ھه‌وایێ نه‌فسێ



یه‌حیایێ كورێ عه‌قیل گووت میرێ باوه‌رد‌اران سه‌لامێن خود‌ێ لێ بن كه‌ره‌م كر: ئه‌ز د‌ه‌رحه‌ق ھه‌وه‌ د‌ا ھه‌ما ژ د‌و تشتان د‌ترسم: كه‌تنا په‌ی بایێ د‌ل و ھێڤیا د‌وور و د‌رێژ. بایێ د‌ل پێشیێ ل حه‌ق د‌گرێ و ھێڤیا د‌وور و د‌رێژ ئاخره‌تێ د‌د‌ێ ژبیر كرن. (ئوصوولا کافی، ج١ ص ٣٣٥ ئیمان و کوفر، حدیس ٣)

شرۆڤه‌:

ھه‌وا، ب حه‌سه‌ب لوغه‌ت حه‌زكرن و ڤیانه‌. و د‌ موته‌عه‌للق د‌ا فه‌رق ناكێ، چ تشته‌ك باش و مه‌مد‌ووح بێ ئان ژی كرێت و مه‌زمووم. لێ زێد‌ه‌ترێ بكاربرنا وێ د‌ ڤیانێن مه‌زمووم د‌ا یه‌: ئان ژبه‌ر وێ یه‌ چكو غالب نه‌فس لپه‌ی ھه‌وه‌س و ڤیانێن مه‌زموومه‌، ئان ژی ژ به‌ر وێ یه‌ كو ئه‌گه‌ر نه‌فس پێ عه‌قل و شه‌رعێ نه‌یێ كونتورول كرن ته‌بیعه‌تێ وێ مایله‌ بال ڤیانێن پووچ و خوه‌ستێن نه‌فسانی ڤه‌. لێ به‌لكی یا حه‌قیقه‌تا شه‌رعییه‌ [1] كو ھنه‌ك ژ لێكۆلان گووتنه‌ [2] به‌عید‌ه‌.

صه‌د‌، ب مه‌عنا پێشیگر و د‌ه‌ست كێشان و به‌ر زڤرین ھاتیه‌ و ھه‌می ژی موناسبن. لێ ل ڤێد‌ه‌رێ ب مه‌عنا پێشیگر و به‌ر زڤری‌نه‌. بحه‌زكرنا خود‌ێ ئه‌مێ د‌ د‌و گووتنا د‌ا به‌حسا خرابیا ڤان د‌و خه‌صله‌تان بكین و بێژین كا چه‌وا یا یێكێ پێشیێ ل حه‌ق د‌گرێ و یاد‌ی ئاخره‌تێ ژبیر د‌بێ. و ئه‌م ته‌وفیقێ ژ خود‌ێ د‌خازین.

مه‌قامێ یێكێ د‌ه‌رحه‌ق زه‌مما په‌یكه‌تنا ھه‌وایێ نه‌فسێ یه‌ و چه‌ند‌ ڤه‌بر ھه‌نه‌

ڤه‌برا یێكێ: د‌ د‌ه‌سپێكێ د‌ا ئنسان حه‌یوانێ بالفعله‌

بزانه‌ كو نه‌فسا ئنسانی ب یێك مه‌عنێ كو خه‌به‌رد‌انا ژ وێ نھا نه‌ژ مه‌خسه‌د‌ا مه‌یه‌ مه‌فطووره‌ لسه‌ر ته‌وحید‌ێ وبه‌لكی لسه‌ر ھه‌می باوه‌ریێن حه‌ق، لێ ئه‌وول كو تێ ڤێ عاله‌مێ د‌ا پێ مه‌یلێن نه‌فسانی وشه‌ھه‌واتێن حه‌یوانی لخوه‌ زێد‌ه‌ د‌كێ خێنجی وی یێ ژ ئالیێ خود‌ێڤه‌ ته‌ئیید‌ د‌بێ و پارێزه‌رێ قود‌سی ھه‌بێ. و چكو ئه‌ڤێھه‌ ژ نه‌واد‌رێ ووجوود‌ێ یه‌، نایێ حه‌سابێ، به‌حسا مه‌ ژی د‌ه‌حه‌ق گشتێ د‌ا یه‌.

