نێرینه‌ك ل بوخاری



عالمان خه‌له‌تی ئانینه‌ سه‌ر زێده‌ترێ ژ صه‌د حه‌دیسێن بوخاری و نه‌دورستییا گه‌له‌ک ژ وان که‌سان گووتنه‌ کو ناڤێ وان د زنجیره‌ سه‌نه‌د‌ا روایه‌تێن وی دا هاتیه‌، چکو ئه‌و مرووڤێن وه‌ره‌نگن کو گرانیا وان نینه‌ د کێشه‌کا دورستی و عه‌داله‌تێ دا، هه‌ر وها هنه‌ک ژ وان زه‌عێف زانینه‌ کو ژ حه‌دیسا وان را صه‌حیح نایێ گووتن.

بوخاری هه‌ر وها ژ گه‌له‌ک عالمێن ئوممه‌تێ و حه‌دیسگێرێن گرانقه‌در حه‌دیس نه‌قل نه‌کرنه‌، ئه‌و که‌سێن حه‌دیسا ره‌سوولێ خودێ صه‌لات و سه‌لام لێ بن باشتر زانن و پتر خوه‌یتی لێ كرین، د سه‌رێ وان را ئمام صادقه‌‌ سه‌لام لێ بن، لێ نه‌گێرانا ژ وان چ كێماسیێ ژ مه‌قام مه‌رته‌با وان را چێناکێ.

د‌گه‌ل ڤێ ژی ڤێجا ئه‌وی ژ هنه‌کا حه‌دیس گێرایه‌ کو نه‌باشی د وان دا هه‌یه‌؛ نه‌باشیا د باوه‌ریێ دا ئان د دورستیێ دا ئان د وساقه‌ت و پێباوه‌ریێ دا. هنه‌ک ژ وان توهما ده‌ره‌وکرنێ سه‌ر وان هه‌یه‌ کو حه‌دیسان چێدکن. ژ نموونه‌ را ئه‌مێ به‌حسا هنه‌کا بکین:

ئسماعیلێ کورێ عه‌بدوللاهێ کورێ ئووه‌یسێ کورێ مالک کو د سالا 226 ێ هجری دا مریه‌. یه‌حیایێ کورێ موعین گووتیه‌: ئسماعیل ده‌ره‌وکه‌ره‌ک ته‌ڤهه‌ڤکه‌ره‌، نه‌سائی ژی نه‌باشیا وی گووتیه‌، هه‌ر وها ئه‌و هاتیه‌ ناس كرن ب وێ یێکێ کو ده‌ما خه‌لکێ مه‌دینێ دکه‌تان دژاتی و ئختلافێ ئه‌وی ژ وان را حه‌دیس چێدکران.[13]

زیادێ کورێ عه‌بدوللاهێ عامری کو د سالا 282 ێ هجری دا ژ دنیایێ چوویه‌. توهما ده‌ره‌وێ ل سه‌ر هه‌یه‌. ترمزی ژ وه‌کیع نه‌قل کریه‌ کو زیادێ کورێ عه‌بدوللاهـ ب وێ هێژانا خوه‌ ڤه‌ د حه‌دیسێ دا ده‌ره‌و دکرا.[14]

حه‌سه‌نێ کورێ مودرکێ سه‌دووسی یێ ته‌ححان. ئه‌بوو داوود نسبه‌تا ده‌ره‌وێ داییێ.[15] خێنجی ژ ڤان ژی هه‌نه‌ لێ ئه‌م ناخازن خه‌به‌ردانێ ڤێ ده‌رحه‌قێ دا درێژ بکن.

رجالێن وی یێن زه‌عیف ژی نه‌کێمترن ژ حه‌شتھ كه‌سان. یێن وه‌ک:

حه‌سه‌ن زه‌کوانێ به‌صری. ئه‌و قه‌ده‌رییه‌ک ئه‌ھلێ ڤه‌شارتن و خاپاندنێ بوو. ب خه‌له‌تیێ هاتیه‌ ناس کرن. ئه‌حمه‌د‌ و ئبن موعین و نه‌سائی و ترمزی و ئبن مه‌دینی ئه‌و زه‌عێف زانینه‌.[16]

ژ وا یه‌ ئه‌حمه‌د‌ کورێ ته‌‌ییبێ به‌غدادی، هه‌ر وها سه‌له‌مه‌ کورێ ره‌جائێ ته‌میمی و بسر کورێ ئاده‌مێ زه‌ریر و... کو حافزان ده‌قه‌ده‌ق به‌حسا زه‌عێفیا وان کریه‌.

یێن قه‌ده‌ری ژی ژ خوه‌ پرن د ناڤ وان دا. وه‌ک: عه‌بدوللاه کورێ ئه‌بوو لوبه‌یدێ مه‌ده‌نی، عه‌بدوللاهێ کورێ ئه‌بوو نه‌جیحێ مه‌ککی، که‌همه‌س بن منهالێ سه‌دووسی، هاروون بن مووسایێ ئه‌زدی، سوفیانێ کورێ سوله‌یمان، عه‌بدول وارسێ کورێ سه‌عید و..



back 1 2 3 4 5 6 7 8 next