خاته‌مییه‌ت



ھنه‌ك ژ د‌وژمنێن ئسلامێ ا ده‌رحه‌ق ئایه‌تێ دا دو ئشكال ئانینه‌‌:

یێك: ئه‌ڤ كو كه‌لیما «خاته‌م» ب مه‌عنا گوستیرك ژی ھاتیه‌ و به‌لكی د ڤێ ئایه‌تێ دا ب ڤێ مه‌عنێ بێ.

دو: فه‌رزا خاته‌م ب وێ مه‌عنا مه‌شھوور بێ، مه‌فھوومێ ئایه‌تێ دبێ ئه‌ڤ كو: سلسلا «نه‌بیین»ا پێ وی حه‌زره‌تی خه‌تم و خلاس بوویه‌، نه‌ كو «ره‌سوول» ژی خه‌تم بوونه‌.

جه‌وابا ئشكالا ئه‌ول: خاته‌م ب مه‌عنا وه‌سیلا خه‌تم كرن و خلاس كرنه‌ (= ما یختم بھ الشیء) و گوستیرك ژی ژ به‌ر ڤێ خاته‌م ژێرا ھاتیه‌ گووتن چكو پێ وی نامه‌ و نڤیسووك و تشتێن وه‌ره‌نگ موھر دكران كو خلاسه‌كا وێ بوو.

جه‌وابا ئشكالا دووێ: ھه‌ر پێغه‌مبه‌رێ كو «نه‌بی» بێ «ره‌سووله‌« ژی و پێ خلاس بوونا زنجیرا ئه‌نبیائا زنجیر و سلسلا ره‌سوولا ژی دگھێ خلاسه‌كێ. چه‌وا كو پێشدا ژی ھات گووتن (ده‌رسا 29) ھه‌رچه‌ند مه‌فھوومێ نه‌بی ژ مه‌فھوومێ ره‌سوول گشتی تر نه‌بێ ژی لێ ده‌رحه‌ق موردده‌ نه‌بی ژ ره‌سوول گشتی تره‌.

ده‌لیلێن روایه‌تی یێن خاته‌میه‌تێ

د صه‌دان روایه‌تان دا به‌حسا خاته‌میه‌تا پێغه‌مبه‌ریا پێغه‌مبه‌رێ ئسلامێ ھاتیه‌ كرن، یێك ژ وان حه‌دیسا مه‌نزله‌تێ یه[1]‌ كو شیعه‌ و سوننیا ب ته‌واتور ئه‌ڤ حه‌دیس ژ پێغه‌مبه‌ر (ص) گێرانه‌ و ب ئاوایه‌ك وه‌ره‌نگ كو د مه‌فھوومێ وێ دا قه‌ت شك و شوبھه‌ نامینێ و ئه‌و ئه‌ڤه‌:

ده‌ما پێغه‌مبه‌ر (ص) ژ شه‌رێ ته‌بووكێ را ژ مه‌دینایێ ده‌ركه‌ت میرێ باوه‌رداران عه‌لی (س) ژ بونا رێك و پێك كرنا كار و بارێ موسلمانا ل مه‌دینایێ د جیێ خوه‌ دا ھشت، ڤێجا ئه‌و حه‌زره‌ت ژ به‌ر كو نه‌كاریه‌ د ڤێ جھادێ دا شریكاتیێ بكێ خه‌مدار بوو و رووندك ژ چاڤێ وێ ھاتن. ھنگێ بوو كو پێغه‌مبه‌ر گووتێ: « اما ترضی أن تكون منی بمنزلة هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی - ما تو نه‌ رازی یی ب ڤێ چه‌ندێ كو تو ژ بونا من وه‌كی ھاروون بی ژ مووسا ره‌، پێ ڤێ فه‌رقێ كو پاش من را پێغه‌مبه‌ر نینن (لێ ھاروون پێغه‌مبه‌ر بوو).

د روایه‌ته‌ك دی دا Ú˜ پێغه‌مبه‌ر (ص) نه‌قل بوویه‌: أیھا الناس انه لا نبی بعدی Ùˆ لا امة بعدکم ...  Ú¯Ù‡â€ŒÙ„ÛŒ خه‌لكینو، براستی Ú† پێغه‌مبه‌ر پاش من Ùˆ Ú† ئوممه‌ت پاش ھه‌وه‌ تنه‌ھن.[2]

حه‌دیسه‌ك دی: ایھا الناس إنه‌ لا نبی بعدی و لا سنة بعد سنتی ... – گه‌لی خه‌لكینو، براستی چ پێغه‌مبه‌ر پشتی من نینن ھه‌ر وھا چ سوننه‌ت ژی پشتی سوننه‌تا من تنه‌ھن.[3]



back 1 2 3 next