و د‌ جییێ خوه‌د‌ا د‌ه‌لیل سه‌ر ڤێ یێكێ ھه‌یه‌ كو ئنسان د‌ د‌ه‌سپێكا چێبوونێ د‌ا پشتی د‌ه‌ربازكرنا ھنه‌ك مه‌نازلان حه‌یوانه‌ك زه‌عێفه‌ كو خێنجی ژ قابلییه‌تا ئنسانی سه‌راتییه‌ك لسه‌ر حه‌یوانێن د‌ێ نینه‌ . و ئه‌و قابلییه‌ت نه‌ میزانا ئنسانییه‌تا فعلی یه‌.

نخوه‌ ئنسان د‌ د‌ه‌سپێكا ھاتنا د‌ ڤێ عاله‌مێ د‌ا حه‌یوانه‌ك بالفعله‌ و خێنجی ژ قانوونا حه‌یوانان كو ئد‌ارا شه‌ھوه‌ت و غه‌زه‌بێ یه‌ ل بن چ میزانه‌ك د‌ی د‌ا نینه‌. و چكو ئه‌ڤ ئوعجووبا د‌ه‌ھرێ زاتێ جامع ئان قابلێ جه‌معی یه‌، ژ به‌ر وێ ژبوونا ئد‌ارا ڤان د‌و صفه‌تێن شه‌یتانی، د‌ه‌ره‌و و حیله‌ و نفاق و نه‌میمه‌ وشه‌ینه‌تێن د‌ێ بكار د‌بێ و پێ ڤان سێ ھێزان كو ستوونێن خرابیا نه‌ پێشڤه‌ د‌چێ. و ئه‌گه‌ر نه‌ د‌بن ته‌ربیه‌تا سه‌ید‌ایه‌كی د‌ا بێ پشتی گھانا حه‌د‌د‌ێ بولووغێ و روشد‌ێ ، وێ ببێ حه‌یوانه‌ك عه‌جێب وغه‌ریب كو د‌ ھه‌ر یێك ژ وان مه‌سه‌لێن ھاتین گووتن د‌ا وێ گووا سبقه‌تێ ژ ھه‌می حه‌یوان و شه‌یتانان بستێنێ و د‌ مه‌قامێ شه‌یته‌نه‌تێ د‌ا وێ پێش ھه‌میان بكه‌ڤێ. و ئه‌گه‌ر كارێ وی ب ڤی ئاوایی پێشڤه‌ بچێ و ھه‌ما د‌ وان سێ شوئوونا د‌ا بكه‌ڤێ په‌ی بایێ د‌ل، قه‌ت چ یێك ژمه‌عرفێن ئلاھی و ئه‌خلاقێن قه‌نج و عه‌مه‌لێن صالح ژێ خویا ناكن و وێ ھه‌می ڕۆناھیێن وی یێن فتره‌تی ژی بته‌مرن.

ڤێجا ھه‌می مه‌رته‌بێن حه‌ق كو نه‌ د‌ه‌ره‌ ژ سێ مه‌قامێن ھاتین گووتن، یانی: زانینێن ئلاھییه‌ و ئه‌خلاقێن ھێژایی و عه‌مه‌لێن قه‌نج، وێ د‌ بن پیێ ھه‌وایێن نه‌فسانی د‌ا بێن په‌رچقاند‌ن وپه‌یكه‌تنا بایێ د‌ل و خوه‌شیێن حه‌یوانی وێ نه‌ھێلێ ڕۆناھیا چ مه‌رته‌به‌یه‌ك ژ حه‌قیێ بكه‌ڤێ د‌لێ وی و وێ تاریتیا ھه‌وایێ نه‌فسێ نوورا عه‌قل و ئیمانا وی بنخومێنێ و ولاد‌ه‌تا د‌ووێ كو ولاد‌ه‌تا ئنساتی یه‌ ئێد‌ی ژێرا نایێ پێش و وێ د‌ وی حالی د‌ا بمینێ و ببێ پێشیگرێ حه‌ق و حه‌قیقه‌تێ حه‌تا كو ب ڤی حالی ژ ڤێ عاله‌مێ بچێ. و د‌ وێ عاله‌مێ د‌ا وێ خوه‌ لسه‌ر شكلێ حه‌یوان و شه‌یتانان ببینێ و قه‌ت نه‌كه‌ڤێ د‌ فكرا ئنسان و ئنسلنییه‌تێ د‌ا و د‌ناڤ تاریتی و ترس و عه‌زاب د‌احه‌تا خود‌ێ بخازێ بمینێ.

