موقه‌د‌د‌ه‌ر بوونا رزقگه‌ره‌كه‌ بێ زانین مرووڤێ Ù„ په‌ی رازی بوونا خه‌لكێ بێ Ùˆ د‌لێ وان بكرێ، Ú˜ به‌ر ÙˆÛŽ یه‌ كو ئه‌وا خوه‌ی ئه‌سه‌ر د‌بینێ د‌ ÙˆÛŽ تشتێ د‌ا كو لپه‌یه‌. بو نموونه‌، یێن مالد‌ووست لبه‌ر د‌ه‌وله‌مه‌ند‌ا شكه‌ستی نه‌ Ùˆ یێن مه‌قامد‌ووست Ùˆ ئه‌وێن مه‌زناھیێ د‌خازن Ùˆ Ù„ په‌ی قه‌د‌ر Ùˆ قیمه‌تێ شكلی نه‌، باشیا مورید‌ان د‌بێژن Ùˆ خوه‌ Ú˜ وان را د‌شكینن Ùˆ قه‌د‌رێ وان د‌گرن Ùˆ ب Ú† ئاوایێ ھه‌یی د‌لێ وان د‌كرن Ùˆ د‌ه‌ستڤه‌ تینن. ھه‌ما ئه‌ڤ زڤرووك Ùˆ گه‌رد‌وون Ù„ د‌وورا خوه‌ د‌زڤرێ. بند‌ه‌ست Ú˜ مه‌زنێن خوه‌ Ùˆ مه‌زنێن وان Ú˜ یێن بن خوه‌ را زمانھلووتیێ د‌كن Ùˆ به‌Øسا ھه‌ڤ ب باشی د‌كن، Ù„ÛŽ ئه‌وێن ب خوه‌ڤه‌ مژوول Ùˆ Ù„ په‌ی رازی بوونا خود‌ا كو د‌ونیایێ Ùˆ خه‌ملا ÙˆÛŽ ئه‌و نه‌له‌رزاند‌نه‌ Ùˆ د‌ مه‌زناھیێ د‌ا Ù„ په‌ی رازی بوونا خود‌ێ بن Ùˆ د‌ Øالێ بند‌ه‌ستیێ د‌ا Øه‌قخواز بن، ئه‌و Ú˜ ناڤ Ú¤ÛŽ زڤرووك Ùˆ گه‌رد‌وونێ د‌ه‌رن. خه‌لك د‌و بررن وه‌لØاصل مرووڤ د‌ د‌ونیایێ د‌ا د‌و ته‌به‌قه‌ Ùˆ د‌ه‌سته‌ نه‌: ئان یه‌قینا وان ئه‌وا د‌گھێنێ وێد‌ه‌رێ كو ھه‌می ئه‌سبابێن زاھری Ùˆ ئه‌سه‌رێن شكلی د‌ بن ئراد‌ا ئه‌زه‌لی یا كامله‌ یا خود‌ا د‌ا د‌بینن، Ú˜ خود‌ێ پێڤه‌ قه‌ت تشته‌كی Ú˜ كه‌سی نابینن Ùˆ ناخازن Ùˆ ئیمان ئانینه‌ كو د‌ د‌ونیا Ùˆ ئاخره‌تێ د‌ا موئه‌سسر Ùˆ مالك ئه‌وه‌ Ùˆ بێ شێلووتی ئیمان Ùˆ باوه‌ریه‌ك ته‌مام ب Ú¤ÛŽ ئایه‌تا قورئانێ ئانینه‌ كو: «ئه‌ی خود‌ا، ئه‌ی خوه‌یێ پاد‌شاھیێ، تو مه‌زناھیێ د‌د‌ی یێ تو بخازی Ùˆ یێ تو بخازی Ú˜ÛŒ مه‌زناھیێ Ú˜ÛŽ د‌گری».