ئمام مه‌هدی (س) د نێرینا قورئان Ùˆ روایه‌تا دابه‌Øسا ئمام مه‌هدی (س) Ùˆ رابین Ùˆ شوورشا ÙˆÛŒ یا جهانی نه‌ تنێ د كتێبێن شیعان دا به‌لكی د Ùه‌رهه‌نگا باوه‌ری یا Ùرقێن ئسلامی یێن دی دا Ú˜ÛŒ ھاتیه‌ Ùˆ ده‌رØه‌ق ÙˆÛŽ دا ب شكله‌ك به‌رÙره‌ھ ‌ئاخÙتن ھاتیه‌ كرن. ئه‌و Ú˜ÛŒ باوه‌ر دكن كو مه‌هدی (س) هه‌یه ‌و ÙˆÛŽ رابێ Ùˆ Ú˜ بنه‌مالا پێغه‌مبه‌ره (ص) Ùˆ ئه‌ولادێن Ùاطما زه‌هرا یه‌ (س)[xix] Ú˜ بونا ÙƒÙØ´ بوونا ئه‌ڤێ مه‌سه‌لێ كانێ ئه‌هلێ سوننه‌ت چقاس باوه‌ریا وان ب ‌مه‌هدی یێ مه‌وعوود (س) هه‌یه‌ گه‌ره‌كه‌ Ù„ ئه‌سه‌رێن زانایێن مه‌زن یێن وان بێ نێرین. گه‌له‌ك Ú˜ موÙه‌سرێن سوننی د كتێبێن خوه‌یێن ته‌Ùسیری د‌ا گووتنه‌ كو هنه‌ك Ú˜ ئایه‌تێن قورئانێ ئشاره ‌دكن بال ئه‌شكه‌ره ‌بوونا Øه‌زره‌تێ مه‌هدی (س) د ئاخرێ زه‌مان د‌ا؛ موÙه‌سرێن وه‌ك Ùه‌خرێ رازی[xx] Ùˆ قورطه‌بی.[xxi] ھه‌ر وھا زێده‌ترێ موØه‌ددسێن وان Øه‌دیسێن ده‌رØه‌ق ئمام مه‌هدی دا (س) د كتێبێن خوه‌ دا ئانینه. د ناڤ ڤا كتێبا دا موعته‌به‌رترین كتێبێن ئه‌هلێ سوننه‌ت تێن دیتن وه‌ك «صØاØÛŽ ستته» - صه‌ØÛŒØا بوخاری، صØه‌ØÛŒØا موسلم، سونه‌نا ئه‌بوداوود، سونه‌نا ئبن ماجه، سونه‌نا نسائی Ùˆ جامعا ترمزی– Ùˆ موسنه‌دا ئه‌Øمه‌دێ Øه‌نبه‌ل پێشكارێ مه‌زهه‌بێ Øه‌نبه‌لی. هنه‌ك دی Ú˜ زانایێن ئه‌هلێ سوننه‌ت Ú¤ÛŽ گاڤێ Ùˆ د زه‌مانێن بووریی دا نه‌ كو كتێبێن سه‌ربخوه ‌و موسته‌قل ده‌رØه‌ق ئمام مه‌هدی دا (س) نڤیسینه، زانایێن وه‌ك: ئه‌بونه‌عیمێ ئصÙهانی د مه‌جموعا خوه‌ دا بناڤێ «ئه‌ربه‌عین» Ùˆ سیوطی د كتێبا «العر٠الوردی ÙÛŒ اخبار المهدی (س)». نوكته‌یه‌ك دی ئه‌ڤه ‌كو هنه‌ك Ú˜ عالمێن ئه‌هلێ سوننه‌ت به‌ره‌ڤانی كر‌نه ‌ژ باوه‌ری یا مه‌هدیتیێ Ùˆ د ره‌ددا مونكرێن Ú¤ÛŽ باوه‌ریێ دا كتێب Ùˆ مه‌قاله‌ نڤیسینه‌ Ùˆ Ù¾ÛŽ به‌یانه‌ك علمی Ùˆ ده‌لیلێن Øه‌دیس مه‌سه‌لا مه‌هدیتیێ Ú˜ مه‌سه‌لێن بێ شوبهه ‌و قه‌طعی Ùˆ نه‌یێ ئنكار كرن زانینه، زانایێن وه‌ك «مØه‌مه‌د صدیقێ مه‌غربی» كو د ره‌ددا گووتنا «ئبن خلدوون» دا كتێبه‌ك نڤیسیه‌ Ùˆ ب دژواری ئه‌و ره‌د كریه.