هێڤیا ئمامێ ڤه‌شارتی

ئه‌لبه‌ت چێدبێ كو كه‌سه‌ك هه‌می كرنێن خودا حه‌كیمانه‌ بزانێ و ل به‌رابه‌رێ وی دا ته‌سلیم بێ؛ لێ، بكه‌ڤێ په‌ی زانینا ره‌مز و رازێن هنه‌ك قه‌ومینێن عاله‌مێ دا كو پێ زانینا حكمه‌ت و فه‌لسه‌فا قه‌ومینه‌كی رحه‌تی و ئطمینانا قه‌لبی ژێره ‌چێبێ. ل سه‌ر ڤی ئه‌ساسی ئه‌مێ ل ڤێده‌رێ لێكوولینه‌كی بكین ده‌رحه‌ق حكمه‌ت و ئه‌سه‌رێن خه‌ف بوونا حه‌زره‌تێ مه‌هدی دا و ئه‌مێ ڤێ ده‌رحه‌قێ دا روایه‌تا ژی بینین:

ئه‌ده‌بدان

ده‌ما كو خه‌لك قه‌د‌ر و قیمه‌تێ پێغه‌مبه‌ر و ئمام نه‌زانن و ل به‌رابه‌رێ وا دا وه‌زیفا خوه‌ پێك نه‌ینن و ژ وان را نه‌گوهدار بن، حه‌قه‌ كو خودێ ره‌هبه‌رێ وان ژ وان جد‌ا بكێ دا كو بخوه‌ڤه ‌بێن و ل زه‌مانێ غه‌یبه‌تا وی دا ب قیمه‌ت و به‌ره‌كه‌تا وی بحه‌سن. ب ڤی شكلی خه‌ف بوونا ئمام د خێر و مه‌صله‌حه‌تا ئوممه‌تێ دا یه ‌هه‌رچه‌ند ئه‌و نه‌زانن و پێ نه‌حه‌سن.

ژ ئمام باقر (س) روایه‌ت بوویه ‌كو: ده‌ما خودێ هه‌ڤرێ بوون و هه‌ڤ جڤاتی یا مه‌ ژ هنه‌كا را حه‌ز نه‌كێ، مه ‌ژ وان دگری و ده‌رتێنێ.[ix]

سه‌ر خوه‌ بوون و ئستقلال

ئه‌وێن كو ل په‌ی گوهه‌راندن و ئنقلابه‌كی نه، نه‌ ب ڤیان و ب نه‌چاری ل ده‌سپێكا رابوونا خوه‌ د‌ا د‌ گه‌ل هنه‌ك ژ موخالفێن خوه‌ سووز و قرارا داتینن دا كو بكارن په‌ی هه‌ده‌ف و ئامانجا خوه‌ بكه‌ڤێ، لێبه‌لێ مه‌هدی یێ مه‌وعوود ئه‌و موصلحێ مه‌زنه‌ كو ژ بونا ئاڤا كرنا حوكمه‌تا عه‌دلا جهانی د‌ گه‌ل چ یێك ژ قودره‌تێن زالم رێك ناكه‌ڤێ چكو گووره‌كی هنه‌ك روایه‌ت دبێژن ئه‌و مه‌ئمووره ‌كو ب شكله‌ك ئه‌شكه‌ره ‌و بڕا د‌ گه‌ل هه‌می زالما شه‌ر و به‌ربه‌ره‌كانیێ بكێ، ژ به‌ر ڤێ یێكێ حه‌تا پێك هاتنا هه‌می شه‌رط و مه‌رجێن رابوون و قیامێ ڤه‌شارتی دمینێ دا كو مه‌جبوور نه‌بێ د‌ گه‌ل دوژمنێن خودێ رێك بكه‌ڤێ و سووز و قرارا د‌ گه‌ل وان گرێدێ.

د روایه‌ته‌كی دا ژ ئمام رضا (س) سه‌به‌بێ ڤه‌شارتنێ وها به‌یان بوویه: ژ به‌ر كو د وی وه‌ختێ ب شویر قیام دكێ و رادبێ، كه‌سی ل سه‌ر وی به‌یعه‌ت [و په‌یمانه‌ك] تنه‌بێ.[x]

ئمتحانا خه‌لكێ

ئمتحان كرنا خه‌لكێ یێك ژ سوننه‌تێن ئلاهی یه، ئه‌و عه‌ڤدێن خوه‌ ب شكلێن موخته‌لف دجه‌ربێنێ و ئمتحان دكێ دا كو خوه‌راگری یا وان د رێكا حه‌قیێ دا كفش ببێ، ئه‌لبه‌ت نه‌تیجه ‌و ده‌ستهاتا ئمتحانێ ژ خودا ره‌ كفش و مه‌علوومه ‌لێبه‌لێ د مه‌یدانا ئمتحانا دا به‌نده‌ و عه‌ڤد دورست دبن و ب جه‌وهه‌را خوه‌ دحه‌سهێن.

ئمام كازم (س) كه‌ره‌م كریه: ده‌ما كورێ من یێ پێنجێ غایب بی (هات ڤه‌شارتن) های ژ دینێ خوه‌ هه‌بن دا كه‌س هه‌وه‌ ژ وی ده‌رنه‌ینێ. ژ صاحب الأمر (س) را غه‌یبه‌ته‌ك هه‌یه‌ كو د وێ دا گه‌له‌‌ك ژ په‌یره‌وێن وی باوه‌ریا خوه ‌ژ ده‌ست ددن، ئه‌ڤ غه‌یبه‌ت ئمتحانه‌كه‌ كو خودایێ ته‌عالا به‌ندێن خوه‌ پێ وێ ئمتحان دكێ.[xi]

پارازتنا جانێ ئمام