موھمیا خلاسه‌ك ناسیێ



موھمیا خلاسه‌ك ناسیێ

 

 Ù¾ÛŽØ´Ù‡â€ŒÙƒÛŒ

د‌ د‌ه‌سپێكا كتێبێ د‌ا مه‌ د‌ه‌رحه‌ق موھمیا لێكوولینا د‌ین و بنیاتێن وێ د‌ا ( ته‌وحید‌ ، نوبوووه‌ت ، مه‌عاد‌ ) ئاخفت و رووناھی كر كو ژیانا ئنسانكی د‌گره‌وا چاره‌ د‌یتنا د‌ورسته‌ ژ ڤا مه‌سلارا .

د‌ پشكا ێیكێ د‌ا (د‌ه‌رسێن 1 – 20) ژ مه‌سه‌لێن خود‌ێ ناسیێ و د‌ پشكا د‌ووێ د‌ا (د‌ه‌رسێن 21 – 40) ژ رێك و رێك ناسی یێ (پێغه‌مبه‌ری و پێشكاریا د‌ینی) ھات خه‌به‌رد‌ان و نھا ژی ئه‌مێ د‌ه‌رحه‌ق موھمترین مه‌سه‌لێن قیامه‌تێ د‌ا ل بن سه‌رد‌ێرا «خلاسه‌ك ناسیێ» د‌ا باخڤین.

جارا یێكێ ئه‌مێ به‌حسا تایبه‌تی یا ڤی ئه‌صلێ باوه‌ریێ بكین و بێژین كانێ چ‌ ئه‌سه‌ر ھه‌یه‌ لسه‌ر ژیانا فه‌رد‌ی و كوومی پاشێ ئه‌مێ بێژن كو ھه‌بوونا بیرو ھزرا د‌ورست د‌ه‌رحه‌ق مه‌عاد‌ێ د‌ا گرێد‌ایی یه‌ ب وێ چه‌ند‌ێ ڤه‌ كو روحه‌ك نه‌مه‌حسووس و ھه‌ر د‌ائم ھه‌یی ھه‌بێ . چه‌وا كو ھه‌یین ناسی بێ ی باوه‌ریا ب خود‌ایێ ته‌ك ناقصه‌ و كێماسی تێد‌ا ھه‌یه‌ ب وی ئاوایی مرووڤ ناسی ژی بێ ی را ژی ڤێجا ژی رێك بكه‌ڤێ باڤێژین به‌ر لێكوولینێ و ژێ باخڤین .

موھمیا باوه‌ریا ب قیامه‌تێ

ھه‌د‌ه‌فا خه‌باتا ژ ژیانێ را ئه‌وه‌ كو مرووڤ خوه‌ست و موحتاجی و ئارمانجێن خوه‌ ب د‌ه‌ستڤه‌ بێنێ و بگھێ به‌خته‌وه‌ری و كه‌مالا ته‌مام. و چه‌وانیا كار و كریاران و چه‌وانیا رێك خستێنا وان گرێد‌ایی پێ وان ھه‌د‌ه‌ف و ئارمانجاڤه‌یه‌ كو د‌ یانێ د‌ا خه‌بات ژ وان را تێ كرن . نخوه‌ ناسینا ھه‌د‌ه‌فا پاشین د‌ ژیانێ د‌ا به‌ر پرسیاری یا بنیاتی ھه‌یه‌ د‌ كار و كریارا د‌ا. د‌ حه‌قیقه‌ت د‌ا سه‌به‌بێ عه‌سلی د‌ رێچكا خه‌باتا ژیانێ د‌ا چه‌وانیا نێرین و د‌یتن و ناسینا مرووڤه‌ د‌ه‌رحه‌ق حه‌قیقه‌ت و كه‌مال و به‌خته‌وه‌ریا خوه‌ د‌ا. كه‌سێ كو خوه‌ كوومه‌ك ژ عونصورێن ماد‌د‌ی حه‌ساب بكێ و ژیانا خوه‌ ڤه‌بریێ د‌ چه‌ند‌ رووژێن ژیانا ڤێ د‌ونیایێ د‌ا بزانێ و له‌ززه‌ت و به‌خته‌وه‌ری و كه‌مالێ د‌ ژیانه‌كی خێنجی د‌ ژیانا ڤێ د‌ونیایێ د‌ا نه‌بینێ وێ ب ئاوایه‌ك وه‌ره‌نگ رابێ و روونێ و معه‌مله‌تێ د‌گه‌ل خه‌لكێ بكێ كو حه‌وجه‌ھی و ڤیانێن وی یێن ڤێ د‌ونیایێ پێك بێن. لێ كه‌سێ كو حه‌قیقه‌تا ھه‌بوونا خوه‌ سه‌راتر ژ ماد‌د‌یاتا د‌بینێ و مرنێ خلاسه‌كا ڤیانێ حه‌ساب ناكێ و ئه‌وێ د‌ه‌سپێكا جی گوھازتنێ ژ ڤێ د‌ونیایێ بو د‌ونیایا د‌ی د‌زانێ و رابوون روونشتن و خه‌باتێن خوه‌ یێن باش وه‌سیله‌یه‌ك حه‌ساب د‌كێ بو گھانا كه‌مال و به‌خته‌وه‌ریێ، ئه‌ڤێھه‌ وێ به‌رنامه‌ و پرووژا خوه‌ یا ژیانێ وه‌ره‌نگ د‌ارێژێ كو ژ ژیانا وی یا ھه‌ر و ھه‌ر را پر فه‌ید‌ه‌تر بێ و پتر فه‌ید‌ێ بگھێنیێ. ژیانا د‌ونیایێ ئه‌وی بێ ھێڤی ناكێ و پاشد‌ه‌ ناد‌ێ ژ خه‌بات و پێك ئانینا مه‌سئولیه‌تێ و ب د‌ه‌ستڤه‌ ئانینا به‌خته‌وه‌ری و كه‌مالا ھه‌ر و ھه‌ر .

