و خاوێنی و نیشانه‌كانی موحه‌ممه‌دیان باشتر له‌ هه‌ر كه‌سێكی تر ئه‌زانن وه‌ باوه‌رِی پێ ئه‌كه‌ن، وه‌ ئه‌گه‌ر هیچ به‌ڵگه‌و سه‌نه‌دێك یا مێژووێك ئه‌و بابه‌ته‌ ته‌ئیدنه‌كات سه‌لماندنی بۆ ئه‌و دوانه‌ زۆر ئاڵۆز نه‌بوو، هه‌رچه‌نده‌ به‌ڵگه‌و سه‌نه‌دێكی زۆر ئه‌وكاره‌ ته‌یید ئه‌كات بۆ نمونه‌ چه‌ند دانه‌ له‌و به‌ڵگانه‌ باس ئه‌كه‌ین :

          ئه‌و به‌ڵگانه‌ی كه‌ پێشگامی عه‌لی رِائه‌گه‌ێنن

  1Ù€ پێغه‌مبه‌ری ئیسلام صلی الله علیه Ùˆ اله دانی به‌ هه‌نگاونانی عه‌لی بۆ ئیسلام ناوه‌، له‌نێوان كۆمه‌ڵیك له‌ موسڵمانان فه‌رمویه‌تی : یه‌كه‌مین كه‌س له‌ ئێوه‌ كه‌ له‌ رِۆژی هه‌ستانه‌وه‌ له‌ قه‌راغی حه‌وزی كه‌وسه‌ر چاوی Ù¾ÛŽÙ… ئه‌كه‌وێ عه‌لی كورِی ئه‌بوتالیبه‌[33] ئه‌و له‌ پێشترینی ئێوه‌یه‌ بۆ ئیسلام.

2 ـ زانایانی مه‌زن ئه‌گێرِنه‌وه‌: موحه‌ممه‌د صلی الله علیه و اله رِۆژی دوشه‌ممه‌ به‌ پێغه‌مبه‌رایه‌تی گه‌یشت، عه‌لی بۆ سبه‌ینی كه‌ رِۆژی سێ شه‌ممه‌یه‌ له‌ گه‌ڵیدا نوێژی كرد[34]

3 ـ عه‌لی علیه السڵام بۆ خۆی ئه‌فه‌رموی : {ئه‌و رِۆژه‌ ئیسلام جگه‌ له‌ ماڵی پێغه‌مبه‌رو خه‌دیجه‌ له‌ هیچ شوێنێكی تر نه‌بوو، وه‌ من سێیه‌میان بووم، رِووناكی وه‌حییم ئه‌بینی وه‌ بۆنی پێغه‌مبه‌رایه‌تیم ئه‌كرد[35].