حه‌ضره‌تێ نووح (س)

نووح (س)

«بیه‌قین، مه‌ نووح رێكر ناڤ قه‌ومێ وی، ڤێجا گووت: ئه‌ی قه‌ومێ من، عباد‌ه‌تێ خود‌ێ بكن؛ خێنجی وی چ ئلاھ ژ ھه‌وه‌ را نینه‌، ئه‌ز ژ به‌ر عه‌زابێ رووژه‌ك مه‌زن ژ ھه‌وه‌ د‌طرسم» ئه‌عراف/59

«و به‌حسا نووح لسه‌ر وان بخوونه‌، ھنگێ كو گووت قه‌ومێ خوه‌: ئه‌ی قه‌ومێ من! ئه‌گه‌ر مایینا من و ئه‌ڤاھه‌ كو ئه‌ز بیر ئانینا ئایه‌تێن خود‌ێ ژ ھه‌وه‌ ره‌ چێد‌كم، ل ھه‌وه‌ گران تێ، ڤێجا من ته‌وه‌ككولا خوه‌ د‌ایه‌ سه‌ر خود‌ێ» یونس/71

بنێره‌: ھوود ‌/25-48؛ ئه‌نبیاء /76-77؛ موئمنوون /23-30؛ شوعه‌را /105-122؛ عه‌نكه‌بووت /14-15؛ صاففات /75-82؛ ئه‌ززاریات /46؛ ئه‌لقه‌مه‌ر /9-17؛ ته‌حریم /10 و نووح /1-28

پێغه‌مبه‌ر (ص): خود‌ێ نووح د‌ چل سالیێ د‌ا ب پێغه‌مبه‌ری شاند‌، ئه‌و 950 سالا د‌ ناڤ قه‌ومێ خوه‌ د‌ا ما و گازی وا كر؛ پشتی تووفانێ ژی شێست سالان ساخ ما، حه‌تا خه‌لك پر بوون و بلاڤ بوون.

1.       بَعَثَ اللّه‏ُ نُوحا لأربَعينَ سَنةً، ولَبِثَ في قَومهِ ألفَ سَنةٍ إلاّ خَمسينَ عاما يَدعُوهم، وعاشَ بعدَ الطُّوفانِ سِتّينَ سَنةً حتّى كَثُرَ النّاسُ وفَشَوا (المستدرك على الصحيحين: 2 / 595 / 4005).

ئمام باقر (س)- د‌ه‌رحه‌ق ئایه‌تا: «و مـا آمَـنَ مَعَهُ‏ إلاّ قَليلٌ - خێنجی كێمه‌كا د‌گه‌ل وی ئیمان نه‌ئانین» (هود: 40)-: ئه‌و حه‌شتێ كه‌س بوون. (البحار: 11 / 336 / 64).

ئمام باقر (س): د‌ه‌ما نووح (س) سیسکا خورمایێ چاند‌، قه‌ومێ وی د‌ به‌ر د‌ا د‌ه‌رباز د‌بوونا و لێ د‌كه‌نینا و طه‌ڤزێ خوه‌ پێ د‌كران و د‌گووتان: ئێد‌ی ئه‌و مژوولێ چاند‌نا د‌ارا بوویه‌، حه‌تا كو ئه‌و د‌ار مه‌زن بوون و بوو د‌ارا خورمایێ ستوور و بلند‌ و نووح (س) ئه‌و بڕی و تراشی، قه‌ومێ وی گووتن: بیه‌ نه‌ججار! پاشێ ئه‌و ل ھه‌ڤ د‌ا و گه‌می چێكر، ڤێجا دبه‌رد‌ا د‌ه‌رباز د‌بوونا و د‌كه‌نیان و طه‌ڤزێ خوه‌ پێ د‌كران و د‌گووتان: بوویه‌ گه‌میڤان ل چوولێن عه‌رد‌ێ د‌ا! حه‌تا كو چێكرنا گه‌می یێ خلاس كر. (الكافي: 8 / 283 / 425).

قصه‌تا وی (س) د‌ قورئانێ د‌ا

شاند‌ن و رێكرنا وی

پشتی ئاد‌ه‌م (س) خه‌لك یێك ئوممه‌ت بی و ب ئاوایه‌ك ساد‌ه‌ و رحه‌ت د‌ژیان و لسه‌ر فطره‌تا ئنسانی بوون، حه‌تا كو رحێ ئستكبار و خوه‌ مه‌زن كرنێ د‌ ناڤ وان د‌ا بلاڤ بوو و كێم كێم ھنه‌كا خوه‌ لسه‌ر سه‌رێ ھنه‌كا مه‌زن كر.

... ئه‌ڤ بوو كو د‌ زه‌مانێ نووح (س) د‌ا فه‌ساد‌ و خرابی لسه‌ر عه‌رد‌ێ بلاڤ و زێد‌ه‌ بوو و خه‌لكێ به‌رێ خوه‌ ژ د‌ینێ ته‌وحید‌ێ و رێچكا عه‌د‌اله‌تا ئلاھی زڤراند‌ و به‌رێ خوه‌ د‌ان عباد‌ه‌تێ پوتان، كو ژ ناڤ ڤان پوتان خود‌ایێ سوبحان ناڤێ وود و سوواع و یه‌غووس و یه‌عووق و نه‌سر ئانیه‌ (سووره‌تێ نووح).

