ئه‌سه‌را ئیمان و كوفرێ د سه‌عاده‌ت و شه‌قاوه‌تا ئه‌به‌دی دا

ژ به‌ر ڤێ یێكێ كو كه‌مالا حه‌قیقی یا مرووڤ پێ نێزیكیا بال خودێ ڤه‌ تێ ده‌ست و كه‌تنا وی ژی پێ دووریا ژ خودێ یه‌، مرووڤ دكارێ ئیمانا ب خودایێ ته‌عالا و روبووبییه‌تا وی یا ته‌كوینی و ته‌شریعی كو موسته‌لزمێ باوه‌ریا ب قیامه‌ت و پێغه‌مبه‌ریێ یه‌ داركا كه‌مالا حه‌قیقی یا ئنسان حه‌ساب بكێ كو كارێن خودایی وه‌ك چق و به‌لگا پێڤه‌ تێن و فێكیێ وێ ژی به‌خته‌وه‌ری و سه‌عاده‌ا ئه‌به‌دی یه‌ كو ل ئاخره‌تێ ئه‌شكه‌ره‌ دبێ. ڤێجا كه‌سێ طووڤێ ئیمانێ د دلێ خوه‌ دا نه‌چاند و شوونا وێ دا طووڤێ ژه‌حری كریێ كوفر و نه‌گوھداریێ چاند ئه‌وی ئستعداد و قابلییه‌تێن خودا دایی ژناڤ برنه‌ و دارا كو زققوم پێڤه‌ تێ ل بنیا جه‌ھنه‌مێ دا ژ خوه‌ ره‌ چاندیه‌. مرووڤێ وھا به‌رێ وی نه‌ ل به‌خته‌وه‌ریا ئه‌به‌دی یه‌ و ئه‌سه‌را كارێن وی یێن قه‌نج ژ ڤێ دونیایێ ده‌رباز نابێ.

سررا وێ ژی ئه‌ڤه‌ كو ھه‌ر كارێ ئختیاری بزاڤه‌كه‌ ژ رووحێ مرووڤ را بو ئالیێ وێ ھه‌ده‌فێ كو د فكرا كاركه‌ر دا یه‌، ڤێجا كه‌سێ باوه‌ری ب عاله‌ما ئه‌به‌دی و قوربا ئلاھی تنه‌بێ وێ چه‌وا بكارێ خوه‌یێ ڤێ ھه‌ده‌فێ بێ و به‌رێ كارێ خوه‌ بدێ وی ئالیی ڤه‌؟ نخوه‌ ئه‌وێ وھا قه‌ت نكارێ به‌رھێڤیێ خێرا ئه‌به‌دی بێ ژ خودایێ ته‌عالا. زێده‌ترین تشتا ئه‌م دكارن ده‌رحه‌ق كارێ قه‌نجێ كافران دا قه‌بوول بكن ئه‌ڤه‌ كو: ئه‌سه‌ره‌ك ژ كێم كرنا عه‌زابێ وان را ھه‌بێ، چكو كارێن قه‌نج دكارێ رووحێ خوه‌خازی و عنادێ لاواز بكێ.

شاھدێ قورئانی

قورئانا پیرووز به‌حسا ئه‌سه‌را ئیمانێ د به‌خته‌وه‌ریا ئه‌به‌دی دا دكێ و ب ده‌ھان ئایه‌ت ھه‌نه‌ كو دپه‌ی ئیمانێ را به‌حسا ھه‌بوونا كارێ قه‌نج دكێ. چه‌ند ئایه‌ت ژی ھه‌نه‌ كو ھه‌بوونا ئیمانێ شه‌رطێ ئه‌سه‌ر دانینا عه‌مه‌لێ صالح زانێ. یێك ژ وان ئایه‌تا ١٢٤ ژ سووره‌تێ نسائه‌، كه‌ره‌م دكێ: « وَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتَ مِن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَـئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلاَ يُظْلَمُونَ نَقِيرًا - ھه‌ر مێر و ژنا كو كارێ قه‌نج بكێ د حاله‌كی دا كو موئمن بێ وێ ئه‌و بچێ بھشتێ».