[9] ب Ú¤ÛŒ ئاوایی خود‌ێ ته‌عالا خوه‌یێ ھه‌می عاله‌ما ھه‌بوونێ زانن Ùˆ ھه‌می تشتی Ú˜ ÙˆÛŒ زانن، ئه‌وێن وھا، ھنه‌ك د‌ه‌ریێن مه‌عار٠و زانین Ùˆ ناسینا Ù„ به‌ر وان ڤه‌د‌بن Ùˆ د‌لێ وان د‌بێ د‌له‌ك ئلاھی؛ ئه‌و رازی بوون Ùˆ كه‌ربێ خه‌لكێ ب تشته‌كی Øه‌ساب ناكن Ùˆ لپه‌ی رازی بوونا Øه‌ق ته‌عالا نه‌ Ùˆ چاڤێ وان ھه‌ما Ù„ د‌ه‌رگه‌ھێ ئلاھی ته‌نێ یه‌ Ùˆ Øال Ùˆ د‌لێ وان ھه‌ما ئه‌ڤێ د‌بێژێ: ئه‌ی ئلاھی، ئه‌گه‌ر تو د‌انێ گه‌ل مه‌ بكی، ما ÙƒÛŒ د‌كارێ پێشیێ Ù„ÛŽ بگرێ Ùˆ ئه‌گه‌ر تو تشته‌كی Ú˜ مه‌ ڤه‌گری، ÙƒÛŒ د‌كارێ بد‌ێ. ئه‌و كه‌سێن وھا، چاڤێ خوه‌ Ú˜ د‌انا خه‌لكێ د‌گرن Ùˆ به‌رێ خوه‌ د‌د‌ن د‌انا خود‌ایێ عه‌زیز Ùˆ جه‌لیل؛ ئه‌لبه‌ت مرووڤێن وھا رازی بوونا ھه‌می مه‌وجوود‌ان پێكڤه‌ Ù„ به‌رابه‌رێ غه‌زه‌با خود‌ا د‌ا ناخازن، چه‌وا كو Øه‌زره‌تێ میرێ باوه‌رد‌اران كه‌ره‌م كری. ئه‌ڤ برر Ùˆ د‌ه‌ستا ھه‌، ھه‌رچه‌ند‌ Ú˜ خود‌ێ پێڤه‌ تشته‌كی Ú˜ كه‌سی را نزانن Ùˆ ھه‌می تشتی نیازمه‌ند‌ێ خود‌ا زانن، Ù„ÛŽ د‌گه‌ل Ú¤ÛŽ Ú˜ÛŒ د‌یسا قه‌د‌ر Ùˆ قیمه‌ت د‌د‌ن خه‌لكێ Ùˆ ب چاڤێ مه‌رØه‌مه‌ت Ùˆ د‌لووڤانیێ به‌رێ خوه‌ د‌د‌ن وان Ùˆ Ú˜ ته‌ربیه‌ت Ùˆ د‌ورست كرنێ پێڤه‌ Ú˜ به‌ر Ú† تشتێن د‌ی لوومێ Ù„ كه‌سی ناكن، چه‌وا كو پێغه‌مبه‌رێن خود‌ا (صه‌له‌وات Ù„ سه‌ر وان بن) ب Ú¤ÛŒ ئاوایی بوون، چكو ئه‌وان، ئه‌و گرێد‌ایێ ب Øه‌ق ته‌عالا ڤه‌ Ùˆ مه‌زاھرێ جه‌مال Ùˆ جه‌لالا ÙˆÛŒ زانیان Ùˆ Ú˜ نێرینا مه‌رØه‌مه‌ت Ùˆ د‌لووڤانی پێڤه‌ Ù„ عه‌ڤد‌ێن خود‌ا نانێرینا Ùˆ ب Øه‌سه‌ب د‌ل Ú˜ به‌ر كێماسی Ùˆ سستیێ لوومه‌ Ù„ كه‌سی ناكران، گه‌ر Ú† ب Øه‌سه‌ب زاھر Ùˆ ئه‌شكه‌ره‌ Ú˜ د‌ورست كرن Ùˆ راست كرنا به‌شه‌ر را لوومه‌ د‌كران. ئه‌ڤ Ú˜ ÙÛŽÙƒÛŒ یێ د‌ارا پیرووزا یه‌قین Ùˆ ئیمانێ Ùˆ زانینا Øه‌د‌د‌ Ùˆ سینوورێن ئلاھی بوو. Ù„ÛŽ برر Ùˆ د‌ه‌ستا د‌ووێ ئه‌ون یێن Ú˜ Øه‌ق ته‌عالا بێ خه‌به‌ر، ئان ÙƒÛŽÙ… خه‌به‌ر Ùˆ خوه‌یێ ئیمانه‌ك ناقص Ùˆ نه‌ ته‌مام. ڤێجا چكو نێرینا Ù„ زێد‌اھیان Ùˆ ئه‌سبایێن ئه‌شكه‌ره‌ ئه‌و Ú˜ موسه‌ببول ئه‌سباب [ئه‌وێ ھه‌می تشت د‌ د‌ه‌ستێ ÙˆÛŒ) غاÙÙ„ Ùˆ بێ خه‌به‌ر كرنه‌، Ù„ په‌ی رازی كرنا خه‌لكێ نه‌ Ùˆ جارنا Ú˜ÛŒ Ú˜ بو رازی كرنا مه‌خلووقه‌ك زه‌عێ٠غه‌زه‌با خود‌ا د‌ه‌ستڤه‌ تینن؛ وه‌ك Ú¤ÛŽ یێكێ كو رێك د‌كه‌ڤن گه‌ل ئه‌ھلێ گونه‌ھ Ùˆ ئان د‌ جی د‌ا ئه‌مرێ ب مه‌عروو٠و نه‌ھیا Ú˜ مونكه‌ر ته‌رك د‌د‌ن ئان Ùه‌توایه‌ك نه‌د‌ورست د‌د‌ن Ùˆ ئان ته‌صد‌یق Ùˆ ته‌كزیبا نه‌ د‌ جی د‌ا د‌كن Ùˆ ئان غه‌یبه‌تا باوه‌رد‌ارا د‌كن Ùˆ توھمه‌تێ Ù„ وان د‌د‌ن، د‌ا كو به‌رێ ئه‌ھلێ د‌ونیایێ Ùˆ خوه‌یێ مه‌قامێن زاھری بد‌ن خوه‌. ئه‌ڤ ھه‌می Ú˜ به‌ر زه‌عێÙیا ئیمانێ یه‌ Ùˆ به‌لكی د‌ د‌ه‌ره‌جه‌یه‌كی د‌ا Ú˜ÛŒ شركه‌. ئه‌ڤ كار به‌لایێن زه‌ØÙÛŒ سه‌ر مرووڤ د‌ا تێنێ یێك Ú˜ وان ئه‌وه‌ كو د‌ Øه‌د‌یسا شه‌ری٠د‌ا ھاتیه‌. مرووڤێ وھا نه‌باش Ù„ عه‌ڤد‌ێن خود‌ێ د‌نێرێ Ùˆ د‌بێ سه‌به‌بێ د‌وژمنی Ùˆ نه‌رØه‌تیێ Ùˆ د‌ كار Ùˆ باران د‌ا لوومێ Ù„ وان د‌كێ Ùˆ ... ڤه‌بر: گووتنا موعته‌زله‌ Ùˆ ئه‌شاعران Ùˆ ئشاره‌ بال یا د‌ورست ڤه‌ ره‌Øمه‌تی یێ مه‌جلسی د‌ مرئاتول عوقوولێ د‌ا د‌ بن Ú¤ÛŽ Øه‌د‌یسا شه‌ری٠د‌ا به‌Øسا Ú¤ÛŽ یێكێ كریه‌: گه‌لوو رزق كو ھاتیه‌ ته‌قسیم كرن، د‌ه‌رØه‌ق رزقێ Øه‌لال د‌ا یه‌ ئان رزقێ Øه‌رام Ú˜ÛŒ Ù„ به‌ر خوه‌ د‌گرێ؟ ئه‌وی Ú˜ ته‌Ùسیرا Ùه‌خرێ رازی ئختلاÙا د‌ ناڤبه‌ینا ئه‌شعه‌ری Ùˆ موعته‌زلیان د‌ا گه‌ل د‌ه‌لیلێن ھه‌رد‌ووكا Ú˜ Øه‌د‌یسان نه‌قل كریه‌ Ùˆ ئه‌ڤ گووتیه‌ كو: ئمامییه‌ Ú˜ÛŒ د‌ Ú¤ÛŽ مه‌سه‌لێ د‌ا وه‌ك موعته‌زلیان گووتیه‌، یانی رزقێ Øه‌رام لبه‌ر خوه‌ ناگرێ Ùˆ ئه‌ڤ ته‌قسیم تایبه‌تێ رزقێ Øه‌لاله‌. Ùˆ د‌ه‌لیلێن موعته‌زلیان گوورا ئه‌شكه‌ره‌یێ ھنه‌ك ئایه‌ت Ùˆ Øه‌د‌یسان Ùˆ ئه‌شكه‌ره‌یێ لوغه‌تێ رزق _كو عه‌د‌ه‌تا موعته‌زلی Ùˆ ئه‌شعه‌ریا یه‌_ نه‌قل كرنه‌[10] Ùˆ ئه‌و بخوه‌ Ú˜ÛŒ چكو گووتنا موعته‌زلیان گوورا مه‌شھوورێ ئمامیا یه‌، ب د‌ه‌لیلا وان رازی بوویه‌. Ù„ÛŽ گه‌ره‌كه‌ بێ زانین ئه‌ڤ به‌Øس Ú˜ÛŒ یێك Ú˜ Ú†Ù‚ÛŽÙ† جه‌بر Ùˆ ته‌Ùویزێ یه‌ كو رێكا ئمامییه‌ د‌ ÙˆÛŽ د‌ا نه‌ وه‌ك یا ئه‌شاعره‌ Ùˆ موعته‌زلیا یه‌ Ùˆ به‌لكی گووتنا مه‌عته‌زلیا Ú˜ یا ئه‌شعه‌ری یا Ú˜ÛŒ نه‌د‌ورستتره‌. ئه‌گه‌ر ھنه‌ك Ú˜ موته‌كه‌للمێن ئمامییه‌ (خود‌ێ Ú˜ وان رازی بێ) مه‌یلا ÙˆÛŽ كربن ژی، كه‌تنه‌ غه‌Ùله‌ت Ùˆ بێ خه‌به‌ریا Øال Ùˆ مه‌ئالێ. چه‌وا Ù¾ÛŽØ´ د‌ا Ú˜ÛŒ ھات گووتن مه‌سه‌لا زێد‌ه‌ترێ زانایا ب ئاوایه‌ك كورت Ùˆ تاری Ú˜ جه‌بر Ùˆ ته‌Ùویزێ خه‌به‌ر د‌انه‌ Ùˆ جھێ ئختلاÙÛŽ گوورا میزان Ùˆ كێشه‌كا د‌ورست رووناھی نه‌بوویه‌، Ú˜ به‌ر ÙˆÛŽ چێد‌بێ كو گه‌له‌ك، نه‌زانن كو ئه‌ڤ مه‌سه‌له‌ ب جه‌بر Ùˆ ته‌Ùویزێ ڤه‌ گرێد‌ایی یه‌، ØالØاله‌ یێك Ú˜ نموونێن ÙˆÛŽ یێ گره‌. وه‌لØاصل، ئه‌گه‌ر ئه‌شعه‌ریان گووتیه‌ Øه‌لال Ùˆ Øه‌رام ھه‌رد‌و ته‌قسیم بوویه‌ Ùˆ مه‌سه‌له‌ ب ئالیێ جه‌برێ ڤه‌ چوویه‌، موعته‌زلان Ú˜ÛŒ گووتیه‌ Øه‌رام نه‌ھاتیه‌ ته‌قسیم كرن Ùˆ ب ئالیێ ته‌Ùویزێ ڤه‌ برنه‌، ھه‌رد‌و Ú˜ÛŒ باتل Ùˆ نه‌د‌ورستن Ùˆ د‌ جیێ ÙˆÛŽ د‌ا Ú˜ÛŒ نه‌د‌ورستیا وان ھاتیه‌ گووتن. ئه‌م زانین كو گوورا د‌ه‌لیل Ùˆ بورھانێ، Øه‌لال Ùˆ Øه‌رام ھه‌رد‌و Ú˜ ئالیێ خود‌ا ڤه‌ ته‌قسیم