هێڤیا ئمامێ ڤه‌شارتیسه‌به‌به‌ك یێ ÙˆÛŽ چه‌ندێ كو پێغه‌مبه‌ران خوه‌ Ú˜ قه‌ومێ خوه‌ ددان پاش، پارازتنا جان بی. ئه‌وا Ú˜ به‌ر ÙˆÛŽ چه‌ندێ كو بكارن د ده‌رÙه‌ته‌ك دی دا رساله‌تا خوه‌ بجی بینن د هنه‌ك شه‌رطا دا كو دهاتان ته‌هدید كرن خوه‌ خه‌٠دكران، وه‌ك چه‌وا پێغه‌مبه‌رێ ئسلامێ (ص) Ú˜ مه‌كه‌هێ ده‌ركه‌ت Ùˆ خوه‌ Ù„ شكه‌Ùتێ دا خه‌٠كر. ئه‌لبه‌ت ئه‌ڤ هه‌می ب Ùه‌رمان Ùˆ ئرادا خودایێ ته‌عالا یه. ده‌رØه‌ق Øه‌زره‌تێ مه‌هدی دا (س) Ùˆ سه‌به‌بێ خه‌٠بوونا ÙˆÛŒ دا Ú˜ÛŒ د گه‌له‌ك روایه‌تا دا تشته‌ك وها ھاتیه‌ گووتن. ئمام صاد‌ق (س) كه‌ره‌م كریه: ئمامێ مونته‌زه‌ر، پێشیا رابینا خوه‌ دا، ÙˆÛŽ زه‌مانه‌كی Ú˜ به‌ر چاڤان خه‌٠ببێ. ده‌رØه‌ق سه‌به‌بێ ÙˆÛŽ د‌ا پرسیار Ú˜ÛŽ هات كرن، كه‌ره‌م كر: Ú˜ به‌ر جانێ خوه‌ د طرسێ دا یه.[xii] هه‌رچه‌ند شه‌هاده‌ت خوه‌ستا مرووڤێن خودایی یه، لێبه‌لێ ئه‌و شه‌هید بوون باشه ‌یا كو د مه‌یدانا Ù¾ÛŽÙƒ ئانینا به‌رپرسیاری یا ئلاهی بێ Ùˆ د خێرا كوومه‌لێ Ùˆ دینێ خودێ دا بێ. لێبه‌لێ ئه‌گه‌ر كوژ‌رانا كه‌سه‌كی به‌مه‌عنا هه‌ده‌ر چوونا ÙˆÛŒ Ùˆ ته‌له‌٠بوونێ بێ، طرسا Ú˜ كوشتن، كاره‌ك عه‌قلی Ùˆ مه‌قبووله. كوژرانا ئمامێ دازدێ كو ئاخرین زه‌خیرا ئلاهی یه ‌ب مه‌عنا هه‌رÙینا كه‌عبه ‌و هێڤیا هه‌می ئه‌نبیاء Ùˆ ئه‌ولیائا یه‌ (س) Ùˆ ھه‌ر وھا Ù¾ÛŽÙƒ نه‌هاتنا وه‌عدا ئلاهی Ú˜ بونا شكل گرتنا Øوكمه‌تا عه‌دلا جهانی. گه‌ره‌كه‌ بێ گووتن كو د هنه‌ك روایه‌تان دا هنه‌ك سه‌به‌بێن دی Ú˜ÛŒ Ú˜ بونا غه‌یبه‌تێ هاتنه‌ گووتن، Ù„ÛŽ Ú˜ به‌ر درێژ نه‌بوونێ ئه‌م Ú˜ وان نائاخڤین. Ù„ÛŽ یا موهم ئه‌وه‌– وه‌ك چه‌وا پێشدا Ú˜ÛŒ هات گووتن– كو «غه‌یبه‌ت–ڤه‌شارتی بوونا ئمام» سرره‌كه ‌ژ سررێن ئلاهی Ùˆ سه‌به‌بێ ÙˆÛŽ یێ ئه‌صلی Ùˆ ئه‌ساسی پشتی ئه‌شكه‌ره‌ بوونێ ÙˆÛŽ بێ زانین. Ùˆ ئه‌وا هاتی گووتن ئه‌و سه‌به‌ب Ùˆ عاملن كو ته‌ئسیر هه‌بوونه‌ د خه‌٠بوونا ئمامێ زه‌مان دا (س). قسمێن غه‌یبه‌تێ گووره‌كی كو هات گووتن