[xxii] ئه‌ڤاهه ‌نمونه‌یه‌كه ‌ژ به‌رووكێ ئه‌هلێ سوننه‌ت د به‌رابه‌رێ مه‌سه‌لا مه‌هدیتیێ دا. د خلاسه‌كا Ú¤ÛŽ پشكێ دا ئه‌مێ Ú˜ ناڤ صه‌دان روایه‌تا تنێ دو روایه‌تا نه‌قل بكین كو د كتێبێن مه‌شهور Ùˆ جهێ باوه‌ریا ئه‌هلێ سوننه‌ت دا هاتنه ‌روایه‌ت كرن: پێغه‌مبه‌ر (ص) كه‌ره‌م كریه: ئه‌گه‌ر Ú˜ عه‌مرێ دنیایێ تنێ یێك رووژ ما بێ، موØه‌قه‌ق خودێ ÙˆÛŽ ئه‌وێ رووژی درێژ بكێ Øه‌تا زه‌لامه‌كی Ú˜ بنه‌مالا من د ÙˆÛŽ رووژێ دا راكێ كو هه‌ڤناڤێ منه.[xxiii] ھه‌ر وھا پێغه‌مبه‌ر (ص) كه‌ره‌م كریه: ÙˆÛŽ زه‌لامه‌ك Ú˜ بنه‌مالا من رابێ كو د ناڤ Ùˆ سیره‌تا خوه‌ دا وه‌ك منه، ÙˆÛŽ ئه‌و [جهانا] ته‌ژی زولم بوویی، ته‌ژی عه‌داله‌ت بكێ.[xxiv] جهێ گووتنێ یه‌ كو باوه‌ریا رابینا Ù…ÙˆØµÙ„Ø Ùˆ خلاسكه‌ره‌كی د خلاسه‌كا دنیایێ دا كو جهانێ ته‌ژی عه‌داله‌ت بكێ باوه‌ریه‌ك جهانی Ùˆ گشتی یه‌ Ùˆ په‌یره‌وێن Øه‌قیقی یێن هه‌می دینێن ئاسمانی Ù„ سه‌ر ئه‌ساسێ زانینێن كتێبێن خوه‌یێن دینی هێڤیا رابوونا ئه‌وی مه‌وعوودێ مه‌زنن. د كتێبێن موقه‌دده‌سێن: زه‌بوور، ته‌ورات، ئنجیل Ùˆ كتێبێن هندووان Ùˆ زه‌رتوشتیان Ùˆ به‌ره‌همه‌یی یان دا ئشاره‌ ھاتیه‌ كر‌ن بال مونجی یێ مه‌زنێ جهانێ ڤه، ئه‌لبه‌ت هه‌ر مله‌ته‌كی له‌قه‌ب Ùˆ نازناڤه‌ك مه‌خصووص Ùˆ تایبه‌ت Ú˜ÛŽ را بكار برنه. زه‌رتوشتی ناڤێ «سوشیانس» یانی خلاسی ده‌رێ جهانێ Ú˜ÛŽ را بكار برنه‌ Ùˆ Ùله‌ھ ‌ئه‌وی بناڤێ: «مه‌سیØÛŽ مه‌وعوود» Ùˆ جهوی ئه‌وی بناڤێ «سروورێ میكائیلی» ناس دكن. قه‌ته‌ك Ú˜ مه ‌تنێ «Øاماسب نامه» یێ Ú˜ كتێبێن موقه‌دده‌سێن زه‌رتوشتی یان وها یه: «پێغه‌مبه‌رێ عه‌ره‌ب، ئاخرێ پێغه‌مبه‌را یه ‌كو ÙˆÛŽ ناڤ چیایێن مه‌كه‌هێ دا په‌یدا ببێ... ÙˆÛŽ د‌ گه‌ل كوولێن خوه ‌نان بخوێ Ùˆ وه‌ك وان روونێ ... ÙˆÛŽ سه‌ر هه‌می دینا بكه‌ڤێ Ùˆ كتێبا ÙˆÛŒ كتێبێن دی هه‌می یای پووچ بكێ... Ùˆ كه‌سه‌ك Ú˜ ئه‌ولادێ كه‌چی یێ پێغه‌مبه‌ر كو ناڤبانگه‌ ب رووژا جهانێ Ùˆ شاهێ زه‌مان، ÙˆÛŽ ب Øوكمێ یه‌زدان (خودێ) د دنیایێ دا ببێ پاشا Ùˆ ئه‌و ئاخرین خه‌لیÙÙ‡ ‌(جیگر) یێ ÙˆÛŒ پێغه‌مبه‌ری یه... Ùˆ ده‌وله‌تا ÙˆÛŒ Øه‌تا قیامه‌تێ ÙˆÛŽ به‌رده‌وام بێ...[xxv]
|