موقایسا دونیایێ و ئاخره‌تێ



موقایسا دونیایێ و ئاخره‌تێ

 

پێشگووتن

ئه‌و ناسینا مه‌ پێ عه‌قل و نه‌قلێ ده‌رحه‌ق ئاخره‌تێ دا په‌یدا كری ئه‌ڤ ئمكان دا مه‌ كو ئه‌م بكارین ژ چه‌ند ملا ڤه‌ دونیایێ و ئاخر‌تێ گه‌ل ھه‌ڤ قیاس بكین. ئه‌لبه‌ت ئه‌ڤ موقایسه‌ د قورئانا پیرووز دا ژی ھاتیه‌ كرن و ئه‌م دكارین پێ به‌ھره‌ گرتنا ژ قورئانا پیرووز و موباره‌ك ھلسه‌نگێنه‌كی دورست ده‌رحه‌ق ژیانا دونیا و ئاخره‌تێ دا پێك بینین و سه‌راتیا عاله‌ما ئاخره‌تێ بدین به‌رچاڤان.

فه‌نا بوونا دونیایێ و ئه‌به‌دی بوونا ئاخره‌تێ

یێكه‌مین ئختلافا ئه‌شكه‌ره‌ د ناڤ عاله‌ما دونیایێ و عاله‌ما ئاخره‌تێ دا مه‌حدوود بوونا عه‌مر و ته‌مه‌نێ دونیایێ و ئه‌به‌دی و دائمی بوونا ئاخره‌تێ یه‌. د ڤێ دونیایێ دا ژ ع‌مرێ ھه‌ر كه‌سه‌كی را خلاسه‌ك و ته‌مام بوونه‌ك ھه‌یه‌ كو ژ نێزیك ڤه‌ ئان پچه‌كی ده‌ره‌نگتر وێ بگھێ. حه‌تا ئه‌گه‌ر كه‌سه‌ك ب صه‌دان ئان ھه‌زاران سالا ژی عه‌مر بكێ پاشی را پێ گوھه‌رینێن د جھانا ته‌بیعه‌ت دا د وه‌ختێ «پفدانا صوورا ئه‌وول» دا چێدبێ وێ خلاس ببێ و بگھێ ئاخر. چه‌وا كو د ده‌رسێن پێشی ده‌ ژێ ھات خه‌به‌ردان. ژ ئالیێ دی ڤه‌ ڤێجا دوروبه‌رێ ٨٠ ئایه‌تێن قورئانێ ژ ئه‌به‌دی بوون و ھه‌ر مایینا رووژا ئاخره‌تێ دئاخڤن (بنێرن ئایه‌تێن خولوود و ھه‌ر و ھه‌ر مایینا بھشت و جه‌ھنه‌می) و ئه‌شكه‌ره‌ یه‌ كو موته‌ناھی ھه‌ر چقا درێژ بێ ژی قه‌ت نسبه‌ته‌ك بال نه‌ موته‌ناھی ڤه‌ تنه‌ھن.

نخوه‌ عاله‌ما ئاخره‌تێ ژ نه‌زه‌ر ده‌وام و مانێ ڤه‌ سه‌راتیه‌ك مه‌زن سه‌ر دونیایێ ھه‌یه‌ و ئه‌ڤ گووتن د گه‌له‌ك ئایه‌تا ده‌ پێ « ئه‌بقا – یا مانێ» ژبوونا ئاخره‌تێ[1] و « قه‌لیل – كێم » ژبوونا دونیایێ[2] ھاتیه‌ نیشان دان. و د ئایه‌تێن دی دا ژیانا دونیایێ شه‌بھاندیه‌ گیایه‌كی كو چه‌ند رووژه‌كی كه‌سكه‌ و پاشێ ژ نێزیك ڤه‌ دچلمسێ و پاشی را ھشك دبێ و ژناڤ دچێ[3] ل سه‌ر ڤێ مه‌عنێ شداندیه‌. و د ئایه‌ته‌كی دا ژی كه‌ره‌م كریه‌: ئه‌وا ل بال خودێ باقیه‌ و دمینێ (نه‌حل / 96).

جدا بوونا نعمه‌ت و خوه‌شیێ ژ عه‌زاب د ئاخره‌تێ دا

فه‌رقه‌ك دی یا بنیاتی ناڤبه‌ینا ژیانا دونیایێ Ùˆ ژیانا ئاخره‌تێ دا ئه‌ڤه‌ كو خوه‌شیێن دونیایێ Ùˆ ژیانا ÙˆÛŽ ته‌ڤلی زه‌حمه‌ت Ùˆ نه‌خوه‌شیێ نه‌، نه‌ وه‌ره‌نگه‌ كو بره‌ك Ú˜ خه‌لكێ ھه‌ر دائم شاھی Ùˆ دناڤ خوه‌شیێ دا بن Ùˆ بر Ùˆ ده‌ستا دی به‌رڤاژیێ وان ھه‌ر دناڤ خه‌م Ùˆ عه‌زابو  نه‌خوه‌شیێ دا بن، به‌لكی خه‌لك ھه‌می ب ئاوایه‌ی ھه‌م خوه‌شی Ùˆ شاھی بوون سه‌ر وان دا تێ Ùˆ ھه‌م خه‌مدار دبن Ùˆ نه‌خوه‌شی سه‌ر وان دا تێ. Ù„ÛŽ عاله‌ما ئاخره‌تێ دو پشكێن Ú˜ ھه‌ڤ جدا Ùˆ ڤه‌قه‌تھایی یه‌ (بھشت – جه‌ھنه‌م)ØŒ د پشكه‌كی دا قه‌ت نه‌خوه‌شی Ùˆ خه‌م Ùˆ طرس Ùˆ عه‌زاب نینه‌ Ùˆ د پشكا دی دا Ú˜ÛŒ خێنجی Ú˜ عه‌زاب Ùˆ نه‌خوه‌شی Ùˆ خه‌م Ùˆ طرسێ تنه‌ھن.

ئه‌ڤ ل به‌ر ھه‌ڤ گرتن و موقایسه‌ د قورئانێ دا ژی ھاتیه‌ و سه‌راتی یا خوه‌شیێن ئاخره‌تێ و نێزیك بوونا خودێ سه‌ر نعمه‌تێن دونیایێ را ھاتیه‌ گرتن،[4] چه‌وا كو نه‌خوه‌شیێن ئاخره‌تێ ژی سه‌ر نه‌خوه‌شیێن دونیایێ را زانیه‌.[5]



1 2 next