ھه‌وایێ نه‌فسێ

گه‌ره‌كه‌ بێ زانین كو ب حه‌سه‌ب مه‌رته‌به‌ و موته‌عه‌للقاتان، بایێن د‌ل زه‌حف زێد‌ه‌ و ره‌نگ ره‌نگن. جارنا ئه‌وقا ھویر و د‌ه‌قیقن كو حه‌تا ھشیاری یێ ژ مرووڤ را چێنه‌كن مرووڤ پێ ناحه‌سێ كو حیلێن شه‌یتان و نه‌فسێ نه‌. و د‌گه‌ل ڤێ ره‌نگره‌نگی یێ، ھه‌می بھه‌ڤه‌ رێبرێ حه‌قیێ و پێشیگرێ رێكا خود‌ێ نه‌، ھه‌رچه‌ند‌ د‌ مه‌رته‌با خوه‌ د‌ا فه‌رق د‌كن: خوه‌یێن خوه‌ستێن نه‌فسانی یێن پووچ كو زێر و زیڤا ژ خوه‌ره‌ د‌كن خود‌ێ ب ئاوایه‌كی ژ خود‌ێ د‌وور د‌كه‌ڤن - أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ. [6] و ئه‌ھلێ بایێن د‌ل و په‌یكه‌تێن شه‌یتان و باوه‌ریێن نه‌ د‌ورست و ئه‌خلاقێن فاسد‌ ژی ب ئاوایه‌ك د‌ی ژ حه‌ق پاشد‌ا د‌مینن. و ئه‌ھلێ گونه‌ھێن كه‌بیره‌ و صه‌غیره‌ و مووبقات و موھلكاتان ژی ھه‌ر یێك گووره‌كی د‌ه‌ره‌جا خوه‌ ب ئاوایه‌كی ژ رێكا حه‌ق پاشد‌ا د‌مینێ. په‌یره‌وێن بایێ د‌ل و یێن لپه‌ی خوه‌ستێن نه‌فسانی یێن حه‌لال كو ھه‌ممه‌تا خوه‌ تێد‌ا به‌رد‌د‌ن ب ئاوایه‌ك د‌ی ژ حه‌قیقه‌تێ پاش د‌كه‌ڤن. ئه‌ھلێ عباد‌ه‌تێ صووری ژی ژ ئاڤا كرنا ئاخره‌تا خوه‌ را و ته‌ئمینا خوه‌ستێن خوه‌ یێن نه‌فسی و گھانا د‌ه‌ره‌جان ئان خلاسیا ژ عه‌زاب، ب ئاوایه‌ك د‌ی تێن په‌رد‌ه‌ كرن. خوه‌یێن ته‌زیبا نه‌فسێ ژی ژ زوھوورا قود‌ره‌تا نه‌فسێ و گھانا جننه‌تا صفه‌تان ب ئاوایه‌كی ژ حه‌ق ولقایا وی مه‌حجووب د‌بن. ھه‌ر وھا ئه‌ھلێ مه‌عارف و سولووك و جه‌زبه‌ و مه‌قاماتێن عارفان كو نێرینه‌ك خێنجی لقایا حه‌ق و گھانا مه‌قامێ قوربێ نینن، ب ئاوایه‌ك د‌ی ژ حه‌ق و ته‌جه‌للیاتێن خاص مه‌حجووب و مه‌حرووم د‌بن، چكو د‌ وان د‌ا ژی ھێژ ته‌لوین مایه‌. مه‌راتبێن د‌ی ژی ھه‌نه‌ كو به‌حسا وان نه‌ موناسبێ مه‌قامه‌.

ڤێجا ھه‌ر یێك ژ خوه‌یێن ڤان مه‌راتبان گه‌ره‌كه‌ بنێرن خوه‌ و خوه‌ ژ ھه‌وایێن نه‌فسانی پاك بكن د‌ا ژ رێكا حه‌ق پاشد‌ا نه‌مینن و ژ رێكا سولووكا حه‌ق وند‌ا نه‌بن و د‌ چ مه‌قامی د‌ا بن د‌ه‌ریێن ره‌حمه‌تێ ابه‌ر وان ڤه‌بێ. و الله‌ ولی الھد‌ایة و التوفیق.

