ده‌لیلێن پارازتی بوونا پێغه‌مبه‌ران

ده‌رحه‌ق مه‌عصوومیه‌تا پێغه‌مبه‌ران دا (س) ھنه‌ك شوبھه‌ چێبوونه‌ كو ئه‌مێ به‌حسا وان بكن و جه‌واب بدن:

1.      یێكه‌مین شوبھا Ú˜ÛŽ تێ خه‌به‌ر دان ئه‌ڤه‌ كو: ئه‌گه‌ر خودێ ته‌عالا پێغه‌مبه‌ر Ú˜ گونه‌ھان پارازتبن Ùˆ یێك Ú˜ لازمیێن ÙˆÛŽ ئه‌ڤه‌ كو وه‌زیفێن خوه‌ بجی بینن، Ú¾Ù†Ú¯ÛŽ ئختیار Ùˆ حه‌قێ بژارتنێ Ú˜ وان را سابت نابێ Ùˆ د به‌رابه‌رێ Ù¾ÛŽÙƒ ئانینا وه‌زیفان Ùˆ خوه‌ پاشدا دانا Ú˜ گونه‌ھان نابن موسته‌حه‌قێ خێر Ùˆ سه‌وابێ٪ چكو ئه‌گه‌ر خودێ كه‌سه‌ك دی Ú˜ÛŒ بپارازتا ÙˆÛŽ وه‌ك وان Ù„ÛŽ بھاتا٪

جه‌واب ژ گووتنێن پێشیێ دا كفش بوو و ده‌ركه‌ت مه‌یدانێ٪ و حاصلێ وێ ئه‌ڤه‌ كو: پارازتی بوون (مه‌عصوومییه‌ت) نه‌ ب ڤێ مه‌عنێ یه‌ كو مه‌جبووره‌ وه‌زیفێن خوه‌ پێك بینێ و خوه‌ ژ گونه‌ھان بپارێزێ، چه‌وا كو د ده‌رسا ده‌رباز بوویی دا ھاتی گووتن٪

و ئه‌ڤاھه‌ كو خودێ پارێزه‌رێ مه‌عصووما یه‌ ژی نه‌ ب مه‌عنا نه‌فیا كارێن وان یێن ئختیاری یه‌، چكو ھه‌ر چه‌ند ھه‌می تشت د نھایه‌تێ دا ب ئرادا ته‌كوینی یا ئلاھی ڤه‌ گرێدایی یه‌ و ئه‌گه‌ر به‌یانه‌ك ژ ئالیێ خودێ ڤه‌ ھه‌بێ، ئستنادا كار ب وی ڤه‌ پتر دبێ، لێبه‌لێ ئرادا ئلاھی د درێژیا ئرادا مرووڤ دا یه‌ و نه‌ دكێله‌كێ دا و نه‌ كو جیگرێ ئرادا وی یه‌٪

و ژ ئالیه‌كی ڤه‌ ژی ڤێجا ئه‌ڤ به‌رێ خوه‌ دانا تایبه‌ت نسبه‌ت ب پارازتیان مه‌سئوولیه‌ت و به‌رپرسیاریا وان زێده‌تر دكێ و چه‌وا كو خێرا ل به‌رابه‌رێ كارێ وان دا زێده‌ دبێ جه‌زایێ موخاله‌فه‌تێ ژی زێده‌ دبێ و ب ڤی ئاوایی وه‌ك ھه‌ڤبوون چێدبێ د ناڤبه‌ینا خێر و جه‌زایێ دا، ھه‌رچه‌ند ئه‌وێ مه‌عصووم ژ به‌ر بژارتنا ئه‌وا قه‌نج نابێ موسته‌حه‌قێ جه‌زا دانێ٪ ئه‌ڤ وه‌كھه‌ڤ بوون ده‌رحه‌ق ھه‌می كه‌سێن قه‌نجیه‌ك تایبه‌ت ل وان ھاتی كرن دا تێ دیتن، چه‌وا كو عالم و ئه‌و كه‌سێن ب پێغه‌مبه‌ر ڤه‌ (ص) گرێدایی مه‌سئوولیه‌ته‌ك گرینگتر ھه‌نه‌ وه‌ك چه‌وا خێرا كارێ وان یێ قه‌نج پترجه‌زا دانا د به‌رابه‌رێ گونه‌ھان دا ژی (ئه‌گه‌ر بكن) زێده‌تره‌٪ و ھه‌ما ژ به‌ر ڤێ یه‌ كو حه‌چی كه‌سێ مه‌قام و مه‌رته‌به‌یه‌ك مه‌عنه‌وی یا بلندتر ھه‌بێ خه‌ته‌را كه‌تنا وی پتره‌ و طرسا ژ شمتینا وی زه‌حفتره‌٪

