یاسای هۆزایه‌تی

پێغه‌مبه‌ری ئیسلام داكۆكی له‌ سه‌ر ئه‌وه‌ ئه‌كرد كه‌ به‌ هپچ جۆرێك نه‌ژاد و پشتى قه‌بوڵا نییه‌. بۆ نمونه‌:

1 ـ فه‌تحی مه‌ككه‌ی كه‌ قه‌ڵای بنچینه‌یی قوره‌یش بوو روخا (وه‌خۆیان باشتر به‌سه‌ر هه‌موو هۆزه‌كانه‌وه‌ زانیبو). پێغه‌مبه‌ر صلی الله علیه و اله له‌ وا فه‌رموی:

«ئه‌ی خه‌ڵكینه‌! خوا خۆبه‌زڵا زانین و خۆ هه‌ڵكێشان به‌ باوكان كه‌ له‌ چه‌رخی نه‌فامیدا ره‌واجی هه‌بوو، له‌ سێبه‌ری ئیسلام هه‌ڵی وه‌شاندوته‌وه‌، ئاگاداربن ئیۆه‌ له‌ پشتی ئاده‌من وه‌ ئاده‌میشی له‌ خاك خه‌ڵق كراوه‌، باشترین عه‌بدی خوا، ئه‌و كه‌سه‌یه‌ كه‌ به‌ ته‌قوا با عه‌ره‌ب بوون به‌ باوكی كه‌س دانانرێت، به‌ڵكو زمانی قسه‌كردنه‌، هه‌ر كه‌سێك كار و ره‌فتاری، ئه‌و به‌ شوێنا نه‌گه‌ینێت، پشت و شه‌ره‌ف و نه‌ژاد به‌هیچ شوێنێك نایگه‌ینێت»[29].

2 ـ له‌ روداوی حه‌جی ماڵا ئاوایی، له‌ خوتبه‌یه‌كی دوورو درێژ كه‌ باسێكی زۆر گرنگ له‌ تۆیی خۆیدا هه‌ڵگرتووه‌ فه‌رموی: «هیچ عه‌ره‌بێك باڵاتر له‌ عه‌جه‌مێك نییه‌ مه‌گه‌ر له‌ ته‌ قوا نه‌با»[30].

3 ـ رۆژیك له‌ سه‌ر قسه‌كانی سه‌لمان كه‌ له‌گه‌ڵا قوره‌یشىیه‌كان باسی بییرى چه‌وتی نه‌ژاد په‌ره‌ستی ئه‌كرد، داكۆكی له‌ سه‌ر بایه‌خه‌كانی بژوونی كرد و فه‌روموی:

«ئه‌ىكۆمه‌ڵه‌ی قوریش شه‌ره‌ف و ده‌ست باڵایی هه‌ر كه‌سێك ئایینی ئه‌وه‌، پیاوه‌تی هه‌ر كه‌سێك بریتىیه‌ له‌ خووخه‌ده‌ی ئه‌و كه‌سه‌، ریشه‌ و بناغه‌ی هه‌ر كه‌سێك بریتىیه‌ له‌ عه‌قل و هۆش و تێگه‌یشتنی ئه‌و كه‌سه‌»[31].