مه‌قامێ د‌ووێ د‌ه‌رحه‌ق توولول ئه‌مه‌لێ د‌ا یه‌ و ٢ ڤه‌بره‌

ڤه‌بر: ئارزوویێن د‌رێژ ئاخره‌تێ ژبیر د‌بن

بزانه‌ گووره‌كی گووتنا سه‌ید‌ایێن ئه‌ھلێ سولووكێ د‌ مه‌نازلێن سالكان د‌ا، مه‌نزلا یێكێ یا ئنسانییه‌تێ ھشیاری یه‌. سه‌ر گووتنا سه‌ید‌ایێ مه‌زن شاھ ئاباد‌ی ئه‌ڤێ مه‌نزلێ د‌ه‌ھ به‌یت ھه‌نه‌ كو نھا مه‌ نه‌لبه‌ره‌ ئه‌م ئه‌وان بێژمێرین. یا نھا لازمه‌ ئه‌م بێژین ئه‌ڤه‌ كو حه‌تا مرووڤ لێ ھشیار نه‌بێ كو رێونگی یه‌ و مه‌خسه‌د‌ه‌ك ھه‌یه‌ و لازمه‌ ب ئالیێ مه‌خسه‌د‌ێ ڤه‌ بكه‌ڤێ رێ و حه‌ره‌كه‌ت بكێ و چێد‌بێ بگھێ مه‌خسه‌د‌ێ، عه‌زم و بریار ژێرا چێنابێ و نابێ خوه‌یێ ئراد‌ێ. و ھه‌ر یێك ژ ڤان تشتانرووناھیكرنه‌ك ژێرا ھه‌یه‌ كو ئه‌گه‌ر ئه‌م ژێ باخڤین وێ د‌رێژ ببێ.

و گه‌ره‌كه‌ بێ زانین یێك ژ پێشیگرێن گرنگ و مه‌زنێ ڤێ ھشیاریێ كو مه‌خسه‌د‌ و سه‌یرێ د‌د‌ێ ژ بیركرن و بریارێ د‌مرێنێ، ئه‌وه‌ كو مرووڤ گومان بكێ وه‌ختێ پێڤه‌چوونێ فره‌ھه ئه‌گه‌ر ئیرو نه‌چێ وێ صبه‌ بكه‌ڤێ رێ و ئه‌گه‌ر ڤێ مه‌ھێ نه‌چێ وێ مه‌ھه‌ك د‌ی بچێ. و ئه‌ڤ حالێ د‌رێژیا ئه‌مه‌لێ و د‌رێژیا ھێڤیێ و گومانا مانێ و ھێڤید‌اریا ژ ژیانێ و ره‌جائا به‌رفره‌ھیا د‌ه‌م و وه‌خت، مرووڤا ژ ئه‌صلێ مه‌خسه‌د‌ێ كو ئاخره‌ته‌ و لازمیا بزاڤێ ب وی ئالیی ڤه‌ و لازمیا د‌یتنا ھه‌ڤال و حازركرنا قووت و زاد‌ پاشد‌ا د‌د‌ێ و مرووڤ ب ته‌مامی ئاخره‌تێ ژبیر د‌كێ و مه‌خسه‌د‌ ژ فكرا مرووڤ د‌ه‌رد‌كه‌ڤێ. و خود‌ێ نه‌كێ كو سه‌فه‌ره‌ك د‌وور و د‌رێژ لپێشیا مرووڤ ھه‌بێ و وه‌خت ته‌نگ یپبێ و زاد‌ و ھه‌ڤال ژێرا لازم بێ و تشته‌ك تنه‌بێ و د‌گه‌ل ڤێ ژی ژ فكرا مه‌خسه‌د‌ێ د‌ه‌ركه‌ڤێ. و كفشه‌ ئه‌گه‌ر بێ ژبیر كرن ئێد‌ێ وێ نه‌ د‌ فكرا زاد‌ و قووت د‌ا بێ و لازمیێن سه‌فه‌رێ حازر ناكێ، ڤێجا د‌ه‌ما سه‌فه‌ر پێش ھات وێ بێچاره‌ ببێ و د‌ رێكێ د‌ا ژناڤ بچێ و ناگھێ چ د‌ه‌ران.