بوویه‌، وه‌ك چه‌وا مه‌عاصی ب ته‌قد‌یر Ùˆ قه‌زایا ئلاھی نه‌، Ù„ÛŽ د‌گه‌ل Ú¤ÛŽ یێكێ Ú˜ÛŒ نابێ جه‌بر. Ù„ÛŽ چكو ئه‌ڤد‌ه‌ر نه‌ جھێ ئانینا د‌ه‌لیلێ یه‌ Ùˆ مه‌ گه‌ل خوه‌ شه‌رت كریه‌ Ú˜ مه‌سه‌لێن علمی كو ئه‌م Ú˜ كووراتیا ÙˆÛŽ بێ به‌ھرین نه‌ئاخڤین، له‌ومانێ ئه‌مێ Ù¾ÛŽ Ú¤ÛŽ ئشارێ به‌س بكین. Ùˆ خود‌ا رێراستكه‌ره‌. (Ú¤ÛŽ د‌ه‌رØه‌قێ د‌ا د‌ شیرووڤا Øه‌د‌یسا ٣٩ د‌ا پچه‌كێ ھاتیه‌ خه‌به‌رد‌ان). ره‌Øمه‌تی یێ مه‌جلسی Ù„ بن Ú¤ÛŽ Øه‌د‌یسا شه‌ری٠د‌ا Ú˜ گووتنه‌ك د‌ی Ú˜ÛŒ خه‌به‌ر د‌ایه‌ كو: گه‌لوو خود‌ێ ته‌عالا ب Ú† ئاوایێ ھه‌یی رزقێ عه‌بد‌ان لسه‌ر خوه‌ Ùه‌رز كریه‌ ئان Ú¾Ù†Ú¯ÛŽ Ùه‌رز كریه‌ كو ئه‌و لپه‌ی رزقێ خوه‌ بن Ùˆ خه‌باتێ بكن.[11] ئه‌ڤ گووتن موناسبێ بنیاتێن موته‌كه‌للما یه‌ Ùˆ گه‌ره‌كه‌ د‌ ڤان به‌Øسان د‌ا مرووڤ ب ئاوایه‌ك د‌ی مه‌شی بكێ. Ùˆ یا باشتر ئه‌وه‌ كو Ú˜ ڤان مه‌سه‌لان نه‌یێ خه‌به‌رد‌ان چكو Ùه‌ید‌ه‌یه‌ك باش تێد‌ا نینه‌. مه‌ پێشد‌ا Ú˜ÛŒ گووت كو ته‌قسیما رزق ب Øه‌سه‌ب قه‌زایا ئلاھی د‌ژاتی گه‌ل په‌یكه‌تن Ùˆ خه‌باتێ نینه‌. ڤه‌بر: رØه‌تی د‌ یه‌قینێ د‌ا Ùˆ په‌ریشانی د‌ ته‌رد‌ید‌ێ د‌ا یه د‌ه‌رØه‌ق Ú¤ÛŽ د‌ا كو خود‌ێ Ø±Ù‡â€ŒÙˆØ Ùˆ رØه‌تی د‌ ناڤ یه‌قینێ د‌ا د‌انیه‌ Ùˆ كول Ùˆ خه‌م Ú˜ÛŒ ناڤ شك Ùˆ غه‌زه‌بێ د‌ا. ئه‌ڤاھه‌ گوورا عه‌د‌اله‌تێ یه‌. Ø±Ù‡â€ŒÙˆØ Ùˆ رØه‌تی یا د‌ Ú¤ÛŽ Øه‌د‌یسێ د‌ا ھاتی، ھه‌ر وھا كول Ùˆ خه‌م، Ú˜ به‌ر كو د‌ بنیا Øه‌د‌یسێ د‌ا به‌Øسا ته‌قد‌یر Ùˆ ته‌قسیما ئه‌رزاقان د‌كێ، د‌ه‌رØه‌قێ مه‌سه‌لێن د‌ونیایی Ùˆ د‌ه‌ستڤه‌ ئانینا تشتێن لازم Ú˜ ژیانێ را یه‌، ھه‌رچه‌ند‌ ئه‌ڤ ته‌قسیم ب ئاوایه‌كی د‌ه‌رØه‌ق كارێ ئاخره‌تی د‌ا Ú˜ÛŒ د‌ورسته‌.
|