ته‌كه‌ببور



بزانه‌ ب ئعتباره‌ك د‌ی ژ كبرێ را ھنه‌ك د‌ه‌ره‌جه‌ ھه‌نه‌: یا ئه‌وول كبرا ب خود‌ێ یه‌، یا د‌ووێ كبرا ب پێغه‌مبه‌ر و وه‌لییا یه‌ صلوات الله‌ علیھم یا سسێ كبرا ب فه‌رمانێن خود‌ێ یه‌ كو ئه‌ڤ ھه‌ر د‌و ژی ل كبرا ب خود‌ێ د‌زڤرن. یا چارێ كبرا ل سه‌ر به‌ند‌ێن خود‌ا یه‌ كو لبال ئه‌ھلێ مه‌عریفه‌تێ ئه‌و ژی ل كبرا ب خود‌ێ د‌زڤرێ.

كبا ب خود‌ایێ ته‌عالا كو ژ ھه‌میا پیستر و ژناڤبه‌رتر و د‌ه‌ره‌جا ژووری یا وێ یه‌ د‌ ناڤ ئه‌ھلێ كوفر و ئنكار و د‌ه‌عوه‌كه‌رێن ئولووھییه‌تێ د‌ا په‌ید‌ا د‌بێ. جارنا ژی نموونا وێ د‌ناڤ ئه‌ھلێ د‌یانه‌تێ د‌ا په‌ید‌ا د‌بێ كو ژێخه‌به‌رد‌انا وێ نه‌ موناسبه‌ و ئه‌ڤاھه‌ ژ وێ په‌ید‌ا د‌بێ كو مومكن قه‌ت حه‌د‌د‌ێ خوه‌ ناس ناكێ و نه‌زانێ قوح وته‌مامه‌ د‌ه‌رحه‌ق مه‌قامێ واجبول ووجوود‌ د‌ا.

و كبرا سه‌ر پێغه‌مبه‌ر و وه‌لییان د‌ زه‌مانێ پێغه‌مبه‌ران د‌ا گه‌له‌ك ھه‌بی. خود‌ایێ ته‌عالا خه‌به‌ر د‌ایه‌ ژ وایێن د‌گووتان: أَنُؤْمِنُ لِبَشَرَيْنِ مِثْلِنَا [2]. و ژ وان بون ئه‌وێن گووتین: وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ هَذَا الْقُرْآنُ عَلَى رَجُلٍ مِّنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ [3]. و د‌ د‌ه‌سپێكا ئسلامێ د‌ا لبه‌ر وه‌لییێن خود‌ێ گه‌له‌ك ته‌كه‌ببور ھات كرن و د‌ ڤی زه‌مانی د‌ا نموونه‌یه‌ك ژ وێ د‌ ھنه‌ك ژ وایێن خوه‌ ب ئسلامێ ناڤ د‌د‌ن تێ د‌یتن.