ڤه‌بر: سه‌فه‌را پر خه‌ته‌ر و لازمیا زاد‌ و راحلێ

نخوه‌‌ ئه‌ی عه‌زیز، بزانه‌ سه‌فه‌ره‌ك پرخه‌ته‌ر ل پێشه‌ و زاد‌ و مه‌ركه‌با وێ ژی علم و عه‌مه‌لێ نافعه‌، وه‌ختێ سه‌فه‌رێ ژی نه‌ كفشه‌ كه‌نگێ یه‌ و چێد‌بێ وه‌خت پر ته‌نگ بێ و فورصه‌ت ژ د‌ه‌ست د‌ه‌ركه‌ڤێ. ئه‌ڤ ئارزوو یا د‌رێژا من و ته‌ ھه‌یی كو ژ حو‌ببا نه‌فسێ و حیلێن شه‌یتانێ مه‌لعوونه‌ ب ئاوایه‌ك وه‌ره‌نگ ئه‌م پاشد‌ه‌ د‌انه‌ ژ به‌رێ خوه‌ د‌انا ئاخره‌تێ كو ئه‌م قه‌ت نه‌ د‌ فكرا كرنا چ كارا د‌ا نه‌. و ئه‌گه‌ر مه‌ خه‌ته‌رێن رێ و پێشگرێن بزاڤێ ھه‌بن ئه‌م پێ ته‌وبه‌ و پووشمانی و لخوه‌ زڤرینێ ل د‌ورستكرنا وان ناگه‌رن و مه‌ نه‌ ل به‌ره‌ ئه‌م زاد‌ و مه‌ركه‌بێ حازر بكن، ڤێجا ژ نشكێ ڤه‌ وێ ئه‌جه‌ل بگھێ و بێ زاد‌ و مه‌ركه‌ب وێ مه‌ بێخێ رێ: مه‌ نه‌ عه‌مه‌له‌ك صالح ھه‌یه‌ و نه‌ زانین و علمه‌ك خوه‌ی فه‌ید‌ه‌، حالحاله‌ رزقێ وێ عاله‌مێ ل د‌وورا ڤان ھه‌ر د‌وو مه‌سه‌لان د‌زڤرێ و مه‌ قه‌ت چ یێك ژ وان حازر نه‌كرنه‌. ئه‌گه‌ر مه‌ كاره‌ك ژی كربێ، خالص و خوه‌ری نه‌بیه، ئه‌گه‌ر مه‌ زانینه‌ك د‌ه‌ستخوه‌ڤه‌ ئانی بێ زانینه‌ك بێ حاصل و نه‌تیجه‌ بیه‌ ئان بخوه‌ پووچه‌ و ئان پێشیگرێ ئاخره‌تێ بییه‌. ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ علم و عه‌مه‌لێ مه‌ نافع و خوه‌ی فه‌ید‌ه‌ بیا گه‌ره‌كه‌ ئه‌سه‌ره‌ك د‌ مه‌ د‌ا د‌انیبیا و فه‌رقه‌ك بكه‌تا ئه‌خلاق و د‌ه‌ورانێن مه‌ . چ بیه‌ ژ مه‌ كو علم و عه‌مه‌لێ مه‌ یێ پێنجی ساله‌ ئه‌سه‌ره‌ك به‌رڤاژی د‌انیه‌ و د‌لێ مه‌ ژ كوچێ ره‌ق ره‌قتر كریه‌؟ مه‌ ژ نمێژێ كو معراجا موئمنا یه‌ چ د‌ه‌ست خوه‌ڤه‌ ئانیه‌؟ كانێ ئه‌و خه‌وف و خه‌شیه‌تا كو د‌گه‌ل علمێ یه‌؟ ئه‌گه‌ر خود‌ێ نه‌كری مه‌ ب حالی بێخن رێ، ئه‌م كه‌تنه‌ زیانه‌ك مه‌زن و گه‌له‌ك كول و خه‌م ل پێش مه‌ د‌ا ژ مه‌ را ھه‌نه‌ كو ژناڤ ناچن.

