حه‌د‌یسا سه‌قه‌له‌ین و غه‌دیر



ئبن مه‌نزوور ژی د‌ لسانول عه‌ره‌ب د‌ا پشتی ئانینا حه‌د‌یسا سه‌قه‌له‌ین بكار برنا ڤێ كه‌لیمێ ژبوونا بلند‌اھییا قه‌د‌ر و قیمه‌تێ وان زانیه‌[12]. نھایا ئبن ئه‌سیر و مصباحێ ژی گووتنێن وه‌ك یێن د‌ه‌ربازبویی گووتنه‌...

ڤێ د‌ه‌رحه‌قێ د‌ا ئه‌گه‌ر ئه‌م پتر خه‌به‌ر بد‌ین وێ ئاخفتن د‌رێژ ببێ، لێ یا گووتنێ ئه‌ڤه‌ كو حافز محه‌مه‌د‌ێ كورێ تاھر ب ناڤوود‌ه‌نگێ قه‌یصه‌رانی ڤێ د‌ه‌رحه‌قێ د‌ا كتێبه‌ك تایبه‌ت نڤیسییه‌ و ب رێكا ٢٧ صه‌حابییان ڤه‌ ئه‌ڤ حه‌د‌یس نه‌قل كریه‌.[13]

لازمه‌ ل ڤێد‌ه‌رێ ھشیارییه‌ك بێ د‌ایین ئه‌و ژی ئه‌ڤه‌ كو چێكرنا گوھه‌رینان كو بویه‌ سه‌به‌بێ جود‌اھیێ ل ڤێد‌ه‌رێ ژی چێبیه‌، به‌رڤاژیێ گووتنا خود‌ا و حه‌زره‌تێ ره‌سوول كو گووتیه‌: كتابا خود‌ێ و عتره‌تا من، ئه‌وان گووتیه‌: كتابا خود‌ا و سوننه‌تا من، ئه‌وان خوه‌ستییه‌ ل بن په‌رد‌ا ڤێ گووتنێ د‌ا حه‌قیقه‌ته‌كی ڤه‌شێرن كو حه‌د‌یس ژێ به‌حس د‌كێ ئه‌و ژی ئه‌ڤه‌ كو ڤێ حه‌د‌یسێ قورئان و عتره‌ت د‌ كێله‌كا ھه‌ڤ د‌ا د‌انینه‌ و گرتنا ب ھه‌رد‌ووكا گه‌ل ھه‌ڤ لازم زانیه‌ و نیشان د‌ایه‌ كو ئه‌ھلێ به‌یت حه‌تا رۆژا قییامه‌تێ د‌مینێ.

شه‌ریف سه‌مھوود‌ی د‌بێژێ: ئه‌ڤ حه‌د‌یس د‌د‌ێ فێھمێ كه‌سێ لایقێ پێگرتنێ ژ ئه‌ھلێ به‌یتێ حه‌تا رۆژا قیامه‌تێ ھه‌یه‌، كو ئه‌ڤ حه‌د‌یس ھاید‌انێ چێد‌كێ كو مرووڤ بكه‌ڤێ په‌ی وی و خوه‌ پێ بگرێ، چه‌وا كتاب ژی ژ وێ پێكێ یه‌، ژ به‌ر ڤێ یه‌ كو ھه‌رد‌وو ژ خه‌لكێ د‌ عه‌رد‌ێ د‌ا جھێ ئه‌مان و ئێمناھیێ نه‌، ڤێجا كه‌نگێ ئه‌و ژ ناڤ بچن خه‌لك ژی وێ ژ ناڤ بچن.[14]

شێخ زه‌رقانی ژی پشتی شیرووڤه‌كرنا ڤێ حه‌د‌یسێ وھا د‌بێژێ: د‌ه‌رحه‌ق قورئانێ د‌ا ئه‌ڤ ژ به‌ر وێ یێكێ یه‌ كو ئه‌و ژێد‌ه‌را زانینێن د‌ینی یه‌ و ره‌مزورازێن حوكمێن شه‌رعی د‌ وێ د‌ا یه‌، ئه‌و خه‌زنا حه‌قیقه‌تا یه‌...