ئه‌سه‌را ڤا ھه‌رد‌و مرووڤناسیان نه‌ د ‌ژیانا فه‌رد‌ی ته‌نێ د‌ا یه، به‌لكی د‌ ژیانا كوومكی و معه‌مله‌تا د‌و به‌ره‌كی یا مرووڤا د‌ به‌رابه‌رێ ھه‌ڤد‌ا ژی ته‌ئسیره‌ك زه‌حفی ھه‌یه‌ . و باوه‌ریا ب ژێانا ئاخره‌تی و خه‌لات و جه‌لاتی ئه‌به‌د‌ی پر ته‌ئسیر ھه‌یه‌ لسه‌ر ھای ژێ مانا حه‌ق حوقووقێ یێن د‌ی ھه‌روھا قه‌نجی كرن و فد‌اكاری د‌ه‌رحه‌ق موحتاجاد‌ا . و د‌حالێد‌ابێ ژ پێك ئانین و ب جی ئانینا قانوونان را ب ئاوایه‌ ك د‌ورست و د‌وورێ ژ رولمێ كێمتر مرووڤ موحتاجێ شد‌اند‌نێ و د‌ژواریێ د‌بێ . بێ شك ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ باوه‌ری د‌ جھانێ د‌ا بلاڤ ببێ و جی بگرێ موشكلات و نه‌خوه‌شییێ ناڤ ملله‌تا د‌ا ژی وێ پر كێمتر ببن .

حه‌تانھا كفش بی كو مه‌سه‌لا قیامه‌تێ و ڤه‌ژه‌نین و لێكوولینا وێ د‌ه‌رحه‌قێ د‌ا چقاس موھم و به‌ركه‌تی و ھێژایی یه‌ و حه‌تا باوه‌ریا ته‌وحید‌ێ ب ته‌نێكی ( بێ ی باوه‌ریا ب قیامه‌تێ ) نكارێ ئه‌سه‌را ته‌مام و بێ كێماسی د‌ه‌ینێ سه‌ر ژیانا باش و خوه‌شد‌ڤێ. ل ڤێد‌ه‌رێ یه‌ كو ره‌مز و رازا موھم گرتنا ئه‌د‌یانێن عه‌سمانی و نه‌خاصما د‌ینێ ھێژایی یێ ئسلامێ كفش د‌بی كو ئه‌ڤ ئه‌ساسێ باوه‌ریێ ئه‌ڤ قاس موھم زانینه‌ و پێغه‌مبه‌رێن خود‌ێ ئه‌وقاس خه‌بتینه‌ كو باوه‌ریا ب قیامه‌تێ د‌ د‌لێ خه‌لكێ د‌ا جی بكن و ھه‌ر د‌ائم قاھیمتر بكن .