ته‌به‌قێن خه‌لكێ ژ ھه‌ڤ د‌وور كه‌تن و قود‌ره‌تمه‌ند‌ێن كو مال و زارووك بوویین سه‌به‌بێ قود‌ره‌تێ ژ وان را، حه‌ق حقووقێ زه‌عیفان بن پی كرن و زوورگووان یێن بند‌ه‌ست، ژار و به‌له‌نگاز كرن و گووره‌كی خوه‌ستنا خوه‌ لسه‌ر وان حوكم كرن (سووره‌تێ: ئه‌عراف، نووح و ھوود‌). ڤێجا خود‌ێ نووح (س) د‌گه‌ل كتێب و شه‌ریعه‌تێ رێكر ناڤ وان و ئه‌وی ئه‌و بئالیێ ته‌وحید‌ا خود‌ایێ سوبحان ڤه‌ گازی كرن و ھه‌ر وھا ئه‌و د‌ه‌عوه‌ت كرن ژ بونا ئاڤێتنا شریكان ژ خود‌ێ را و ژ وێ چه‌ند‌ێ را كو ھای ژ وه‌ك یێك بوونێ د‌ ناڤ خوه‌ د‌ا ھه‌بن (به‌قه‌ره‌/213) ئه‌ڤ كار ب رێكا مزگینی و طرساند‌نێ ڤه‌ پێك ئانی.

خه‌باتا حه‌زره‌تێ نووح (س) ژ د‌ه‌عوه‌تا خوه‌ را

... و قه‌ومێ خوه‌ گازی د‌كرا ژ ئیمانا ب خود‌ێ و ئایه‌تێن وی را و ژ وێ یێكێ را ھه‌می كارینا خوه‌ بكار د‌برا و شه‌ڤ و رووژ و خه‌ف و ئه‌شكه‌ره‌ ئه‌و ژ حه‌قیێ را د‌ه‌عوه‌ت د‌كران، لێبه‌لێ جه‌وابا خه‌لكێ ژ وی را خێنجی عناد‌ و سه‌ركێشیێ نه‌ تشته‌ك د‌ی بوو.

قاسێ حه‌زره‌تێ نووح د‌ ناڤ قه‌ومێ خوه‌ د‌ا مایی

... د‌ ناڤ قه‌ومێ خوه‌ د‌ا 950 سالان ما و خه‌لك ب ئالیێ خود‌ێڤه‌ گازی كرن، لێبه‌لێ خێنجی طه‌ڤز پێ كرنێ و توھما د‌یناتیێ و ئه‌ڤێ چه‌ند‌ێ كو د‌خازێ خوه‌ سه‌ر وان بێخێ، جه‌وابه‌ك د‌ی نه‌د‌انێ، حه‌تا كو ئاریكاری ژ خود‌ایێ خوه‌ خوه‌ست (س: عه‌نكه‌بووت)...

چێكرنا گه‌میێ

... خود‌ێ فه‌رمان د‌ایێ كو بئاریكاری و سه‌راست كرنا وی گه‌میێ چێكێ و ئه‌وی د‌ه‌س چێكرنا گه‌میێ كر...

نازل بوونا عه‌زاب و ھاتنا تووفانێ

... چێكرنا گه‌میێ خلاس بوو و ئه‌مرێ خود‌ێ ھات و ته‌نوور (كووفه‌) فویری، خود‌ێ ژ نووح (س) را وه‌حی كر كو ژ ھه‌ر حه‌یوانه‌كی جووته‌كی (نێر و مێ) و بنه‌مالا خوه‌ -خێنجی ئه‌وا كه‌سێن كو پێشد‌ا فه‌رمانا ئلاھی د‌ه‌رحه‌ق نووقی بوونا وان د‌ا ھاتی، یانی ژنا وی و كورێ وی كو ل گه‌میێ صوار نه‌بوون- و ھه‌ر وھا ئه‌وێن ئیمان ئانیین، صوارێ گه‌میێ بكێ (سووره‌تێ ھوود‌ و موئمنوون) د‌ه‌ما نووح ئه‌و ل گه‌میێ كرن و ھه‌می صوارێ وێ بوون، خود‌ێ د‌ه‌ریێن عه‌سمانا ڤه‌كرن و ئاڤ ژوورد‌ا ھات و كانی یێن عه‌رد‌ێ ژی فویراند‌ن و ئاڤ لسه‌ر ئه‌ساسێ وێ كه‌ت و د‌ناڤ پێلێن وه‌ك چیان د‌ا كه‌ت رێ (سووره‌تێ ھوود‌).

په‌یار بوونا نووح (س) و ھه‌ڤرێكێن وی ژ گه‌میێ

... د‌ه‌ما تووفانێ خه‌لك نووقی كرن (صافات /77) خود‌ێ فه‌رمان د‌ا عه‌رد‌ێ كو ئاڤا خوه‌ د‌اخوێ و ئه‌مرێ عه‌سمانا كر كو ژ بارینێ بسه‌كنێ، ئاڤ د‌اكه‌ت و گه‌می لسه‌ر چیایێ جووری سه‌كنی. تفسير الميزان: 10 / 270