باوه‌ر٠هێنانی ئه‌بوتالیبالم تعلموا انا وجدنا Ù…Øمدا رسوڵا كموسی خگ ÙÛŒ اول الكتب [9] «ئایا نازانن كه‌ئێمه‌ناوی موØه‌ممه‌دمان هه‌روه‌كو موسا له‌ كتێبه‌ ئاسمانیه‌كانی رÙابردوو په‌یداكردوه‌ Ùˆ ناوی نیشانه‌ی ئه‌و له‌ كتێبه‌كانی پێشین هاتوه‌». لقد علمت٠ان دین Ù…Øمد٠من خیر ادیان البریه‌ دینا [10] «من به‌رÙاستی باوه‌رÙÙ… هه‌یه‌ كه‌ ئاینی موØه‌ممه‌د له‌ باشترین ئاینه‌كانی دونیایه‌». 2Ù€ پشتیوانی كردنی له‌ پێغه‌مبه‌ر: پشتیوانی كردن Ùˆ پاراستنی بێووچانی ئه‌بوتالیب له‌ پێغه‌مبه‌ری ئیسلام نزیكه‌ی Øه‌وت ساڵی خایاند، وه‌ له‌م ماوه‌یه‌دا له‌ به‌رانبه‌ری قورÙه‌یش رÙاوه‌ستاو رÙه‌نج Ùˆ زه‌Øمه‌تی زۆری كێشا، ئه‌مه‌ بۆخۆی نیشانه‌ی باوه‌رÙÛŒ ئه‌وه‌ ئه‌وانه‌ی كه‌ نكۆڵی باوه‌رÙÛŒ ئه‌بوتالیب ئه‌كه‌ن Ùˆ ئه‌ڵێن ئه‌و هه‌وڵا Ùˆ ته‌قه‌ڵایه‌ له‌ به‌ر خزمایه‌تی بوو، له‌ كاتێكدا په‌یوه‌ندی خزمایه‌تی هه‌رگیز ناتوانی ئاده‌میزاد به‌و جۆره‌ خۆبه‌خت كه‌رانه‌ هان بدات وه‌ زه‌Øمه‌تێكی یه‌كجار زۆر به‌ئه‌ستۆ بگری وه‌ باوه‌ش بۆ ئه‌و هه‌موو، خه‌ته‌ره‌ بگرێته‌وه‌، ئه‌و جۆره‌ كارانه‌ پێویستی به‌ ئیمان Ùˆ باوه‌رÙÛŽÙƒÛŒ به‌هێز هه‌یه‌، ئه‌گه‌ر ئامانجی ئه‌بوتالیب خزمایه‌تی بوو، ئه‌ی بۆچی مامه‌كانی تری وه‌كو عه‌بباس Ùˆ ئه‌بوله‌هه‌ب ئه‌م كاره‌یان نه‌ئه‌كرد [11]ØŸ له‌ رÙوانگه‌ی ده‌سته‌یه‌ك له‌ لێكۆڵه‌ره‌وان هه‌ندی كه‌س ویستویانه‌ كوÙری ئه‌بوتالیب بسه‌لمێنن به‌ ئامانجێكی سیاسی Ùˆ هه‌ڵا قوڵێن له‌ رÙÙˆÛŒ ته‌عه‌سوبه‌وه‌، چونكه‌ یارانی مه‌زنی پێغه‌مبه‌ر كه‌ له‌ دواییدا بوونه‌هاوتای سیاسی هه‌موویان رÙابردووی بت په‌رستیان هه‌بوو، ته‌نیا عه‌لی بوو، ئه‌و رÙابردوه‌ی نه‌بوو، وه‌ له‌ بچوكیه‌وه‌ له‌ قوتابخانه‌ی پێغه‌مبه‌ر په‌روه‌رده‌ كرابوو كه‌سانێك هه‌بوون ئه‌یان ویست