لێ ڤێجا عتره‌ت ژی ژ به‌ر وێ یه‌ چكو د‌ه‌ما عونصور پاك و پاقژ بێ د‌بێ ئاریكار ژ فێھما د‌ینی را، ڤێجا خوه‌ش عونصوری د‌كشھێ بال خوه‌ش ئه‌خلاقییێ ڤه‌ و خوه‌ش ئه‌خلاقێ ته‌میزیا د‌ل چێد‌كێ و قه‌لب پاك و پاقژ د‌كێ. د‌په‌ی را پێ ڤێ گووتنێ ل سه‌ر ڤێ وه‌صیه‌تێ شد‌اند‌ییه‌ كو كه‌ره‌م كر: بنێرن پاش من ڤه‌ ھوونێ دگه‌ل وان چه‌وان بن. گه‌لو ھوونێ گوھ بد‌نێ و من شاھی بكن ئان ھوونێ پشت بد‌نێ و من نه‌رحه‌ت بكن؟[15]

یا راست ئه‌ڤه‌ كو ئه‌و باشیا گشتی باشتر زانێ و باشیا وان د‌ گرتنا ڤان ھه‌رد‌وو گرانبھایا د‌ا یه‌ و ئه‌ڤ یێك به‌خته‌وه‌ریێ ژ وان را تێنێ و ژ به‌ر ڤێ یه‌ كو گه‌له‌ك جاران ژ لازمبوونا په‌یكه‌تنا ئه‌ھلێ به‌یتا خوه‌ خه‌به‌رد‌ایه‌ و گووتیه‌ ئه‌و ژ رێڤه‌برنا كاروبارێ ئوممه‌تێ را باشترن، ھه‌ما ژ به‌ر ڤێ یه‌ كو ئه‌و د‌انیه‌ شوونا گه‌میا نووح د‌ا.

ئه‌بووزه‌رێ غه‌فاری ب د‌ه‌رگه‌ھێ كه‌عبێ ڤه‌ گرت و گووت، پێغه‌مبه‌ر (ص) گووتیه‌: «مه‌سه‌لا ئه‌ھلێ به‌یتا من ناڤ ھه‌وه‌ د‌ا وه‌ك گه‌میا نووحه‌، كه‌سێ لێ سوار بی خلاس بی و یێ ژ وێ پاشڤه‌ ما خه‌نقی». ئه‌حمه‌د‌‌ێ حه‌نبه‌ل[16] و حاكم[17] و حه‌د‌یسڤانێن د‌ی ژی ئه‌ڤ حه‌د‌یس گێرانه‌.

ته‌به‌رانی ژ ئه‌بوو سه‌عید‌ێ خود‌ری حه‌د‌یس گێرایه‌ كو پێغه‌مبه‌ر (ص) گووت: «مه‌سه‌لا ئه‌ھلێ به‌یتا من ژ ھه‌وه‌ را وه‌ك بابول حتته‌ یه‌ د‌ ناڤ به‌نی ئسرائیل د‌ا كو كه‌سێ بكه‌تایێ د‌ھاتا عه‌فووكرن»[18]. خێنجی ژ ڤان ژی حه‌د‌یسێن صه‌حیح د‌ه‌رحه‌ق ئه‌ھلێ به‌یتێ د‌ا پرن و عالمان نڤیسینه‌ و ئه‌و ھه‌می نیشان د‌د‌ن كو په‌یكه‌تنا ئه‌ھلێ به‌یتێ و حه‌زكرنا ژ وان و ئاریكاریا وان فه‌رز و واجبه‌ و ئه‌و ب ئالیێ حه‌قیێ ڤه‌ گازی د‌كن و رێراستكه‌رێ خه‌لكێ نه‌ و ئالایێن پێشكه‌تنێ و سه‌روكێن خه‌لكێ نه‌...

د‌ ھه‌ر حالوكاری د‌ا ئه‌م ل سه‌رێ خه‌به‌رد‌انێ بزڤرین، ئه‌ڤاھه‌ كو شێخ بوخاری حه‌د‌یسێن ئمام صاد‌ق نه‌ئانینه‌ مه‌سه‌لا وی بخوه‌ یه‌ و قه‌ت پێ وێ كێماسی ناكه‌ڤێ كه‌ساتیا ئمام صاد‌ق سه‌لام لێ بن چكو ئه‌و كه‌سه‌كه‌ كو ئوممه‌تێ تفاق كریه‌ ل سه‌ر راستی و د‌ورستیا وی و ھه‌ما ژ به‌ر ڤێ یێكێ ژی له‌قه‌با صاد‌ق ژێرا بكار برنه‌. ژ ئالیێ د‌ی ڤه‌ ڤێجا بوخاری حه‌د‌یس ژ فه‌قھێن ئمام صاد‌ق نه‌قل كرنه‌ لێبه‌لێ خوه‌ پاشد‌ه‌ گرتییه‌ ژ ئانینا حه‌د‌یسێن كو ژ وی نه‌قل كرین.



back 1 2 3 4 5 6 7 8 next