باوه‌ریا ب ژیانا ئاخره‌تێ ھنگێ د‌كارێ ئه‌سه‌رێ د‌ێنێ سه‌ر ره‌فتار و رابین روونشتن و معه‌مله‌تا مرووڤان چ فه‌رد‌ و چ كووم، كو مرووڤ ب ئاوایه‌كی بزانێ گرێد‌ان ھه‌یه‌ د‌ناڤبه‌ینا خه‌بات و كریارێن ڤێ د‌ونیایی و به‌خته‌وه‌ری و بختره‌شیا د‌وێ د‌ونیایێ د‌ا . كێمێ كێم گه‌ره‌كه‌ ئه‌ڤ قاس بێقه‌بوول كرن كو خوه‌شی و عه‌زابێ ئاخره‌تێ ژ به‌ر كریارێن باش و نه‌باشێ ڤێ د‌ونیایێ ڤه‌نه‌ . لێ ئه‌گه‌ر وه‌ره‌نگ بێ فكر كرن كو به‌خته‌وه‌ریا ئاخره‌تێ مرووڨ دكارێ ل وێده‌رێ ب ده‌ست خوه‌ڨه‌ بینێ- چه‌وا كو مرووڨ خوه‌شیێن دونیایێ د‌ڤێ د‌ونیایێ د‌ا د‌ه‌س خوه‌ تێخێ - ھنگێ باوەریاب رووژا قیامه‌تێ وێ ئه‌سه‌رێ نه‌ده‌ینێ سه‌ر كارو كریارێێ مرووڨا ل ڤێ دونیایێ دا چكو گووره‌كی ڨێ بیروھزرێ وێ بێ گووتن كو : ژ ده‌ستڤه‌‌ ئانینا به‌خته‌وه‌ری و خوه‌شیێن ڨێ دونیایێ د دونیایێ دا گه‌ره‌كه‌ خه‌بات بێ كرن و ژ گھانا به‌خته‌وه‌ریا ئاخره‌تێ را ژی گه‌ره‌كه‌ پاش مرنێ و د ئاخره‌تێ دا بخه‌بتن إ

ڤێ گووره‌كێ خێنجی سابت كرنا رووژا قیامه‌تێ گه‌ره‌كه‌ گرێدانا د ‌ناڤبه‌ینا ڤا ھه‌ردوو جھانادا ژی سابت ببێ ھه‌روھا گرێدانا ناڤبه‌ینا كریارێن ئختیاری یێن مرووڤ و به‌خته‌وه‌ری ئان به‌ختره‌شی یا ھه‌روھه‌رده‌ سابت ببێ .

موھمیا قیامه‌تێ د قورئانا پیرووز ده‌

زێده‌ ترێ Ú˜ سێیێكا ئایه‌تێن قورئانێ ده‌رحه‌ق ژیانا ئه‌به‌دی دایه‌ . كوومه‌ك Ú˜ ئایه‌تان به‌حسا لازم بوونا باوه‌ریاب ئاخره‌تێ دكێ (وه‌ك : به‌قه‌ره‌  /4 ØŒ لوقمان / 4 ،نه‌مل / 3 Ùˆ..). بره‌ك دی Ú˜ ئایه‌تا به‌حسا په‌یھاتێن ئنكارا قیامه‌تێ دكن ( ئسراء / 10 ØŒ فورقان / 11 ØŒ موئمنوون / 74 Ùˆ...) برا سسێ Ú˜ خوه‌شیێن دائمی (ره‌حمان / 46 حه‌تا خلاسه‌كێ . واقعه‌ / 15 – 38 ØŒ ده‌ھر / 11 – 31 Ùˆ ... ) Ùˆ براچارێ Ú˜ عزابێ ھه‌رو ھه‌ر (حاققه‌ / 20 – 27 ØŒ مولك / 6 – 11 ØŒ واقعه‌ / 42 – 56 Ùˆ...) دئاخڤن . د ھنه‌ك ئایه‌ تا ده‌ Ú˜ گرێدانا دناڤبه‌ینا كریارێن قه‌نج Ùˆ خراب Ùˆ ده‌ستھاتێن وان یێن ئاخره‌تێ ده‌حس ھاتیه‌ كرن . ھه‌روھا ب گه‌له‌ك ئاوایا Ú˜ قیامه‌تێ ھاتیه‌ ئاخفتن كو گه‌ره‌كه‌ ھه‌بێ وجه‌وا شوبھین ئنكاركه‌ران ھتیه‌ دایین وھه‌روھا سه‌ركانیا خوه‌ھری Ùˆ خرابکاریان ئنكارا قیامه‌تێ Ùˆ رووژا حه‌سابێ ھاتیه‌ زانین ( صاد / 26 ØŒ سه‌جده‌ / 140 ) .

ده‌ما مرووڤ ھنه‌كی ل ئایه‌تێن قورئانێ دا ھوور دبێ مرووڤ پێ دحه‌سھێ كو قسمه‌ك زه‌حفی ژ گووت و بێژا پێغه‌مبه‌رێن خودا دگه‌ل خه‌لكێ به‌حسا قیامه‌تێ بوویه‌ ، حه‌تا ب ڤێ ژی مرووڤ دكارێ بێژێ كو خه‌باتا وان ژ سه‌لماندن و سابت كرنا ڤی ئه‌صلی را پتر بویه‌ ژ سابت كرنا ئه‌صلی ته‌وحید و پێكاتیا خودارا . چكو پبرێ خه‌لكێ ژ قه‌بوول نه‌كرنا ڤی ئه‌صلی را خوه‌ باددان و دژوارتربین .



1 next