2.   شوبھا دی ئه‌ڤه‌ كو: گووره‌كێ د دوعا Ùˆ موناجاتێن پێغه‌مبه‌ران Ùˆ مه‌عصوومێن دی دا تێ دیتن، ئه‌وا خوه‌ گونه‌ھكار زانینه‌ Ùˆ داخازا لێبوورینێ Ú˜ گونه‌ھێن خوه‌ را كرنه‌، ڤێجا دگه‌ل Ú¤ÛŽ یێكێ چه‌وا مرووڤ دكارێ ئه‌وا پاك Ùˆ بێ گونه‌ھ بزانێ؟

جه‌واب ئه‌ڤه‌ كو ئه‌وان پاكان صه‌له‌وات و سه‌لامێن خودێ ل سه‌ر وان بن ژ به‌ر ئختلافا ده‌ره‌جه‌ و مه‌رته‌بان، كو بلنداھیا كه‌مال و قوربا ئلاھی دا بوون، ژ خوه‌ را وه‌زیفه‌ و به‌رپرسیاریه‌ك پتر ژ یێن دی ددیتان و به‌لكی به‌رێ خوه‌ دانا ژ غه‌یری مه‌عبوود ب ھه‌ر ئاوایه‌كی بوویا گونه‌ھه‌ك مه‌زن حه‌ساب دكران و ژ به‌ر ڤێ یێكێ عوزرێ خوه‌ دخوه‌ستان و ئستغفار دكران٪ و پێشیێ دا مه‌ گووت كو مه‌خسه‌د ژ مه‌عصووم بوونێ پارازتی بوونا ژ ھه‌می كاران نینه‌ كو ب ئاوایه‌كی كه‌لیما گونه‌ھ ژێرا بكار تێ برن، به‌لكی مه‌خسه‌د ژ وێ پارازتی بوونا وا یه‌ ژ ھه‌می موخاله‌فه‌تان دگه‌ل ته‌كلیفێن لازم و دوور كه‌تنا وا یه‌ ژ ھه‌می حه‌رامێن فقھی٪

3.      شوبها سسێ ئه‌ڤه‌ كو: Ú˜ مه‌عصووم بوونا پێغه‌مبه‌ران را (س) Ú˜ ئایه‌تێن قورئانێ ده‌لیل ھات ئانین كو ئه‌و «موخله‌ص»ن Ùˆ شه‌یطان نكارێ خوه‌ تێكه‌ل وان بكێ، حالحاله‌ د قورئانا پیرووز بخوه‌ دا ده‌رحه‌ق پێغه‌مبه‌ران دا (ص) به‌حسا شه‌یطان دكێ كو خوه‌ تێكه‌ل كار Ùˆ بارێ وان كریه‌ف یێك Ú˜ وان ئایه‌تا 27 یا سووره‌تێ ئه‌عرافه‌ كو كه‌ره‌م دكێ: «ئه‌ی به‌نی ئاده‌م، بلا شه‌یطان ھه‌وه‌ نه‌خاپێنێ، چه‌وا كو دایك Ùˆ بابێ ھه‌وه‌ Ú˜ بھشتێ ده‌رانیی»٪ Ù„ ڤێده‌رێ خاپاندنا ئاده‌م Ùˆ حه‌وایێ Ùˆ ده‌رانینا وان Ú˜ بهشتێ ھاتیه‌ نسبه‌ت دان بال شه‌یطان ڤه‌٪ Ùˆ د ئایه‌تا 41 یا سووره‌تێ صاد دا Ú˜ ده‌ڤێ حه‌زره‌تێ ئه‌ییوب دبێژێ: «گازی خودایێ خوه‌ كر كو: ئه‌ڤه‌ ھه‌ما براستی شه‌یطان Ù¾ÛŽ زه‌حمه‌تی Ùˆ ئیزایێ خوه‌ تێكه‌ل من كریه‌»٪ Ùˆ د ئایه‌تا 52 يا سووره‌تێ حه‌جج دا ئاوایه‌ك یێ خوه‌ تێكه‌ل كرنا شه‌یطان Ú˜ ھه‌می پێغه‌مبه‌ران را سابت دكێ٪ چكو وھا كه‌ره‌م دكێ: «و مه‌ پێشیا ته‌ دا Ú† ھنارتی Ùˆ پێغه‌مبه‌ر رێنه‌كرنه‌ ئللا كو ده‌ما داخاز Ùˆ ھێڤیه‌ك بكرا شه‌یطان خوه‌ تێكه‌ل ÙˆÛŽ داخازێ دكرا ٪٪٪»٪