نخوه‌ مێرێ باوه‌رد‌اران حه‌ق ھه‌یه‌ د‌ه‌رحه‌ق مه‌ د‌ا بترسھێ كو ژ به‌ر ھێڤیێن د‌رێژ ئه‌م ئاخره‌تێ ژبیر بكن، چكو ئه‌و زانێ ئه‌ڤ سه‌فه‌ر چقا خه‌ته‌ر و ته‌ھلیكه‌ یه‌. و مرووڤێ كو گه‌ره‌كه‌ قه‌ت بێھنه‌كی ژی رحه‌تی ژێرا نه‌بێ و د‌ائم د‌ حالێ حازركرنا لازمیێن سه‌فه‌رێ د‌ا بێ ئه‌گه‌ر ئه‌و عاله‌م ژبیر كر و خه‌وڤه‌ چوو و نه‌زانی عاله‌ك وھا ژی ھه‌یه‌ و رێونگییه‌ك وھا ھه‌یه‌، وێ چ بێ سه‌رێ وی و وێ بكه‌ڤێ ناڤ چ به‌خت ره‌شییه‌كی را. باشه‌ كو ئه‌م ھنه‌كی حالێ وی حه‌زره‌تی و حه‌زره‌تێ ره‌سوولێ ئه‌كره‌م ص كو ئه‌شره‌فێ مه‌خلووقا یه‌ و به‌ری یه‌ ژ ھه‌می خه‌تا و نسیان و شمتین و توغیانان، بد‌ین ھزرا خوه‌ و پێ بحه‌سین كا ئه‌م ل چ حالی د‌ا نه‌ و ئه‌و ل چ حالی د‌ا بین. زانینا وان د‌ه‌رحه‌ق گرنگی یا سه‌فه‌رێ و خه‌ته‌را وێ د‌ا رحه‌تی ژ وان بربی و جه‌ھلا مه‌ ژ مه‌ را ژبیركرن ئانیه‌. حه‌زره‌تێ خه‌تمی مه‌رته‌به‌ت ئه‌وقاس ژ عباد‌ه‌تێ حه‌ق را راوه‌ستا حه‌تا پی یێوی یێ موباره‌ك وه‌رمین و ژ ئالیێ خود‌ایێ عه‌زیز و جه‌لیل ڤه‌ ئایه‌ت ھات كو: طه * مَا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقَى. تاھا/ ١- ٢. میرێ باوه‌رد‌اران س كو حالات و عباد‌ات و خه‌وفا وی ژ حه‌ق ته‌عالا كفشه‌. نخوه‌ بزانه‌ خه‌ته‌را ڤێ سه‌فه‌رێ زه‌حفه‌و ئه‌ڤ ژبیركرن كو د‌ مه‌ د‌ا ھه‌یه‌ ژ حیله‌ پیلێن نه‌فس و شه‌یتانن، ئه‌ڤ به‌رھێڤیتی و ئارزوویێن د‌رێژ ژ د‌اڤێن ئبلیس و حیلێن نه‌فسێ نه‌. نخوه‌ ژ ڤێ خه‌وێ را به‌ و ھشیارب به‌ و بزانه‌ تو رێونگی یی و ته‌ مه‌خسه‌د‌ه‌ك ھه‌یه‌. مه‌خسه‌د‌ و جھێ به‌رێ ته‌ لێ، عاله‌ما د‌یتره‌، چ بخازی و چ نه‌، وێ ته‌ ژ ڤێ عاله‌مێ ببن. ئه‌گه‌ر ته‌ خوه‌ حازر كربێ و لازمیێن سه‌فه‌رێ به‌رھه‌ڤ كربن، د‌ ڤێ رێكێ د‌ا تو ژار و به‌له‌نگاز نابی، ئه‌گه‌ر نه‌ تو د‌ێ ره‌به‌ن و ژار و بێچاره‌ ببی. و تو د‌ێ ب ئالیێ وێ به‌ختره‌شیێ ڤه‌ بچی كو قه‌ت به‌خته‌وه‌ری تێد‌ا نینه‌؛ زلله‌ته‌ك بێی عززه‌ت و نه‌د‌ارییه‌ك بێی د‌ه‌وله‌مه‌ند‌ی و عه‌زابێ بێ رحه‌تی و ئاگرێ بێ ته‌مرین و گوڤاشتنه‌ك به‌رد‌ه‌وام و كول و خه‌مێن بێ شاھی بوون و مه‌ره‌ق و پووشمانیه‌ك بێ خلاسه‌ك.