كبرا ب فه‌رمانێن خود‌ێ ژی د‌ ناڤ ھنه‌ك ژ ئه‌ھلێ گونه‌ھان د‌ا تێ د‌یتن، وه‌ك ڤێ كو كه‌سه‌ك نه‌چێ حه‌جێ ژ به‌ر كو عه‌مه‌لێن وێ وه‌ك لباسێ ئحرامێ و.. ژ خوه‌ را باش نه‌زانێ و نمێژ نه‌كێ ژ به‌ر كو حالێ سه‌جد‌ێ موناسبێ حالێ خوه‌ نه‌زانێ. و جارنا د‌ ھنه‌ك ئه‌ھلێ عباد‌ه‌ت و علم و د‌یانه‌تێ د‌ا په‌ید‌ا د‌بێ، وه‌ك ڤێ كو ژ به‌ر ته‌كه‌ببورا خوه‌ بانگ ناد‌ێ ئان ئه‌گه‌ر گووتنا حه‌ق ژ یێك وه‌ك خوه‌ ئان بنره‌تر ژ خوه‌ گوھلێ ببێ قه‌بوول ناكێ. جارنا گووتنه‌كی ژ یێك وه‌ك خوه‌ د‌بھیزی و گه‌له‌ك د‌ژوار ئه‌وێ ره‌د‌ د‌كێ و نه‌قه‌نجی یا خوه‌یێ وێ گووتنێ د‌بێژێ لێ ئه‌گه‌ر ھه‌ما وێ گووتنێ ب خوه‌ ژ مه‌زنه‌ك د‌ینی ئان د‌ونیایی گوھلێ ببێ قه‌بوول د‌كێ. حه‌تا چێد‌بێ د‌ یا ئه‌وول د‌ا ژ د‌ل قه‌بوول نه‌كێ و د‌ یا د‌ووێ د‌ا ژی ژ د‌ل قه‌بوول بكێ. ئه‌ڤ مرووڤ نه‌ لپه‌ی حه‌قیێ یه‌. ته‌كه‌ببورا وێ حه‌قیێ د‌نخومێنێ و خوه‌ كێم كرنا ژ وی مه‌زنی - كو نه‌ ژ به‌ر صفه‌تێ قه‌نجێ ته‌وازوع و نه‌فس سڤكیێ یه‌ - ئه‌وی كه‌ر و كوور د‌كێ و ھه‌ما ژ به‌ر ڤێ ته‌كه‌ببورێ یه‌ كو ئێد‌ی د‌ه‌رسه‌كێ ئان د‌ه‌رسد‌انا كتێبه‌كی كو ژ خوه‌ را كێم بزانێ نابێژێ. ھه‌ر وھا ل خوه‌ ناگرێ ژ ھنه‌ك كه‌سێن ناڤ و نیشانه‌ك د‌ونیایی نه‌یین ئان ژ كوومه‌ك كێم را د‌ه‌رسێ بێژێ و ئان پێشنمێژیێ ژ كوومه‌ك كێم ئان مزگه‌فته‌ك بچووك د‌ا بكێ، ھه‌رچه‌ند‌ بزانێ رازی بوونا خود‌ێ د‌ وێ د‌ا یه‌. جارنا ژی ئه‌ڤ مه‌سه‌له‌ ئه‌وقاس ھوێر د‌بێ كو مرووڤ ب خوه‌ ناحه‌سێ كو ئه‌ێ كارێ وی یێ گه‌ل خه‌لكێ د‌كێ ژ كوباریێ یه‌، ئللا كو ل د‌ورستكرنا نه‌فسا خوه‌ بگه‌رھێ و باش باش د‌ حیلێن وێ د‌ا بفكرێ.

 Ù„ÛŽ ڤێجا كوباریا لسه‌ر به‌ند‌ه‌یێن خود‌ا، Ú˜ ھه‌میا خرابتر كبرا لسه‌ر عالم Ùˆ زانایێن د‌ینی یه‌ كو خرابیا ÙˆÛŽ Ú˜ ھه‌میا پتر Ùˆ زه‌ره‌را ÙˆÛŽ Ú˜ ھه‌میان گه‌له‌كتره‌. ته‌ركا جڤاتا ره‌به‌ن Ùˆ زاران Ùˆ خوه‌ Ù¾ÛŽØ´ خستنا د‌ جڤاتا Ùˆ د‌ رێك Ùˆ معه‌مله‌تان د‌ا Ú˜ Ú¤ÛŽ Ù¾ÛŽÙƒÛŽ یه‌. ئه‌ڤاھه‌ د‌ ناڤ ھه‌می د‌ه‌سته‌ Ùˆ براران د‌ا Ú˜ گره‌گران بگره‌ حه‌تا ب عالم Ùˆ موحه‌د‌د‌سان Ùˆ Ú˜ د‌ه‌وله‌مه‌ند‌ان بگره‌ حه‌تا ب فه‌قیر Ùˆ نه‌د‌اران د‌ا ھه‌یه‌ خێنجی Ú˜ ÙˆÛŒ یێ خود‌ێ ئه‌و پارازتی. Ùˆ Ú˜ ھه‌ڤ قه‌تاند‌نا نه‌فس سڤكی Ùˆ خوه‌شیرین كرنێ Ùˆ ته‌كه‌ببور Ùˆ وه‌قارێ جارنا پر زه‌حمه‌ت د‌بێ Ùˆ گه‌ره‌كه‌ مرووڤ ھانا خوه‌ Ú˜ خود‌ێ را ببێ كو ئه‌وی رێراست بكێ. Ùˆ ئه‌گه‌ر مرووڤ بكه‌ڤێ فكرێ كو خوه‌ د‌ورست بكێ خود‌ێ ته‌عالا ب ره‌حمه‌ت Ùˆ كه‌ره‌ما خوه‌ یا به‌رفره‌ھ ئاریكاریێ د‌كێ Ùˆ پێڤه‌چوونا رێكێ لبه‌ر مرووڤ رحه‌ت د‌حه‌ت Ùˆ ھێسان د‌كێ.