پله‌و پایه‌ی عه‌لی علیه السڵام بێننه‌ خواره‌وه‌تا له‌گه‌ڵا ئه‌وانه‌ی تر یه‌كسان بێ، جا بۆ ئه‌وه‌ی به‌و ئامانجه‌ بگه‌ن، ناچار بوون كوÙری ئه‌بوتالیب بسه‌لمێنن، تا بڵێن عه‌لیش له‌ باوكێكی بت په‌رست بووه‌، وه‌ له‌ رÙاستیدا ئه‌بوتالیب هیچ گوناهێكی نیه‌ جگه‌ له‌وه‌ی كه‌ باوكی عه‌لیه‌، وه‌ ئه‌گه‌ر كورÙÛŽÙƒÛŒ وه‌كو عه‌لی نه‌بوایه‌ كه‌س كاری به‌ ئه‌بوتالیب نه‌بوو. له‌م هه‌ق كوژی یه‌ ته‌قه‌ڵایه‌ی ئه‌مه‌وی Ùˆ عه‌بباسیه‌كان بێ شوێنه‌وار نه‌بوو، چونكه‌ باپیری هه‌ر دوكیان له‌ پله‌و پایه‌ی باپیری عه‌لی نه‌بوون، خۆیانیش رÙابردووی عه‌لیان له‌ ئیسلامدا نبوو، له‌ به‌ر ئه‌وه‌ هه‌وڵیان ئه‌دا تا كوÙری باوكی عه‌لی بسه‌لمێنن، تا له‌و رÙێگایه‌وه‌ پله‌و پایه‌ی بهێننه‌ خواره‌وه‌. بوختان Ùˆ ناتۆره‌ێك كه‌ به‌ ئه‌بوتالبیان به‌ستویان زیاتر له‌گه‌ڵا عه‌بباسی كورÙÛŒ عه‌بدول موتته‌لیب ئه‌گونجا كه‌ (مامی پێغه‌مبه‌رو عه‌لی Ùˆ باپیری زنجیره‌ خوله‌Ùای عه‌بباسی بوو) چونكه‌ عه‌بباس تا Ùه‌تØÛŒ مه‌ككه‌ (ساڵی هه‌شته‌می ÙƒÛ†Ú†ÛŒ ) هه‌ر له‌ مه‌ككه‌ بوو، وه‌ له‌ شه‌رÙÛŒ به‌در له‌ گه‌ڵا سوپای موشریكین به‌دیل گیرا وه‌ «به‌ Ùدیه‌ی» ئازاد كرا وه‌ له‌ كاتی رÙوداوی Ùه‌تØÛŒ مه‌ككه‌ به‌ره‌و پیری سوپای ئیسلام به‌ رێگای مه‌ككه‌دا رÙÛ†ÛŒ Ùˆ ته‌سلیم بوو، وه‌ له‌ گه‌ڵیان گه‌رÙایه‌وه‌ بۆ مه‌ككه‌، وه‌به‌ هه‌وڵا Ùˆ ته‌قه‌ڵایه‌كی زۆر له‌ گه‌ڵا پێغه‌مبه‌ردا توانی Ù„ÛŽ بوردن بۆ ئه‌بو سوÙیان سه‌رده‌سته‌ی موشریكان وه‌ر بگرێ له‌گه‌ڵا ئه‌مانه‌شدا كه‌س نه‌ی وتوه‌ عه‌بباس كاÙر بوه‌، ئایا ئه‌و داوه‌ریه‌ كه‌ له‌ باره‌ی ئه‌و دووكه‌سه‌وه‌ ئه‌كرا سروشتیه‌؟ له‌ سه‌ر ئه‌و بناغه‌و شیكردنه‌وه‌یه‌ هه‌رچی Øه‌دیس له‌ باره‌ی كاÙر بوونی ئه‌بوتالیب هه‌یه‌ هه‌مووی درۆیه‌و داندراوه‌ [12] .
|