ژ ئالیێ دی ڤه‌ ڤێجا دبێژێ عه‌زابێ ئه‌به‌دیێ جه‌ھنه‌مێ ژ كافرا را یه‌ و كار و عه‌مه‌لێ وان پووچ حه‌ساب دكێ. د ئایه‌تا ١٨ یا سووره‌تێ ئبراھیم دا عه‌مه‌لێ وان شه‌بھاندیه‌ خوه‌لیێ كو بایه‌ك دژوار لێ بدێ و چ ئه‌سه‌رێ ژێ نه‌ھێلێ: «مَّثَلُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ أَعْمَالُهُمْ كَرَمَادٍ اشْتَدَّتْ بِهِ الرِّيحُ فِي يَوْمٍ عَاصِفٍ لاَّ يَقْدِرُونَ مِمَّا كَسَبُوا عَلَى شَيْءٍ ذَلِكَ هُوَ الضَّلاَلُ الْبَعِيدُ».

د جیه‌ك دی دا كه‌ره‌م دكێ: ئه‌مێ كار و عه‌مه‌لێ كافران وه‌ك تووزه‌كی ل ھه‌وا را بلاڤ بكین: « وَقَدِمْنَا إِلَى مَا عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْنَاهُ هَبَاء مَّنثُورًا» (فورقان / ٢٣).

د سووره‌تێ نوور، ئایه‌تا ٣٩ دا عه‌مه‌لێ وان ب له‌یلانێ ته‌شبیھ دكێ كو مرووڤێ تێھنی دلێ خوه‌ دبیێ و ھێڤیدار دبێ و قه‌ستێ دكێ، لێ ده‌ما دگھێ وێده‌رێ ئاڤێ نابینێ: « وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَعْمَالُهُمْ كَسَرَابٍ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ مَاء حَتَّى إِذَا جَاءهُ لَمْ يَجِدْهُ شَيْئًا وَوَجَدَ اللَّهَ عِندَهُ فَوَفَّاهُ حِسَابَهُ وَاللَّهُ سَرِيعُ الْحِسَابِ - و نوور / ٤٠ ژی وھا دبێژێ: « أَوْ كَظُلُمَاتٍ فِي بَحْرٍ لُّجِّيٍّ يَغْشَاهُ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ سَحَابٌ ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ إِذَا أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَرَاهَا وَمَن لَّمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِن نُّورٍ - ئان وه‌ك طاریتیا ب به‌حرا كوور دا كو پێله‌ك سه‌ر دا ھاتیه‌ و پێله‌ك دی ل سه‌ر وێ پێلێ، سه‌ر وێ ژی ڤێجا عه‌وره‌ك ھه‌بێ، طاریتیێن ل سه‌ر ھه‌ڤ، ده‌ما ده‌ستێ خوه‌ ده‌رێنێ ئه‌وێ نابینێ و كه‌سێ خودێ رووناھیه‌ك نه‌داییێ، بێ رووناھی یه‌ (كنایه ‌یه‌ ژ حه‌ره‌كه‌ت و بزاڤا كافران كو ناگھێن چ ده‌ران).

د ئایه‌تێن دی دا كه‌ره‌م دكێ: ده‌ستھاتا كارێ دونیاخازان د ڤێ دونیایێ دا ژ وان را تێ دایین و ئه‌وا ل ئاخره‌تێ دا چ به‌ھر تنه‌ھن: « مَن كَانَ يُرِيدُ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا نُوَفِّ إِلَيْهِمْ أَعْمَالَهُمْ فِيهَا وَهُمْ فِيهَا لاَ يُبْخَسُونَ õ أُوْلَـئِكَ الَّذِينَ لَيْسَ لَهُمْ فِي الآخِرَةِ إِلاَّ النَّارُ وَ حَبِطَ مَا صَنَعُوا فِيهَا وَ بَاطِلٌ مَّا كَانُوا يَعْمَلُونَ» (ھوود / ١٥ – ١٦. و بنێرن: ئسراء / ١٨، شوورا / ٢٠، ئه‌حقاف / ٢٠).[1]