جه‌واب ئه‌ڤه‌ كو قه‌ د چ یێك ژ ڤا ئایه‌تا دا تێكه‌لیه‌ك كو ببێ سه‌به‌بێ موخاله‌فه‌تا پێغه‌مبه‌ران (س) دگه‌ل وه‌زیفێن وان بال شه‌یطان ڤه‌ نه‌ھاتیه‌ نسبه‌ت دان٪ چكو ھندیكه‌ ئایه‌تا 27 یا ئه‌عرافه‌، ئشاره‌ دكێ بال وه‌سوه‌سا شه‌یطان ده‌رحه‌ق خارنا ژ «شه‌جه‌را مه‌نھییه‌» كو نه‌ھیا ژ خارنا وێ نه‌ھیا ته‌حریمی نه‌بوو، به‌لكی ھه‌ما ته‌نێ ژ ئاده‌م و حه‌وایێ را ھاتبوو گووتن كو: ئه‌گه‌ر ژ وێ بخوون وێ ژ «جه‌ننه‌تێ» ده‌ركه‌ڤن و بێن سه‌ر عه‌ردێ، و وه‌سوه‌سا شه‌یطان بوو سه‌به‌بێ موخاله‌فه‌تا وان دگه‌ل ڤێ نه‌ھیا «ئرشادی»٪ و د ئه‌صل دا ژ خوه‌ ئه‌و عاله‌م نه‌ عاله‌ما ته‌كلیفێ بوو و ھێجا شه‌ریعه‌ته‌ك نازل نه‌بووبوو و نه‌ھاتبوو٪ و ئایه‌تا 41 یا سووره‌تێ صاد ژی به‌حسا ئه‌وا نه‌خوه‌شی و نه‌رحه‌تی یا دكێ كو ژ ئالیێ شه‌یطان ڤه‌ سه‌ر حه‌زره‌تێ ئه‌ییوب دا ھاتین، و ئه‌صلا چ گرێدان ب موخاله‌فه‌ا وی حه‌زره‌تێ دگه‌ل ئه‌مر و نه‌ھیێن خودێ ڤه‌ نینه‌٪ و ئایه‌تا 52 یا حه‌ج ژی به‌حسا خرابكاریێن شه‌یطان د به‌رابه‌رێ كارێ پێغه‌مبه‌ران دا دكێ و نیشان ددێ كو شه‌یطان د حالێ خه‌باتێ دا یه‌ دا كو نه‌ھێلێ پێغه‌مبه‌ر (ص) ده‌رحه‌ق ھدایه‌ت كرن و رێ راستك رنا خه‌لكێ دا بگھێن مه‌خسه‌دا خوه‌ و خوه‌ستا وان بێ جی، كو پاشی را خودایێ ته‌عالا حیله‌ و خاپینووكێن شه‌یطان ژ ناڤ دبێ و دینێ حه‌ق قه‌وی دكێ و بھێز تێخێ٪

4.   شوبھا چارێ ئه‌وه‌ كو د ئایه‌تا 121 Ú˜ سووره‌تێ طاھا دا نسبه‌تا «عصیان – نه‌گوھداری» Ùˆ د ئایه‌تا 115 یا ÙˆÛŽ دا نسبه‌تا «نسیان – ژبیر كرن»ێ ھاتیه‌ پالدان بال حه‌زره‌تێ ئاده‌م ڤه‌ سه‌لامێن خودێ Ù„ÛŽ بن٪ Ùˆ ئه‌ڤ نسبه‌تێن ھه‌ چه‌وا دگه‌ل مه‌عصووم بوونا ÙˆÛŒ حه‌زره‌تی رێك دكه‌ڤێ؟

جه‌وابا ڤێ شوبھێ ژ گووتنێن پێشی رووناھی بوو و كفش بوو كو ئه‌ڤ «عصیان و نیسان» نه‌ گرێدایی یه‌ ب ته‌كلیفا ئلزامی ڤه‌، كو موحه‌قه‌ق ژێ ھاتبێ خوه‌ستن كو پێك بێنێ٪