ڤه‌بر د‌ه‌رحه‌ق سه‌به‌بێ ئه‌صلی یێ ته‌كه‌ببورێ د‌ا یه‌

ته‌كه‌ببورێ گه‌له‌ك ھه‌گه‌ر و سه‌به‌ب ھه‌نه‌ لێ ھه‌می ل ڤێ د‌زڤرن كو مرووڤ د‌ خوه‌ د‌ا كه‌ماله‌كی خیال د‌كێ كو د‌بێ سه‌به‌بێ چێبوونا عوجبێ و ته‌ڤلی د‌بێ گه‌ل حوببا نه‌فسێ و د‌بێ په‌رد‌ه‌یه‌ك د‌ی ژ كه‌مالێ را و گومان د‌كێ ئه‌و ژ وی كێمترن و ئه‌ڤا ھه‌ د‌بێ سه‌به‌بێ خوه‌ مه‌زن كرنا د‌لی ئان ئه‌شكه‌ره.

بو نموونه‌، جارنا یێك ژ ناڤ زانایێن عارف د‌ا ‌‌‌‌‌په‌ید‌ا د‌بێ و خوه‌ ژ ئه‌ھلێ عرفان و شوھوود‌ێ و ئه‌صحابێ د‌ل و سابقا حوسنا، حه‌ساب د‌كێ و خوه‌ سه‌ر خه‌لكێ را د‌گرێ و زانینا حه‌كیم و فه‌یله‌سووف و فه‌قیھ و موحه‌د‌د‌سان زانینه‌ك سه‌ره‌ره‌ د‌حه‌سبێنێ و خه‌لكێن د‌ی وه‌ك چارپیان زانێ و بچاڤێ ته‌حقیر و كێمێ د‌نێرێ ھه‌می به‌ند‌ه‌یێن خود‌ێ. و ره‌به‌نی په‌یڤا فه‌نائا فی الله‌ و به‌قائا بالله‌ د‌بێژێ حالحاله‌ مه‌عارفێن ئلاھییه‌ ژ خوه‌ش د‌یتنا تشتان و مه‌وجوود‌اتان د‌ئاخڤێ. و ئه‌گه‌ر بێھنا مه‌عارفێن ئلاھی لێ كه‌تبیا د‌ به‌رابه‌رێ رووناكی یێن جه‌مال و جه‌لالا حه‌ق د‌ا كوباری نه‌د‌كرا، حه‌تا ئه‌و بخوه‌ ژی د‌ وه‌ختێ خه‌به‌رد‌ان و عه‌مه‌ل د‌ا به‌رڤاژیێ حال و حاله‌تێ خوه‌ د‌بێژێ. و ئه‌ڤاھه‌ ژ وێ پێڤه‌ نینه‌ كو مه‌عارف و زانین نه‌گھایه‌ د‌ل و قه‌لبێ وی. ژارێ ره‌به‌ن ھێجا نه‌گھایه‌ مه‌قامێ ئیمانێ د‌ه‌عوا عرفانێ د‌كێ و ھێجا به‌ھره‌ك ژ عرفانێ نه‌بری ژ پێكھاتنا وێ د‌اخڤێ.

د‌ ناڤ حوكه‌مان د‌ا ژی ھنه‌ك په‌ید‌ا د‌بن كو چكو خوه‌ خوه‌یێ بورھان و زانینا حه‌قیقه‌تان حه‌ساب د‌كن و خوه‌ ئه‌ھلێ یه‌قینا ب خود‌ێ و مه‌لائیكه‌تان و و كتێب و پێغه‌مبه‌رێن وی زانن ب چاڤێ كێمێ د‌نێرن خه‌لكێ و علم و زانینێن د‌ی ژ زانینێ ناحه‌سبینن و ھه‌می به‌ند‌ه‌یێن خود‌ا د‌ علم و ئیمانێ د‌ا خوه‌ی كێماسی حه‌ساب د‌كن و د‌ د‌لێ خوه‌ د‌ا خوه‌ سه‌ر وان مه‌زن د‌كن و د‌ معه‌مله‌ت و رابوون روونشتنێن خوه‌ گه‌ل وان د‌اژی ب ته‌كه‌ببورن، ئه‌ڤاھه‌ د‌ حاله‌كی د‌ا یه‌ كو زانابوونا ب مه‌قامێ روبووبی و فه‌قرا مومكن خلافێ وێ د‌خازێ و حه‌كیم ئه‌وه‌ كو خوه‌یێ مه‌له‌كا نه‌فس سڤكیێ بێ ژ به‌ر كو د‌ه‌رحه‌ق د‌ه‌سپێك و مه‌عاد‌ێ د‌ا زانین ھه‌یه‌.

گوره‌كی د‌ه‌قا قورئانێ خود‌ێ حكمه‌ت د‌ا لوقمان[4] . و ژ فه‌رمانێن وێ ژ كورێ وی را گووره‌كی گووتنا قورئانێ، ئه‌وه‌ كو د‌بێژێ: وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ.[5]



back 1 2 3 next