موقایسا دونیایێ و ئاخره‌تێ



ئه‌صلی بوونا ئاخره‌تێ

فه‌رقه‌ك دی یا موھم ناڤبه‌ینا دونیا Ùˆ ئاخره‌تێ دا ئه‌ڤه‌ كو ژیانا دونیایێ پێشه‌كیا ئاخره‌تێ یه‌ Ùˆ وه‌سیلا ده‌ستڤه‌ ئانینا به‌خته‌وه‌ریا ھه‌ر Ùˆ ھه‌ر. Ùˆ Ú˜ یا ئاخره‌تێ ژیانا ئاخریكێ Ùˆ ئه‌صلی یه‌ Ùˆ ھه‌رچه‌ند ژیانا دونیایێ Ùˆ خوه‌شیێن ÙˆÛŽ خوه‌ستا مرووڤه‌؛ Ù„ÛŽ Ù¾ÛŽ Ú¤ÛŽ نێرینێ كو ھه‌می Ù¾ÛŽÙƒ ڤه‌ وه‌سیلا ئمتحان  وه‌سیلا ته‌كمولا حه‌قیقی Ùˆ ده‌ستڤه‌ ئانینا به‌خته‌وریا ئه‌به‌دی یه‌، نكارێ ئه‌صلی بێ Ùˆ بھا Ùˆ قیمه‌تێ حه‌قیقیێ ÙˆÛŽ گرێدایی یه‌ ب ÙˆÛŒ قووت Ùˆ رزقی ڤه‌ كو مرووڤ Ú˜ ژیانا خوه‌ یا ئه‌به‌دی ره‌ به‌رھه‌ڤ دكێ (قه‌صه‌ص / 77).

ژ به‌ر ڤێ چه‌ندێ ئه‌گه‌ر كه‌سه‌ك ژیانا ئاخره‌تێ ژ بیر بكێ و به‌رێ خوه‌ بدێ خوه‌شیێن دونیایێ و له‌ززه‌تێن وێ ژ خوه‌ ره‌ بكێ ھه‌ده‌ف، ئه‌وی بھایێ وێ یێ راستی ناس نه‌كریه‌ و ژێره‌ بھایه‌ك خیالی دانیه‌، چكو ئه‌وی وه‌سیله‌ د شوونا ھه‌ده‌ف و ئارمانجێ دا دانیه‌. و كاره‌ك وھا خێنجی مژوولی و خاپھانێ نه‌ تشته‌ك دی یه‌،[6] ژ به‌ر ڤێ یێكێ یه‌ كو قورئانا پیرووز ژیانا ئاخره‌تێ ژیانا حه‌قیقی و راستی زانیه‌ (عه‌نكه‌بووت / 64، فه‌جر / 24).

گه‌ره‌ك ئه‌ڤ ژی بێ زانین كو نه‌باشیێن كو ژ دونیایێ را ھاتین گرێدایینه‌ ب ئاوایێ نێرینا مرووڤێ دونیاخاز ڤه‌، ئه‌گه‌ر نه‌ ژیانا دونیایێ ژ به‌نده‌یێن لایق یێن خودا ره‌ كو ب حه‌قیقه‌تا ژیانا دونایێ حه‌سھانه‌ و ب چاڤێ وه‌سیلێ به‌رێ خوه‌ ددنێ و ژ ھه‌ر بێھنه‌ك یا عه‌مرێ خوه‌ ژ به‌خته‌وه‌ریا خوه‌ یا ئه‌به‌دی را به‌ھرێ ژێ دگرن، ژ وان را نه‌ تنێ خرابیا دونیایێ نه‌ھاتی‌ گووتن و دونیا نه‌ خرابه‌، به‌لكی گه‌له‌ك ژی خوه‌ی قیمه‌ت و بھاداره‌.

نه‌تیجا بژارتنا ژیانا دونیایێ

وه‌ك چه‌وا ھاتی گووتن گووره‌كی ئه‌وێ سه‌راتیا پر زێده‌ یا ئاخره‌تێ ل سه‌ر دونیایێ، بژارتنا ژیانا دونیایێ ل سه‌ر ئاخره‌تێ كاره‌ك بێ عه‌قلی یه‌ (أعلی / 16، فه‌جر / 24) و ده‌ستھاته‌ك ژ خه‌م و پوشمانیێ پێڤه‌ ژێره‌ نینه‌، و پیساتیا ڤی كاری ھنگێ پتر ئه‌شكه‌ره‌ دبێ كو مرووڤ بزانێ خێنجی ژ ده‌ست دانا خوه‌شیێن ئه‌به‌دی به‌ختره‌شیا ئه‌به‌دی ژی پێڤه‌ تێ. و كه‌سێ ئاخره‌تێ ژبیر بكێ ئان ئنكار بكێ نه‌ھ ه‌ما ژ خوه‌شیێن بھشتێ بێ به‌ھر دبێ به‌لكی ژ ھه‌ر و ھه‌ر ره‌ وێ عه‌زابێ جه‌ھنه‌مێ ده‌ست خوه‌ ڤه‌ بێنێ و زه‌ره‌را وی چه‌ند به‌رابه‌ره‌ (كه‌ھف / 104-105، ھوود / 22، نه‌مل / 4- 5 ).