5.   شوبھا پێنجێ ئه‌ڤه‌ كو د قورئانا پیرووز دا نسبه‌تا ده‌ره‌وێ ھاتیه‌ پالدان بال ھنه‌ك Ú˜ پێغه‌مبه‌ران ڤه‌ سه‌لامێن خودا Ù„ وان بن، وه‌ك چه‌وا د ئایه‌تا 89 یا سووره‌تێ صاففات دا Ú˜ ده‌ڤێ حه‌زره‌تێ ئبراھیم (س) ھاتی گووتن: «فقال إنی سقیم – ھه‌ما براستی ئه‌ز نه‌خوه‌ش حالم» حالحاله‌ نه‌ نه‌خوه‌ش بوو٪ Ùˆ د ئایه‌تا 63 یا سووره‌تێ ئه‌نبیا دا Ú˜ ده‌ڤێ ÙˆÛŒ حه‌زره‌تێ دبێژێ: «قال بل فعله‌ كبیرھم ھذا – نه‌، به‌لكی ئه‌ڤی مه‌زنێ وان ئه‌ڤ كار كریه‌ Ùˆ پوتێن پچووك شكاندنه‌»؛ حالحاله‌ ئه‌وی بخوه‌ پووت شكاند بوون٪ Ùˆ د ئایه‌تا 70 Ú˜ سووره‌تێ یووسف دا دبێژێ: « ٪٪٪ - پاشێ گازیكه‌ره‌كی ب ده‌نگێ بلند گازی كر كو: ئه‌ی گه‌لی كاروانیان، ھه‌ما براستی ھوون دزن»، حالحاله‌ برایێن یووسف دزی نه‌كر بوون٪

جه‌واب ئه‌ڤه‌ كو ئه‌ڤ گووتن سه‌ر گووتنا ھنه‌ك روایه‌تان «ته‌وریه‌ - ئرادا مه‌عنایه‌ك دی» بوویه‌ ژ به‌ر ھنه‌ك مه‌صله‌حه‌تێن دی وھا خه‌به‌ر دانه‌ و ژ ھنه‌ك روایه‌تان ژی كفش دبێ كو ب ئلھاما خودا وه‌ره‌نگ خه‌به‌ر دانه‌، چه‌وا كو د ئایه‌تا ده‌رحه‌ق قصه‌تا یووسف دا ھاتی دبێژێ: «٪٪٪ - ب ڤی ئاوایی مه‌ ژ یووسف را رێك خست»٪ و د ھه‌ر حال و كاری دا ئه‌ڤ ده‌ره‌وێن ب ڤی ئاوایی گونه‌ھ و موخاله‌فه‌تا مه‌عصوومیێ نینه‌٪

6.   شوبھا شه‌شێ ئه‌وه‌ كو: د قصه‌تا حه‌زره‌تێ مووسا دا ھاتیه‌ كو كه‌سه‌ك Ú˜ قبطیان كو گه‌ل یێك Ú˜ به‌نی ئسرائیل كه‌تبوو جره‌كێشێ كوشت Ùˆ Ú˜ به‌ر Ú¤ÛŽ یێكێ Ú˜ مصرێ ره‌ڤی Ùˆ ده‌ما خودێ ئه‌مرێ ÙˆÛŒ كر كو بچێ فرعه‌ونیان گازی بكێ Ú˜ حه‌قێ را، گووت: «و Ù„Ú¾Ù… علی ٪٪٪ - ئه‌وا Ù„ سه‌ر من گونه‌ھه‌ك ھه‌یه‌ ڤێجا طرسا من Ú˜ ÙˆÛŽ یه‌ كو من بكوژن»٪ Ùˆ د په‌ی را ڤێجا ده‌ما فرعه‌ون به‌حسا ئه‌وێ قه‌تلێ ژێرا كر Ùˆ دا روویێ وی، ئه‌وی گووت: «فعلتھا ٪٪٪ - ده‌ما من ئه‌و كاری كر، Ú¾Ù†Ú¯ÛŽ ئه‌ز Ù„ رێ شاش بووم»٪ ئه‌ڤ مه‌سه‌له‌ چه‌وا دگه‌ل عصمه‌تا پێغه‌مبه‌ران – ھه‌رچه‌ند Ù¾ÛŽØ´ پێغه‌مبه‌ریێ دا Ú˜ÛŒ- رێك دكه‌ڤێ؟