غه‌یبه‌ت Ùˆ ڤه‌شارتنا ئمام مه‌هدی (س) كاره‌ك لازم Ùˆ Ù¾ÛŽ دڤێ بوو. لێبه‌لێ چكو هه‌می Øه‌ره‌كه‌ت Ùˆ بزاڤێن رێبه‌رێن مه‌ یێن مه‌زن د رێكا قه‌وی كرن Ùˆ بهێز كرنا ئیمان Ùˆ باوه‌ری یێن خه‌لكێ دا بوویه‌ Ùˆ طرسا ÙˆÛŽ چه‌ندێ هه‌بی كو غه‌یبه‌تا ئاخرین Øوججه‌تێ ئلاهی، ئاÙه‌تێن ئه‌ساسی Ùˆ نه‌یێ جبران كرن Ú˜ دیانه‌تا موسلمانا را بێنێ Ù¾ÛŽØ´ØŒ ده‌ورانا غه‌یبه‌تێ بێ Øه‌سابه‌ك دورست Ùˆ به‌رنامه‌یه‌ك هویر Ùˆ جیگرتی چێبی Ùˆ ده‌وام كر. ب سالان پێشیا Ú˜ دایك بوونا ئمامێ دازدێ دا، خه‌به‌ردانا Ú˜ غه‌یبه‌تا ÙˆÛŒ Ùˆ لازمیا ÙˆÛŽ كه‌ت سه‌ر زمانا Ùˆ د جڤاتێن ئمامێن پاك Ùˆ یارانێن وان د‌ا Ú˜ÛŽ هات ئاخÙتن. ھه‌ر وها ئاوایێ ئرتباط Ùˆ گرێدانا ئمام هادی Ùˆ ئمام عه‌سكه‌ری سه‌لامێن خودێ Ù„ سه‌ر وا بن د قالبه‌ك نوو Ùˆ ب شكله‌ك سینوور كری دا د‌ گه‌ل په‌یره‌وێن وا Ù¾ÛŽÙƒ هات. Ùˆ په‌یره‌وێن ئه‌هلێ به‌یتێ Ù¾ÛŽ Øه‌سهان كو د گه‌له‌ك Ú˜ ئØتیاجی یێن مادی Ùˆ مه‌عنه‌وی دا مه‌جبوور نینن كو ‌بچن جه‌م ئمامێ Øازر، به‌لكی دكارن Ù¾ÛŽ چوونا بال وا كه‌سێن كو Ú˜ ئالیێ ئماما ڤه‌ بناڤێ وه‌كیل هاتین ناساندن Ùˆ ئه‌وا باوه‌ری Ù¾ÛŽ هه‌یی ب وه‌زیÙا خوه‌ عه‌مه‌ل بكن. پشتی شه‌هید بوونا ئمام Øه‌سه‌نێ عه‌سكه‌ری (س) Ùˆ ده‌سپێ كرنا ده‌ورانا غه‌یبه‌تا Øه‌زره‌تێ Øوججه‌ت (س) دیسا Ú˜ÛŒ گرێدانا ئمام Ùˆ ئوممه‌تێ ب ته‌مامی نه‌هات بڕین Ùˆ د Ú¤ÛŽ ده‌ورێ دا په‌یره‌وێن وان هات Ùˆ چووا به‌رÙره‌ھ ‌لبال عالمێن دینی Ú˜ خوه‌ ره‌ كرن عه‌ده‌ت Ùˆ زانین كو د زه‌مانێ غه‌یبه‌ت Ùˆ ڤه‌شارتی بوونا ئمام دا Ú˜ÛŒ رێكا ناس كرنا وه‌زیÙÙ‡ ‌و به‌ر پرسیاریا دینی Ù„ به‌ر وان نه‌گرتیه. ڤێجا د Ú¤ÛŒ زه‌مانێ موناسب دا بی كو غه‌یبه‌تا درێژا Øه‌زره‌تێ بقیة ‌الله (س) قه‌ومی Ùˆ ئه‌و رابطه‌ Ùˆ گرێدانا كو د زه‌مانێ پێشدا د ناڤبه‌ینا ئمام Ùˆ په‌یره‌وێن وا دا هه‌یین هات بڕین. Ù„ ڤێده‌رێ ئه‌مێ هنه‌كی ده‌رØه‌ق دو ده‌ورێن كورت Ùˆ بلندێن غه‌یبه‌تێ دا باخڤین:
|