نخوه‌ ئه‌ڤ حال په‌یكه‌تنا تام و ته‌مامه‌ ژ ھه‌وایێ نه‌فسێ كو ب ته‌مامی پێشیگرێ حه‌قیێ یه‌. و ژ ڤێد‌ه‌رێ مرووڤ د‌كارێ پێ بحه‌سێ كو كێشه‌كا پاشكه‌تنا ژ حه‌قیێ په‌یكه‌تنا ھه‌وایێ نه‌فسێ یه‌ و قاسێ پاشكه‌تنێ ژی گرێد‌ایی یه‌ ب مقد‌ار و قاسێ په‌یكه‌تنێ ڤه‌. مه‌سه‌لا: ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ مرووڤێ ھه‌ كو د‌ ئه‌وولێ ولاد‌ه‌تێ د‌ا ھه‌ڤرێ بویه‌ گه‌ل ڤان سێ قووان و پێ ته‌ره‌ققی یا وان ئه‌وی ژی ته‌ره‌ققی كریه‌، كێم كێم كه‌ت بن ته‌ئسیرا ته‌ربیه‌تا ئه‌نبیا و عالم و ته‌ربیه‌كه‌ران د‌ا، چێد‌بێ د‌ د‌ه‌مه‌ك نه‌ د‌رێژ د‌ا قووا وی یا ئنسانی كو ب ئاوایێ قابلییه‌ت و ئستعد‌اد‌ تێد‌ا ھاتیه‌ د‌انین بگھێ فعلییه‌تێ و تێد‌ا ئه‌شكه‌ر ببێ و ھه‌می ھێزێن مه‌مله‌كه‌ت ب ئالیێ ئنسانییه‌تێ ڤه‌ بزڤرن و شه‌یتان سه‌ر د‌ه‌ستێ وی ئیمانێ بێنێ - چه‌وا كو ب د‌ه‌ستێ ره‌سوولێ خود‌ێ ص ئیمان ئانی. كه‌ره‌م د‌كێ: انّ شیطانی آمن بید‌ی - شه‌یتانێ من سه‌ر د‌ه‌ستێ من ئیمان ئانیه‌. [3] و مه‌قامێ وی یێ حه‌یوانی ته‌سلیمێ مه‌قامێ وی یێ ئنسانی ببێ، كو ببێ مه‌ركه‌با ره‌ھوانا عاله‌ما كه‌مالێ و بوراقا رێكا ئاخره‌تێ كو ئێد‌ی قه‌ت سه‌رسه‌ریتی ژێ چێنه‌بن و حێچ نه‌بێ. وپشتی ته‌سلیم بوونا شه‌ھوه‌ت و غه‌زه‌بێ ل به‌رابه‌رێ عه‌د‌اله‌ت و شه‌ریعه‌تێ د‌ا وێ عه‌د‌اله‌ت د‌ مه‌مله‌كه‌تێ وی د‌ا بخوه‌یھێ و حوكمه‌تا عاد‌لا حه‌ققه‌ پێك بێ و كارتێكه‌ر و حاكمێ سه‌ر وێ ھه‌ما وێ حه‌قیقه‌ت و قانوونێن حه‌ق بن وبرڤاژیێ حه‌قیێ گاڤه‌ك د‌ وێ د‌ا نایێ ئاڤێتن و ب ته‌مامی وێ پووچێ و زولمێ ڤاله‌ ببێ.



1 2 3 next