جه‌واب ئه‌ڤه‌ كو كوشتنا یێ قبطی نه‌ ژ قه‌ستی و عه‌مدی بوو و ژ به‌ر ڤه‌وه‌شاندنا كولمه‌كی كو لێ ڤه‌وه‌شاند ھات كوشتن؛ و رستا «لھم علی ٪٪٪» گوره‌كی فكرا فرعه‌ونیان ھاتیه‌ گووتن و مه‌خسه‌د ئه‌وه‌ كو ئه‌و من قاتل زانن و ئه‌ز دطرسم ژ به‌ر قصاص كرنێ من ژ به‌ر وی ڤه‌ بكوژن؛ و رستا «و انا من الضالین» ئان ژ وی قاسی را ھاتیه‌ گووتن كو دگه‌ل فرعه‌ونیان ببورێنێ «موماشاتێ بكێ» حه‌چوه‌كو گووتبێ: ھه‌ما وه‌ حه‌ساب بكه‌ كو ئه‌ز ھنگێ ل رێكێ شاش بووبم، لێ نھا خودێ ئه‌ز ھدایه‌ت كرمه‌ و ئه‌ز پێ ده‌لیلێن بررا و قه‌وی ب ئالیێ ھه‌وه‌ ڤه‌ ھاتمه‌٪ و ئان مه‌خسه‌د ژ «ضه‌لاله‌ت – شاشیا د رێكێ دا» نه‌ ئاگاھیه‌ ژ په‌یھاتێن وی كاری٪ و د ھه‌ر حال و كاری دا ده‌لاله‌ت ناكێ ل سه‌ر موخاله‌فه‌تا حه‌زره‌تێ مووسا دگه‌ل ته‌كلیفا وی یا ئلزامی یا خودایی و بڤێ نه‌ڤێ٪

7.      شوبھا حه‌فتێ ئه‌وه‌ كو: د ئایه‌تا 94 یا سووره‌تێ یوونس دا Ú˜ پێغه‌مبه‌رێ خودا را (ص) ھاتیه‌ گووتن كو: «ئه‌گه‌ر تو د شكێ دا بی ده‌رحه‌ق ÙˆÛŽ یا مه‌ Ú˜ ته‌ را رێكری، Ú˜ وان بپرسه‌ ئه‌وێن پێشیا ته‌ دا كتێبێ دخوه‌ندن٪ ھه‌ما موحه‌قه‌ق حه‌ق Ú˜ ئالیێ خودایێ ته‌ڤه‌ Ú˜ ته‌ را ھاتیه‌، ڤێجا موحه‌قه‌ق نه‌ وه‌ بێ تو ببی Ú˜ دودلان» Ùˆ د ئایه‌تا 147 Ú˜ سووره‌تێ به‌قه‌ره‌ Ùˆ 60 Ú˜ سووره‌تێ ئالێ عمران Ùˆ 114 یا ئه‌نعام Ùˆ 17 یا ھوود Ùˆ 23 یا سه‌جده‌ دا، ئه‌وی حه‌زره‌تی نه‌ھی دكێ Ú˜ شك Ùˆ دودلیێ٪ نخوه‌ چه‌وا مرووڤ دكارێ بێژێ گرتنا وه‌حیێ شك Ùˆ دودلی تێدا چێنابێ؟

جه‌وابا ڤێ شوبھێ ئه‌وه‌ كو: ئه‌ڤ ئایه‌تێن ھه‌ نابن ده‌لیلا وی قاسی كو ئه‌و حه‌زره‌ت كه‌تبێ شك و دودلیێ، به‌لكی دخازێ ئه‌ڤێ نوكتێ بێژێ كو رساله‌ت و پێغه‌مبه‌ریا وی حه‌زره‌تی و حه‌قانیه‌تا قورئانا پیرووز و ناڤه‌رووكا وێ نه‌ تشته‌ك وه‌ره‌نگه‌ كو جھێ شك و دودلیێ تێدا ھه‌بێ٪ و د حه‌قیقه‌ت دا ئه‌ڤ ئاوایێ خه‌به‌ردانێ ژ ڤی قسمی یه‌ كو تێ گووتن «ایاك أعنی و اسمعی یا جارة» = دیواروو! ئه‌ز ژ ته‌ را دبێژم بووكێ تو سه‌ح بكه‌»٪