ئه‌ڤه‌ كو قورئانا پیرووز ژ ئالیه‌كی ڤه‌ به‌حسا سه‌راتیا خوه‌شیێن ئاخره‌تێ دكێ و ھشیاریێ ددیێ كو نه‌وه‌بێ ژیانا دونیایێ ھه‌وه‌ بخاپێنێ[7] ژ ئالیێ دی ڤه‌ ژی زه‌ره‌رێن دلدانا دونیایێ و ژبیر كرنا ئاخره‌تێ و ئنكار ئان شكا د جھانا ئه‌به‌دی دا دێژمێرێ و سه‌ر ڤێ یێكێ دشدێنێ كو ئه‌ڤ كارێ ھه‌ دبێ سه‌به‌بێ به‌ختره‌شیا ھه‌ر و ھه‌ر.[8] نه‌ وه‌ره‌نگه‌ كو یێ دونیایێ دبژێرێ ھه‌ما تنێ ژ خێرا ئاخره‌تێ بێ به‌ھر دبێ، به‌لكی خێنجی ژ وێ جه‌زا و نه‌خوه‌شیا ئه‌به‌دی ژی ل سه‌ر جھ دبێ.

و سررا وێ ئه‌ڤه‌ كو مرووڤێ دونیاخاز و دونیاپه‌رێس كارین و ئستعدادێن خودادایین زایع كریه‌ و ژناڤ بریه‌ و دارا كو گه‌ره‌كه‌ فێكیێ به‌خته‌وه‌ریا ئه‌به‌دی پێڤه‌ بھاتا ھشك كریه‌ و بێ فێكی ھشتیه‌ و ھای ژ حه‌قێ قه‌نجكه‌رێ حه‌قیقی (عباده‌ت) نه‌مایه‌ و قه‌نجیێن وی دایین د رێكا رازی بوونا وی دا مه‌صره‌ف نه‌كریه‌ و ھه‌ما ئه‌ڤ كه‌سه‌ ئه‌وێ ده‌ما ده‌ستھاتا ئه‌ڤێ بژارتنا خوه‌ یا خراب دبینێ، دخازێ كو خوه‌زی ئاخ بوویا و ئه‌ڤاھه‌ نه‌ھاتبوویا سه‌رێ وی (نه‌به‌ء / 40).


[1]- كه‌ھف / 36، مه‌ریه‌م / 76، طاھا / 73، 131، قه‌صه‌ص / 60، شوورا / 36، غافر / 39، ئه‌علا / 17.

[2]- ئالێ عمران / 197، نساء / 77، ته‌وبه‌ / 38، نه‌حل / 117.

[3]- یوونس / 24، كه‌ھف / 45، 46، حه‌د‌ید‌ / 20.

[4]- ئالێ عمران / 15، نساء / 77، ئه‌نعام / 32، ئه‌عراف / 32، یووسف / 109، نه‌حل / 30، كه‌ھف / 46، مه‌ریه‌م / 76، طاھا / 73، 131، قصص / 60، شوورا / 36، أعلی / 17.

[5]- ره‌عد‌ / 34، طاھا / 127، سه‌جد‌ه‌ / 21، زومه‌ر / 26، فوصصله‌ت / 16، قه‌له‌م / 33، غاشیه‌ / 24.

[6]- ئالێ عمران / 185، عه‌نكه‌بووت / 64، موحه‌ممه‌د‌ / 36، حه‌د‌ید‌ / 20.

[7]- به‌قه‌ره‌ / 102، 200، ته‌وبه‌ / 38، رووم / 33، فاطر / 5، شوورا / 20، زوخروف / 32، 35.

[8]- ئسراء / 10، به‌قه‌ره‌ / 86، ئه‌نعام / 130، یوونس / 7، 8، ھوود‌ 15، 16، ئبراھیم / 3، نه‌حل / 22، 107، موئمنوون / 74، نه‌مل / 4، 5، 66، رووم / 7، 16، لوقمان / 4، سه‌به‌ء / 8، 21، زومه‌ر / 25، فوصصله‌ت / 7، نازعات / 38، 39.



back 1 2