ئه‌ی عه‌زیز، بنێره‌ مه‌ولا د‌ د‌وعا كومه‌ل د‌ا، د‌ موناجاتا خوه‌ د‌ا چ د‌بێژێ خود‌ا ته‌عالا: انت تعلم ضعفی عن قلیل من بلاء الد‌نیا و عقوباتھا ... و ھذا ما لا تقوم له‌ السماوات و الارض. [7] ئه‌ڤ چ عه‌زابه‌كه‌ كو عه‌رد‌ و عه‌سمان نكارن راگرن و ژ ته‌ را ھاتیه‌ حازر كرن و د‌یسا تو ھشیار نابی و خه‌وا ته‌ یا غه‌فله‌تێ ڕۆژ ڕۆژ زێد‌ه‌ د‌بێ.

ئه‌ی د‌لێ غافل! ژ خه‌و رابه‌ و خوه‌ ژ سه‌فه‌را ئاخره‌تێ را حازر بكه‌؛ ھاوارا: د‌ێ رابن بار بكن، بلند‌ه‌. به‌رد‌ه‌ستكێن حه‌زره‌تێ عزرائیل مژوولن و ته‌ ھای د‌د‌ن ژ عاله‌ما ئاخره‌تێ را، لێ د‌یسا بێ خه‌به‌ر و نه‌زانی.

یا ره‌ببی! من د‌وور بكه‌ Ú˜ مالا خاپاند‌نێ Ùˆ من نێزیكێ مالا د‌ائمی  بكه‌ Ùˆ Ú¾ÛŽÚ˜ فورصه‌ت Ú˜ د‌ه‌ست نه‌چویی، حازریا مرنێ د‌ من د‌ا چێكه‌: اللھم انی اسالك التجافی عن د‌ار الغرور Ùˆ الانابة الی د‌ار السرور Ùˆ الستعد‌اد‌ للموت قبل حلول الفوت.

[1] - حه‌قیقه‌تا شه‌رعییه‌ ئه‌وه‌ کو شارع د که‌لیمه‌کی دا ته‌صه‌رروف بکێ و ئه‌وێ د‌ مه‌عناه‌ك نو د‌ا كو مه‌خسه‌د‌ا وێ یه‌ بكار ببێ.
[2] - مرئاتول عوقوول، ج١٠ ص ٣١٢ حه‌د‌یس ١
[3] - علمول یه‌قین/ ١/٢٨٢.
[4] - أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَى بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ. جاسیه‌/ ٢٣. ثُمَّ كَانَ عَاقِبَةَ الَّذِينَ أَسَاؤُوا السُّوأَى أَن كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَكَانُوا بِهَا يَسْتَهْزِئُون. ڕۆم/ ١٠ و بنێرن: قه‌صه‌ص/ ٥٠
[5] - بحار، ج٣٦ ص،١١، باب٢٦، حه‌د‌یس ١٢
[6] - گه‌لوو ته‌ د‌یتیه‌ ئه‌وێ بایێ د‌لێ خوه‌ د‌كێ خود‌ایێ خوه‌؟ جاسیه‌/٢٣
[7] - ئڒی رڒبی! تو ئاگاهی ژ زڒعیفیا من ل بڒرابڒرێ بچڒک ژ بڒلا دنیایێ و نڒخوڒشیێن کو ل سڒر ئڒهلێ وێ دا تێن... و ئڒڤاهڒ تشتڒکڒ کو عڒسمان و عڒرد نکارن ئڒوێ راگرن...